Віктар Марціновіч - Сцюдзёны вырай

Мы рухаліся кудысьці, ішоў дождж, ён быў па-ліпеньску цёплы і меў пах каляндры, кмену ды марской солі. У фіялетавых нябёсах кірлікалі чайкі, падсветленыя знізу памяранцавым святлом мегаполісу. Яны былі падобныя да вёрткіх самалёцікаў для ліліпутаў, якія зайшлі на пасадку занадта нізка, так нізка, што зараз зачэпяцца за гэты мінарэт, за гэтую шыльду, за гэты абрэз даху. Прадавец каштанаў сунуў нам у рукі куль з пахкімі, падобнымі да печанай бульбы, камячкамі.

Нейкім чынам мы апынуліся ў трамваі, які валок нас праз масты ды хаатычныя россыпы плошчаў. Насупраць сядзела дзяўчынка, яшчэ не дастаткова сталая для таго, каб яе прыгажосць трэба было хаваць пад хіджабам. Яна боўтала нагамі, лізала марозіва і разглядала нас. Запытала штосьці. Я перапытаў па-ангельску, без усялякай надзеі на паразуменне.

— Why are you not kissing? Чаму вы не цалуецеся? — на файнай ангельскай прамовіла яна.

Я расчырванеўся, а Наста пырснула. Наблізілася да мяне і кранулася вуснамі маёй шчакі. Вусны былі гарачымі, гарачымі, гарачымі. Трамвай бухнуў у воды Басфора, мы ляцелі ўніз, а паверхні ўсё не было, толькі бясконцая бездань, і сэрца зайшлося, захаланулася, адчуванне палёту, здавалася, будзе бясконцым, хуткая далонька зноў бегла па шыі і валасах, бегла і вульгарна затрымалася на вушах, нават падрынкала па іх: ніякай эротыкі, выключна прыязнае сяброўства.

— А чаму ты лічыш, што мы павінны цалавацца? — запытаўся ў дзяўчынкі, калі зноў змог дыхаць.

— Вы выглядаеце так, быццам зараз пацалуецеся, — сказала тая. І дадала: —Турысты заўсёды цалуюцца.

За спінай у малой быў постэр: «Газа плача!» са жменяй бомб, кожная з якіх была педантычна пазначаная зоркай Давіда. Побач — рэклама «Кока-колы». Welcome to Istanbul! А Наста ўжо цягнула мяне прэч з трамваю, затрымалася на хвілінку, каб пачуць ад сваёй дзесяцігадовай сяброўкі вельмі сур’ёзнае: «Ён цябе кахае». І адразу адрэагаваць: «Я ведаю!».

Трамвай спыніўся насупраць шчыліны ў дамах, куды яна мяне хуценька пацягнула. Такое пачуццё як страх ці нават ягоны зародак — элементарная абачлівасць, ніяк не былі ёй уласцівыя. Ах, Наста-Nasty! Я бачыў з ёй той горад, якога не ахапіў бы нават за год свайго абярэжнага жыцця ў Стамбуле. Мы спрытна чухалі ўздоўж кавярняў, дзе сядзелі грунтоўныя мужчыны, як быццам бы сышлі з арнаментальных малюнкаў на старажытных персідскіх вазах. Мы праціскаліся па ходніках, на якіх амаль што не заставалася месца: у тутэйшых крамах быў крыгаход хламу, залевы хламу, хлам выплюхваўся за дзверы, раскладаўся ля вітрын, кідаўся пад ногі. Тут былі свердзелы, краны, прасы, гадзіннікі ў розных ступенях механічнага стрыптызу, вуды, капелюшы, боты, рогі ровара і яшчэ адныя — большыя ды разгалісцейшыя, нібы для кагосьці мужчынскага полу. Тут быў поўны набор базавай лексікі і нават болей: ну навошта, напрыклад, ведаць, як называецца кругаль, якім сканчаецца галоўка душа? Ці аладкі, наверчаныя паміж гайкай і шрубам? Ці насадкі на фен?

Яна валакла мяне далей, зноў схапіўшы за руку. Яна не цуралася фізічнага кантакту, а прагла яго, і мне вельмі прыемна думаць, что прычына палягала ў маім асабістым магнетызме, у тым, што не толькі мяне — да яе, але і наадварот. У рэшце рэшт, менавіта так здараецца ў фізіцы: калі адзін кавалачак магніту цягнецца да другога, дык і той, другі, таксама павінен прыціскацца, бо на іх уздзейнічае адно і тое ж прыцягненне…

Прайшоўшы праз неасветленае поле з частаколам старых слупоў (на некаторых бачныя былі падобныя да хвалі Басфору арабскія пісьмёны), мы апынуліся ля невялікага мура, за якім віднеліся яшчэ слупы са сцежкай прасекі. За імі ўтульна свяцілася кавярня. Тут у роўным жоўклым святле палілі кальяны тубыльцы. Аўтаматаў Калашнікава бачна не было, хоць яны вельмі пасавалі б да інтэр’еру.

— Аўсэнціці! — гарэзліва крыкнула Наста і пацягнула мяне ўнутр.

— Ты ўпэўненая, што нам, гаротным турыстам, якія нясуць маральную адказнасць за тое, што Газа плача (нясуць разам з усёй заходняй гемісферай) тут не навешаюць звіздзюлёў? — шапнуў я ёй на вуха, і фраза аказалася даўжэйшай, чым гэта было патрэбна сінтаксічна, бо дужа ўжо прыемна было адчуваць аксаміт мочкі яе вуха на сваіх вуснах. — Занадта ж мы далёка ад турыстычных лакацыяў! А твары ў гэтых — як у спадароў з Аль-Каіды…

— Relax! — прапанавала мая бясстрашная спадарожніца. — Гэтыя людзі — лакальныя інтэлектуалы. Тут толькі інтэлектуалы ходзяць у кавярні на могілках.

— Дык мы на могілках? — зароў я.

— А дзе ты думаў? Гэтыя слупы — надмагільныя камяні!