Віктар Шніп - Пугачоўскі цырульнік

* * *

Яшчэ зусім далёка да зімы,
І ты глядзіш на свет і разумееш,
Што дом чужы падобны да турмы,
З якой да маразоў ты не паспееш
На волю выбрацца, і ў родны дом
Прыйсці, як вестка добрая прыходзіць
І, душы напаўняючы святлом,
Жыве і не знікае ў новым годзе,
Але яшчэ далёка да зімы
І ўсё далёкае зусім далёка,
І, як непрачытаныя тамы,
Гады шчэ непражытыя нялёгка
Лічыць і думаць: «Ці дазволіць Бог
Усё спазнаць, што ты спазнаць жадаеш?»
І ліст асенні падае да ног,
І ты яго, як зорку, падымаеш,
І ў дом чужы нясеш, каб пасвятлеў,
Як родны дом, які цябе чакае,
І дзе абрус бялюткі на стале,
Як даўні снег, ляжыць і не знікае…
3.08.2012

* * *

Агонь патухне і ссівее неба,
Бы шэранню ахопіцца вада,
І стане непатрэбным, што нам трэба
Было нядаўна, і ўзрасце жуда
Між камянёў забытай брукаванкі,
Дзе шчэ нядаўна грукалі вазы,
І скрыгаталі ўзімку сані й санкі
Па камянях, дзе з кроплямі расы
Перамяшаны кроў былі і слёзы,
Якімі быў затушаны агонь,
Які не грэў ні ў спёку, ні ў марозы,
А ўсё знішчаў, склікаючы варон
На свята смерці, дзе сівела неба,
Бо ў ім за зоры зачапляўся дым,
Якому нашая зямля не трэба
Была ні ў гэтым свеце і не ў тым,
Куды вядуць амаль усе дарогі,
Бо гэты свет часовы, як вада,
Што сёння нашыя цалуе ногі,
А заўтра ўжо вады і не відаць
З пяску, як з вечнасці, што нас чакае,
І будзе нас на могілках чакаць,
Дзе ўсё жывое, як вада, знікае,
Каб, знікшы раптам, болей не знікаць…
31.08.2012

* * *

Мог я нарадзіцца у Парыжы,
Толькі нарадзіўся ў Пугачах,
Дзе з лясоў асенні вецер рыжы
Рассыпае лісце па шляхах,
Па якіх вяртацца мне дахаты,
Дзе ёсць хата, толькі ў ёй няма
І не будзе болей мамы й таты
І чакаць іх і гукаць дарма.
І па лісці я іду асеннім,
Быццам па пражытых мной гадах,
І гатоў паўзці я на каленях,
Каб вярнуцца ў час, дзе ў Пугачах
Мы жывём усе, і нам далёка,
Быццам да Парыжа, да кладоў,
Над якімі сонца і аблокі,
Як самота наша і любоў.
І калі бацькі ўжо не чакаюць,
Нас чакаюць восень і клады,
Дзе вятры лісцё перабіраюць,
Як памерлых райскія сляды…
20.10.2012

* * *

Бацька ўжо не вернецца дадому,
Як з пажару не вяртаюцца, каб быць,
Ні рудыя мышы, ні салома,
Бо згарэлі, як усё гарыць
У агні, які жыццём завецца,
І ў якім нам радасць ёсць адна —
Разрываць сабе душу і сэрца,
Выпіўшы, як вечнасці, віна.
Бацька ўжо не вернецца дадому,
Бо і ён ужо стаміўся жыць
І паліць душу, нібы салому,
У якой усё ў труне ляжыць…
23.10.2012

* * *

Зноў бацька ў бальніцы, нібы на вакзале,
На лаўцы сядзіць, быццам бы на труне,
Што лаўкай для бацькі гаротнага стала,
Магчыма, на месяц, магчыма, і не.

І скардзіцца бацька, што кормяць тут дрэнна,
І піць так даюць, бы шкадуюць вады,
І хочацца мне белай фарбай на сценах
Пісаць: «Не трапляйце ніколі сюды!»

І бацька ўсміхаецца, быццам бы знае
Усё, што патрэбна яму заўтра знаць.
Ізноўку мяне ён на лаўцы чакае,
Забыўшыся дзень свой апошні чакаць…
24.10.2012

* * *

…Снегам усё замяцецца,
Нібы азораным тлом.
Мама ад ветру прачнецца,
Выйдзе на двор з ліхтаром,
І не пабачыць нічога,
Толькі бязмежнасць снягоў
Белай дарогай да Бога
Будзе прад мамай ізноў
Так, як і ўчора, заўчора,
Цэлую вечнасць назад…
Траваў зялёнае мора
З рыфамі дрэваў і хат
Бачыцца мне — гэта сніцца —
І я спяшаю дамоў,
І мне ніяк не пазбыцца
Гэтага сну, дзе ізноў
Снегам усё замяцецца,
Нібы азораным тлом.
Мама ад ветру прачнецца,
Выйдзе ў бязмеж з ліхтаром…
31.10.2012

* * *

Яшчэ будуць харошыя светлыя дні
І праскача па ўзгорках на белым кані
Маладая жанчына ў чырвоным плашчы,
Быццам бы мой анёлак, які Пугачы
Для мяне беражэ, каб журботны не быў
І каб з комінаў хат дым асенняй журбы
У нябёсы да мамы няспешліва плыў
І знікаў у вачах маёй мамы сівой,
Што заўсёды цяпер будзе жыць нада мной
Родным небам, дзе зараз аблокі й дажджы,
Родным полем, дзе зараз балота й глыжы,
Па якіх я іду, як выгнаннік, якому
Аніколі цяпер не прыйсці ўжо дадому,
Бо нікога ўжо дома няма і не будзе,
Але ўсё ж вы мне верце, журботныя людзі,
Яшчэ будуць харошыя светлыя дні,
І праскача па ўзгорках на белым кані
Маладая жанчына, як мама мая,
Хоць яе ўсё ж адзін буду бачыць тут я…
8.11.2012