Miguel Cervantes - La inĝenia hidalgo don Quijote de La Mancha

Ĉar vi, kruela, volas, ke publike
la mondo sciu, kiom vi rigoras,
mi petos de la sino de l’ infero
lamenton akran, kiu koropike
kapablu diri tion, ke doloras
kaj tristas mia brusto sen espero.
La voĉo mia vibros de sufero,
kiam la farojn viajn mi rakontos.
Ĝi sonos plene plena de turmento
kaj, kune kun la veoj de la sento,
amara sango el la koro fontos.
L’ orelon bone streĉu por aŭskulti
ĉi tiun kanton brui kaj tumulti
el fundo de la brusto, kiu devas
iome faciliĝi de la pezo,
ĉar nuran spiton mi de ŝi ricevas.

La lupa hojlo, la leona bleko,
la siblo hida de serpento skvama,
de ia monstro la ulul’ subita,
la grak’ omena de kornika beko,
la bruo de tempesto oceana,
la muĝo de sovaĝa taŭro spita,
la kvero de turteto afliktita,
la huo de la strigo enviata [76] [76] La strigon oni uzis kiel logobirdon, kaj la simplaj homoj kredis, ke la birdoj flugas al ĝi pro envio al ĝiaj grandaj, brilaj okuloj, celante ilin elpiki.
kaj la infera ploro de l’ demonoj
miksiĝu tute, kaj, en ĝemaj tonoj,
iru el mia koro mizer-fata
konfuzi ĉies senson kaj racion
en strangan kaj ĥaosan emocion,
ĉar tia turmentado min voranta,
por esti rakontata, pli bezonas
la helpon de rimedo nova, hanta.

La trista eĥo de konfuz’ tiela
ne flugos ĝis la sablaj Tajo-bordoj
nek ĝis Betisaj teroj fam-olivaj, [77] [77] «Betis», hispane, antikva nomo de la rivero Guadalquivir.
ĉar disvastiĝos ĉi dolor’ kruela
per lango morta sed per vivaj vortoj
sur rokoj kaj sur kampoj senkultivaj,
sur la obskuraj valoj, sur nocivaj
kaj nudaj plaĝoj fridaj, neloĝataj,
kie neniam brilas sunradio,
kaj sur dezertaj sabloj de Libio
kun ega nombro de leonoj gvataj.
Kaj kvankam sur senhomaj, rokaj landoj
ne forte eĥos ĉi desperaj kantoj
pri la kruelo ŝia dura, drasta,
la povra fato mia ilin igos
konataj tra la tuta mondo vasta.

Disdegno pereigas. Nin vizitas
angore, bore, ŝire, la suspektoj.
Ĵaluz’ detruas kun terura forto.
Kaj, forestante, oni ne evitas
sin ĵeti en kirlegon da konjektoj.
La dubo vundas per venena mordo
kaj nin deturnas de feliĉa sorto.
Mi tamen vivas —miraklo ja magia!—
kaj disdegnata, sola, mi ĵaluzas.
Suspektoj miaj prave ŝin akuzas,
kaj meze de dolor’ seniluzia
eĉ ne espero febla min konsolas.
Do desperante tute, mi eĉ volas,
de nun rezigni ŝin kun koro firma.
Eĉ pli: mi ŝin rezignos poreterne,
ke povu min brakumi paco ŝirma.

Ĉu en la sama tempo oni povas
esperon havi kaj suferi timon,
se timo bedaŭrinde superregas?
Kiam ĵaluzo sin en nin enŝovas,
l’ okulojn fermi vanas, se l’ animon
kruele, vundofare ĝi skuegas.
Se en alies koro oni legas,
ke ĝi mensoga estas kaj perfida,
ĉu ne la pordon plene ni apertas
al ĉia suspektemo, ĉar ni certas,
ke vero turnas sin je falso hida?
Ĵaluzo, vi, kruela am-tirano,
al mi ponardon donu en la mano!
Fatalan ŝnuron donu vi, disdegno!
Sed ve! Ĉar mi ne povos ŝin memori,
timigas min la nigra mortoregno.

Sed mi pereu, kaj, ĉar mi desperas
pri l’ vivo nuna kaj pri l’ transa mondo,
mi volas stulte pensi laŭkutime,
ke amo belas, kiam ĝi sinceras,
ke ĝi, despota, estas liber-fonto,
ke pli ol korpe ravas ŝi anime,
ke prave ŝi min traktas malestime
kaj prave per ignoro reciprokas,
kaj ke sur mondo regas di’ Amoro
per nur aflikto, tristo kaj doloro.
Kun tiaj pensoj mi l’ eternon vokas,
kaj min helpante per fortika maŝo,
al morto hastos per rapida paŝo,
puŝite de la frida koro ŝia.
Kaj mia korpo kaj animo svenos
sen laŭraj kronoj kaj sen beno dia.

Rigoro via puŝas min, Marcela,
abrupte lasi ĉi ekziston dornan,
kaj jam kaj poreterne mi foriras.
Amare kaj kun koro ploro-ŝvela,
al via spito mian vivon mornan
oferi tre volonte mi deziras,
kaj se ĉe vi larmeto sin eltiras
—absurda penso— ĉe la morto mia,
prefere ne eligu ploran ĝemon,
kaj ne permesu al vi dolor-tremon,
vidante min senviva kaj glacia.
Kontraŭe, je tiela fato ridu.
Ke ĝin vi juĝas festo, oni vidu.
Sed ne necesas tia rekomendo,
ĉar mia morto donos al vi famon
kaj krome, certe, kaŭzon de kontento.

Jam tempo estas: el abismo venu
Tantalo kun malsato kaj soifo
apud Ticio kun la aglo vora. [78] [78] La koloso Ticio sidis en la infero, ĉar li volis perforti Letonan, patrinon de Apolono kaj Diana. Aglo senĉese pikis lian sinon.
Aperu Iksion’, la radon trenu,
kaj same venu, kun la rok’, Sizifo
kaj ankaŭ Danaidinar’ labora.
Tortura tia, tuta kaj horora
en mia brusto nestu, plende flutu,
kaj se la eklezi’ ne min absolvos,
kaj min en mortotukon ne envolvos,
humilan ĉanton oni nur tributu.
Kaj la pordist’ infera trivizaĝa
kun monstregaro hida kaj sovaĝa
kunkantu tie, en la ĥoro sama,
ĉar pompon plian ne meritas
la pereinto pro sufero ama.

Ne plendu plu, kanzono sen espero,
lasinte min en foso de la tero.
La fino mia igas ŝin kontenta,
kaj tial do, apude de ĉi tombo
ne estu nun, kanzono, tristo-senta.