Мөсәгыйт Хәбибуллин - Сайланма әсәрләр. Том 6. Чоңгыллар. Сулар үргә акса да… / Избранные произведения. Том 6

Бу вакытта Кәнзел тол ир сымаграк яши иде, Тәзкирә ишле гаиләдә туып үскән, аннары ул чаклы күзгә бәрелеп торырлык гүзәллеге дә юк, әмма яшьлек бит ул – үзе чибәрлек сыйфаты белән бәйле нәрсә, Кәнзел моны күрә иде.

Бер тапкыр ул Тәзкирәне тегермән өенә чакырды. Кич иде, ут алып сөйләшеп утырдылар. Кәнзел аңа ялгызлыгы, бәхетсезлегеннән зарланды. Шунда кинәт ут сүнде, Тәзкирә курка калды, торып, ишеккә таба китмәкче итте, әмма Кәнзел шунда аны кочаклап алды. Аннары Тәзкирәне кулына күтәрде дә, җилтерәтеп, зыр-зыр әйләндерә башлады.

– Мин сиңа өйләнәм, мин сине менә шулай гел кулымда гына күтәреп йөртәчәкмен…

Аннары барысы да төштә кебек кенә булды. Түр яктагы лампочкадан сәкегә тонык кына якты төшә, Тәзкирә капланган да сулык-сулык елый, Кәнзел аны юата:

– Өйләнәм мин сиңа, син – минеке хәзер, күзең бетереп елама юкка, – ди…

Ләкин Кәнзел Тәзкирәгә өйләнмәде. Кызны флотта хезмәт итеп кайткан таза, чибәр, озын буйлы, хәрби хезмәткә киткәнче үк яратып йөргән Зөфәр ошатты һәм күп тә йөрмичә өйләнеп тә куйды.

Икенче көнне иртә таң белән ул тегермән янына килде. Килдедә Кәнзелне тегермән өеннән чакырып чыгарды һәм йомышын әйтеп тормастан тегене култыклады да яр кырыена алып китте. Кәнзел Зөфәрнең ни өчен килүен сизенде, акланырга җыенды, ләкин башына һичнинди рәтле уй килмәде. Тик ни өчен чакырып чыгаруын әйтеп тормастан, яр читенә җитүгә, Зөфәр, киерелеп торып, Кәнзелнең яңагына чабып җибәрде. Күзләреннән утлар чәчрәгән Кәнзел таллар арасына ташланды, алай да Зөфәр җитезрәк булып чыкты, Кәнзелне биленнән эләктереп алды да яр астына төртеп җибәрде. Кәнзел бил тиңентен суга барып төште һәм, кабаланып, ярга менә башлады.

– Зөфәр, туктале, тыңла әле башта…

– Мен, мен әле тизрәк! – диде аңа Зөфәр, берни булмаган кебек, тәмәке кабызды.

Кәнзел яр өстенә менеп басты, аның кыяфәте кызганыч иде, ләкин Зөфәр аны кызганмады – нык итеп күкрәгенә тибеп җибәрде. Кәнзел, очып барганда атып төшерелгән коштай кулларын җәеп, яр астына түнде. Бу юлы аның авыз-борынына су тулды, күрәсең, шактый гына судан чыга алмый маташты. Ниһаять, ул көч-хәл белән аягүрә басты, дер-дер калтыранып, яр кырыена килде дә, елар дәрәҗәгә җитеп:

– Зөфәр, мин гаепле түгел, ул… үзе килде… – диде.

– Мен әле, мен бире, эт аламасы. Инде алай икән, еламый гына сөйлә! Мен диләр сиңа! Якынрак кил, болайрак дим!

Кәнзел, яр өстенә менеп басуга, кузгалырга куркып, ике кулын алга сузды да җиргә тезләнде.

– Зөфәр, Алла хакы өчен, тыңла башта! – Кәнзел тез өстендә Зөфәргә таба шуышты. – Зөфәр дим, ул үзе бит… Зинһар, хур итмә…

Кәнзелнең чынлап та кыяфәте ямьсез, кынарсыз иде: аның башындагы кәпәче суда калган, Ык уртасына җитеп агып китеп бара, чәченә балчык сыланган, иреннәре күгәреп киткән, күзләренә кан сауган иде.

– Кил, кил, курыкма! Тәзкирәне җәберләгәндә, бер дә харап батыр булгансың бит! Йә, якынрак кил диләр сиңа!

Зөфәр әле булса кузгалырга куркып торган Кәнзелнең янына килеп, изүеннән умырып эләктереп алды да аягүрә бастырды:

– Әйт әле, хәшәрәт, син ул турыда берәрсенә сөйләдеңме? Сөйләдеңме, дим! Нигә телең йоттың, җавап бир!

– Бе-рр-әүгә дә әйтмәдем. Зөфәр, беркем дә белми.

– Ант ит, җир упсын, диген!

– Беркемгә дә әйтмәдем. Беркем дә белми. Кичер мине, Зөфәр, кичер. Ипи йөзен күрмим менә…

Кәнзел, елар дәрәҗәгә җитеп, ант артыннан ант итте.

– Моннан түбән мактанып аның яманатын сатып йөрсәң, әҗәлең менә шул су төбендә булыр, белеп тор!

– Зинһар, гафу ит, брат, гомер ишетмәссең, каберемә керсәм дә ишетмәссең андый сүзне. Ипи тотып ант итәм менә, ике күзем чәчрәп чыксын!

– Ә нигә соң кулың барды шул әшәкелеккә? Әйт!

Зөфәр, җавап көтмәстән, янә Кәнзелне яр астына этеп җибәрде. Кәнзел артка китә-китә, туктап кала алмыйча, тагын аска очты.

Бу юлы ул:

– Үтерәләр! – дип аваз салды.

Зөфәрнең моңа җен ачуы чыкты. Кәнзел артыннан ул да яр астына сикерде, тез тиңентен суга кереп, Кәнзелне чәченнән эләктерде дә яр кырыенарак тартып китерде, ләкин чыгармады, чәченнән тотып, судан башын гына калкытты.

– Кычкырасыңмы тагын?

– Һе… һе… үт…

Зөфәр аның башын тагын берничә секунд суга батырып тотты. Аннары яр буенарак тартып китерде.

– Йә, тагын кычкыр!

Кәнзел дәшмәде, әллә дәшәрлеге калмаган иде, кинәт бата башлады. Зөфәр аны яр өстенә сөйрәп менгерде, җилкәсенә күтәреп алды да тегермән өенә алып керде, идән уртасына сузып салды.

– Фуу, эт җан, авыр үзе! Тор!..

Кәнзел хәтта селкенмәде дә, тик күзләрен ачты, бәбәкләрен акайтып, түшәмгә текәлде.