Людміла Рублеўская: Скокі смерці

Я адамкнула наручнікі. Юрась пахіснуўся і ўпаў. Але прыўзьняўся, страсянуў галавой.

— Вады...

Я бегма прынесла яму бутэльку мінералкі. Юрась прагна адпіў, рэшткі выліў сабе проста на галаву. Абцёр твар і з цяжкасьцю ўстаў на ногі. Дзякуй Богу, здаецца, можа ісьці... У куце я падабрала скамечаны Юрасёў швэдар. Курткі вісяць унізе...

— Давай хутчэй адсюль! – я пацягнула Юрася за руку ў бок дзьвярэй, стараючыся не глядзець на шалёны карагод.

Юрась быў памкнуўся за мною, але ў дзьвярах затрымаўся, абапёршыся аб сьцяну рукой, упрыгожанай, паўзьверх старых шнараў, цэлай калекцыяй новых.

— Не, я не магу так сысьці.

— Што ты тут забыўся? – зьнервавана спытала я.

— Разумееш, калі тое, што тычыцца гадзіньнікаў, праўда... А я думаю, што гэта праўда... То гэтыя людзі будуць бегчы, пакуль не памруць.

— І... што?

— Я не магу гэтага дапусьціць.

Я разгублена спынілася, гледзячы на выснажаны твар Дамагурскага, і з адчаем зразумела, што мае пярэчаньні ня будуць мець моцы. Але ўсё-ткі паспрабавала.

— Адкуль ты ведаеш, што яны памруць? Набегаюцца, паваляцца, адляжацца... Мне дык увогуле здаецца, што яны кожнае імгненьне могуць апрытомнець. Што тады з намі будзе? Урэшце, яны з табой такое выраблялі... Чаму ты павінен пра іх клапаціцца?

Але Юрась зацяўся.

— Я павінен гэта спыніць.

О, Божа...

— Як толькі ты гэта спыніш, танец сьмерці пачнецца для нас.

Дамагурскі ўпарта зьвёў бровы.

— Я не магу дапусьціць, каб яны памерлі.

— Паслухай... – Я пакутліва шукала выйсьця. – Ну давай хаця б пачакаем, пакуль яны... ня змогуць нас перасьледваць.

Рэстаўратар задумаўся.

— А... колькі часу павінна прайсьці?

Я пастаралася гаварыць упэўнена, нібыта ведаю.

— Ну марафонскі забег колькі доўжыцца? Гадзінаў пяць? Шэсьць? Праўда, гэтыя, у карагодзе, бягуць дужа хутка... Але, думаю, за гадзіну з імі нічога ня здарыцца. У такіх... анармальных станах арганізм набывае надзвычайныя ўласьцівасьці. Праз гадзіну можна паспрабаваць... Затое яны нейкі час будуць недзеяздольныя, і мы зможам зьехаць. Хаця нагадаю, што сярэднявечныя танцы сьмерці тым і вылучаліся, што шаленцаў ня мог спыніць ніхто, ніякая сіла. І... што ты будзеш рабіць з таямніцай? Ці ты дарэмна тут геройстваваў, і ўсё роўна гэтай навалачы ўсё аддасі?

Юрась яшчэ раз зірнуў на карагод, што круціўся ў акружэньні цёмных пачвараў, якія нібыта зьдзекліва назіралі за шаленцамі, рашуча сказаў:

— Пайшлі... Я ведаю, што рабіць.

Мы падняліся на “панскі паверх”. Юрась кіраваўся ў пакоі з Калыванаўскімі калекцыямі, толькі крыху пахістваўся, ідучы. Я ледзь пасьпявала за ім са старым швэдарам у руках. Праўда, апынуўшыся ля канапы, засланай белым мехам, Дамагурскі ўсё-ткі вырашыў дазволіць сабе выйсьці з ваярскага стаіцызму і паваліўся. Я ледзь пасьпела падхапіць яго, каб зноў ня ўпаў на падлогу, і дапамагла ўлегчыся на канапу.

— Нічога... Я зараз ... – гэта Дамагурскі яшчэ спрабаваў пераканаць мяне й сябе, што ён у парадку. Ашалець...

Я пашнырыла па пакоі – тут Калыванаў, відаць, бавіў дольчэ фа ньентэ, гадзіны цудоўнага нічога-не-рабленьня, з дапамогай, акрым усяго іншага, шыкоўнай каробкі з нямецкім шакаладам і калекцыйных каньякоў. Ад каньяку Юрась адмовіўся. Бог яго ведае, што за гадасьць у вены паролі, ад адной – сьвядомасьць адключаецца, ад другой – цягліцы ірве, нібыта абцугамі, аж суставы выкручвае, невядома, як яно з алкаголем спалучыцца? Лепей выкарыстаць як антысептык...

Адкаркаваў чорную матавую бутэльку з залатымі літарамі, падняў і... выліў сабе на зраненую сьпіну.

Блазьнюк!

Хвіліны, выйграныя намі ў лёсу, цягнуліся цэлае жыцьцё. Дэкарацыі адметныя. Пусты дом, набіты шыкоўнымі рэчамі – здавалася, патрасі яго, загрукае, як куфэрак, набіты косткамі. У сутарэньнях круцілася шалёнае кола, і цікалі сярэднявечныя гадзіньнікі.

Юрась пацягнуў мяне за руку і змусіў прылегчы побач. Зусім блізка апынуліся яго сінія вочы, абведзеныя цёмнымі кругамі стомы.

— Адкуль ты даведалася сакрэт гадзіньнікаў, малая?

— Прысьніла... – абставіны, у якіх мы знаходзіліся, былі такімі фантастычнымі, што мой фантастычны адказ Юрася цалкам задаволіў.

— Чаму ты прыехала?

Я іранічна прыўзьняла бровы.

— Здагадайся з трох разоў.

Ён, відаць, здагадаўся з першага. Таму што зноў пацалаваў мяне. Прысмак сьмерці надае пацалункам асаблівую моц. Калісьці я любіла вадзіць сваіх кавалераў падчас першага спатканьня на старыя гарадскія могілкі. Выпрабаваньне вытрымлівалі ня ўсе. Дамагурскі, у прынцыпе, таксама... Заявіў мне, што цалавацца над чужою магілай – грэх, і зьвёў у суседні скверык... Які, па-сутнасьці, таксама быў калісьці часткай могілак.