Людміла Рублеўская: Скокі смерці

Яны зноў забегалі, замітусіліся, і хутка перада мной стала некалькі круглых вазаў, з якіх толькі што няўважна высыпалі па-мастацку выкладзеныя ракавінкі, сухія кветкі, штучныя перлінкі, каралавыя галінкі ды іншую дызайнерскую лузгу. Я выбрала вазу, якая падыходзіла па памерах, і паставіла ў цэнтр, там, дзе сыходзіліся ўсе лініі (быццам постмадэрновая метафара адсечанай галавы прарока).

— Ёсьць у гэтым доме срэбны прадмет, падобны да сярпа? Нож, відэлец, лыжка, урэшце?

Сталовыя прыборы звонкай гарой ляглі на стол, нібыта здабыча банды злодзеяў, што вярнулася з вандроўкі па гаспадарскіх буфетах. Вось гэтая лыжка для кавы, доўгая, выгнутая, бадай, падыдзе найлепш. Я асьцярожна апусьціла яе ў вазу... Засталося завесьці гадзіньнікі.

Вось адзін пачаў тахкаць... Другі... Трэці... Дванаццаць жалезных вершнікаў сьмерці. Здавалася, нават паветра пачало зьвінець... Бом-м-м... Гэта падаў голас апостал Пётр. Пачаў біць другі гадзіньнік... Трэці...

— Глядзіце, лыжка зварухнулася! – ускрыкнула Ліля Пятроўна. Усе, як я і спадзявалася, згрувасьціліся вакол вазы, у якой сапраўды пачала вібрыраваць, паўзьці, і вось ужо – паволі круціцца срэбная лыжка, нібыта трэска ў віры.

Вось загаварыў апошні гадзіньнік, Юда. Кашчавая фігура ў расе на ім падняла складзеныя далоні ўгору, нібыта заклікала з нябёсаў пакараньне на грэшныя галовы.

Раптам адна з вазаў, якія мне не спатрэбіліся, разьляцелася на кавалачкі. Людзі, што стаялі ў коле гадзіньнікаў, пачалі віншаваць адзін аднаго... Яны не зьвярнулі ўвагі, што разьбітая ваза стаяла ня ў коле, як мусіла быць паводле пісьма лекара, а па-за колам... Але іх сьвядомасьць, відаць, патроху муцілася... Як і мая. Я паволі адступала да Юрася, адчуваючы інстынктыўна, што толькі там выратаваньне... Бліжэй... Бліжэй... Вось я ўжо побач з ім... А пакой нібыта гайдаецца... І звон... У вушах, у галаве, і нібыта душа ў такт з ударамі сьціскаецца і пульсуе...

Я ўсё-ткі гэта зрабіла. Запусьціла старажытную машыну сьмерці.

— Прыхініся да мяне! Чуеш, Анэта! Сюды, за мяне хавайся!

Голас крычаў зусім побач, але я не разумела сэнсу словаў. Шалёная, дзікая сіла цягнула мяне некуды... Пасьля я ўсьвядоміла, як добра, што Юрась быў прыкаваны наручнікамі. Хаця, можа, на яго, такога моцнага, і сіла гадзіньнікаў не падзейнічала б. Яна – для слабых, ахопленых прагай сьмерці...

Юрась прыціснуў мяне да сьцяны ўсім целам. Але я ўсё ірвалася, мяне зацягваў вір... І толькі дотык да вуснаў вярнуў сьвядомасьць. Юрась цалаваў мяне, нібыта хацеў у пацалунку аддаць усё сваё жыцьцё... І гэтая сіла аказалася мацнейшай за вар’яцкі вір. Цяпер для мяне існаваў толькі мужчына побач, яго гарачыя вусны, біцьцё яго сэрца, яго дыханьне... Я ўчапілася за Юрася, нібыта тапелец.

Ня ведаю, колькі мы так прастаялі. Час перастаў існаваць. Нарэшце я зразумела, што вакол – цішыня... Гадзіньнікі змоўклі. Толькі нейкі дзіўны рытмічны шоргат і глухія выкрыкі. Я асьцярожна адхінулася ад Юрася, вызірнула з-за яго пляча. Ногі мае падагнуліся ад убачанага... Юрась таксама паглядзеў назад і здрыгануўся:

— Прасьвятая Багародзіца...

Ніколі не забудуся таго відовішча. Нават цяпер, варта мне заплюшчыць вочы, я магу аднавіць яго ў дэталях. Сашчэпленыя рукі, вочы, якія нібыта глядзяць унутр чэрапа, выскаленыя твары... Шалёны карагод вярнуўся. Цяпер для тых, хто скакаў у ім, ня мела значэньня, хто каму служыць, хто над кім уладарыць. З вуснаў, што ня ведалі словаў малітваў, зрывалася нешта дзікае, падобнае на «Гу! Гу!»

— Як зьняць наручнікі? – задыхаючыся, спытала я ў Юрася. Той, усё яшчэ ня могучы адарвацца вачыма ад вар’яцкага відовішча, прамармытаў.

— Ключы дзесьці павінны быць... Можа, вунь там, на століку...

Дасюль не разумею, як мне ўдавалася нешта кеміць, дзейнічаць... Усё рабілася, як у сьне, калі самыя неверагодныя, жахлівыя рэчы здаюцца натуральнымі. Пераадольваючы паветра, як дрыгву, я наблізілася да століка, на якім тыя, што гэтай ноччу ламалі волю непакорлівага майстра, расклалі свой немудрагелісты сьняданак. Кававарка, кубкі з недапітай кавай, талерка з вішнямі, лусьцікі з вяндлінай, бутэлькі з мінеральнай вадой, пачкі цыгарэтаў... Мне адразу ўспомніліся пратаколы допытаў інквізіцыі, дзе ў апісаньні працэсу катаваньня ўвесьчасныя ўстаўкі пра тое, што каты зрабілі перапынак на «перакус». Сярод пералічаных мірных прадметаў валяліся іншага кшталту атрыбуты «вечарынкі»: ампулы і нераспакаваныя шпрыцы, металёвая штука, у якой я ўгадала электрашокер, яшчэ адна пара наручнікаў... На шчасьце, былі і ключы.