Раіса Баравікова - Галенчыны «Я», альбо Планета Цікаўных Хлопчыкаў

— Адна з самых важных,— паправіла самага маленькага хлопчыка Галенка, і, відаць, ёй хацелася дадаць, што ДАБРЫНЯ — гэта яшчэ адно яе «Я», але яна толькі махнула рукой і сказала:— ДАБРЫНЯ — цудоўнае «Я» любога чалавека... А што тычыцца маці гэтай дзяўчынкі, дык, відаць, яна была проста незвычайна ўсхвалявана, таму і сказала зусім не тыя словы, якія трэба было сказаць. А зараз, хочаце, я раскажу вам пра чалавека, які ніколі нікому ні ў чым не мог адмовіць, таму што ў яго быў вельмі мяккі і добры характар?!

— Хочам!.. Хочам!.. Калі ласка!..— пачуліся галасы.

Пасля чаго Галенка на хвіліну ўявіла сваю бабулю і, падрабляючыся пад яе голас, пачала расказваць цікаўным хлопчыкам казку

Было гэта вельмі даўно... Так даўно, што мая пра-пра-пра-бабуля тады нават яшчэ і не нарадзілася. І не было на зямлі ні самалётаў, пі машын, ні цягнікоў... Толькі лясы былі ды лясы і дзе-нідзе вёскі, а вялікія гарады ад гэтых вёсак былі вельмі далёка.

Людзі ў вёсках жылі разумна, але бедна. І вось у адной такой вёсцы жыў мудры стары чалавек, і быў у гэтага чалавека сын. Якую б работу ні рабіў бацька, сын заўсёды быў побач і заўсёды гаварыў старому бацьку:

— Татачка, дай памагу!..

І так часта ён гэта гаварыў, што людзі так і празвалі яго «Татачка, Дай Памагу», а тое, перхае, імя, якое далі яму пры нараджэнні, і забылася. Татачка, Дай Памагу нават сам яго ўжо не помніў.

Бедна жылі бацька і сын, хоць і былі вельмі працавітыя і вельмі старанныя, не было шчасця ў іх хаце, і тады Татачка, Дай Памагу вырашыў усюды шукаць яго... І так моцна хацелася яму знайсці сваё шчасце, што часам арэ поле разам з бацькам, а потым нечакана спыніцца і пільна азіраецца наўкола...

— Што ты шукаеш? — запытаецца бацька, а Татачка, Дай Памагу адкажа:

— Гляджу, ці няма якой ямінкі, можа, у ёй маё шчасце ляжыць!

Надакучыла ўсё гэта старому мудраму бацьку, ён і сказаў сыну аднойчы:

— Ты лепш пайшоў бы, сынок, ды і пашукаў па свеце шчасця.

— Добра, пайду!— пагадзіўся Татачка, Дай Памагу.— Колькі ж ты мне даеш часу?

Падумаў бацька дый адказаў:

— Думаю, сынок, што табе і тыдня хопіць... Калі за гэты час не знойдзеш свайго шчасця, то і не трэба ўвогуле шукаць яго, марна час траціць!

З гэтымі словамі і пайшоў сын з бацькоўскае хаты.

Вось ідзе-ідзе Татачка, Дай Памагу, у лес увайшоў, а тут піск нейкі пад нагамі... Зірнуў, а там птушаняты ляжаць, з гнязда выпалі, і недалёка берасцянка кружыць — шкада ёй сваіх дзетачак. Знайшоў Татачка, Дай Памагу гняздо, паклаў у яго птушанят і далей пайшоў. Ішоў ён, ішоў дый успомніў, што торбу сваю ля гнязда таго пакінуў. Вярнуўся Татачка, Дай Памагу... Ляжыць яго торба, а ля торбы дзіцятка сядзіць. Маленькае такое, маленькае. Ажно спужаўся Татачка, Дай Памагу:

— Хто б гэта мог у такім страшным лесе Дзіцятка пакінуць?

Толькі падумаў так, як тут жанчына з-за дрэва выходзіць. Узрадавалася яна, пабачыўшы Татачку, Дай Памагу.

— Добры чалавек,— сказала жанчына,— пабудзь з маім дзіцяткам. Іх у мяне было трое... Ішлі мы, ішлі, я несла гэтага маленькага на руках, дый стамілася... Давайце, кажу, дзеткі, адпачнём трошкі. Села пад гэтае дрэўца, і яны селі побач. Я задрамала... Прачнулася, а тых дваіх, старэйшанькіх, і няма... Толькі вось гэтае ля мяне сядзіць. Пабаўся з ім, добры чалавек, а я пайду пашукаю тых па лесе...

Пагадзіўся Татачка, Дай Памагу, і жанчына пайшла. Гадзіну чакае Татачка, Дай Памагу, дзве чакае, а потым і трэцяя мінулася, а жанчыны ўсё няма і няма. Ужо і ноч насунулася, і дзіця пачало плакаць: есці схацела... «Што рабіць?.. Што рабіць?» — думае Татачка, Дай Памагу, але выходзіць з-за дрэў жанчына і дзетак сваіх вядзе за рукі.

— Вось і я...— кажа,— і дзеткі мае са мной!

А ўжо цёмна-цёмна ў лесе...

— Мне трэба ісці! — сказаў Татачка, Дай Памагу, а жанчына як заплача:

— А нам куды ісці?! Можа б, ты параіў, добры чалавек, дзе можна пераначаваць з дзеткамі хоць гэтую ноч?

— Ідзіце да майго бацькі,— сказаў Татачка, Дай Памагу, а жанчына зноў у слёзы: маўляў, страшна мне ісці па гэтым цёмным лесе... Прыйшлося Татачку, Дай Памагу вярнуцца дамоў разам з жанчынай і яе дзецьмі... Так вось і прайшоў адзін дзень.

Толькі развіднела, Татачка, Дай Памагу зноў сабраўся ў дарогу. Зноў прыйшоў у той лес... Ідзе ён, ідзе, бачыць: лесарубы лес валяць... Убачылі лесарубы Татачку, Дай Памагу і ўзрадаваліся:

— Добры чалавек, мы ўжо тры дні валім гэты лес без адпачынку... Напрацуй за нас, добрая душа, а мы пойдзем спытаемся, ці доўга нам яшчэ працаваць трэба.