Раіса Баравікова - Галенчыны «Я», альбо Планета Цікаўных Хлопчыкаў

А дзяўчынка Галенка нечакана сказала:

— Смеласць жыве ў кожным чалавеку, проста ў некаторых людзей яна вельмі і вельмі маленечкая і ніколі не вырастае ў тую смеласць, якая робіць чалавека мудрым і справядлівым.

Такія людзі заўсёды ўсяго баяцца і ніколі не становяцца героямі.

І Галенка пасаромелася прызнацца, што яна бачыць усіх цікаўных хлопчыкаў вельмі смелымі, яна толькі сказала:

— Ведаеце, я люблю людзей мужных, разумных і кемлівых.

І да гэтых сваіх слоў Галенка яшчэ хацела дадаць, што яна бачыць і сябе мужнай і кемлівай, але замест гэтага сказала:

— Вы хочаце паслухаць казку пра смелага кемлівага чалавека? Яе мне таксама расказала мая бабуля. Я кожнае лета езджу да яе ў вёску, і калі б усе тыя казкі, якія яна ведае, скласці разам, дык атрымалася б вялікая-вялікая кніжка,— і, не чакаючы згоды цікаўных хлопчыкаў, Галенка пачала расказваць казку

Ён спачатку зусім не быў майстрам. Ён быў самым звычайным падлеткам — сынам аднаго старога хворага чалавека — і разам з бацькам хадзіў з двара ў двор, каб наняцца хоць на якую работу, таму што было гэта вельмі і вельмі даўно, яшчэ ў тыя часы, калі на зямлі жылі злосныя каралі і добрыя бедныя людзі...

Той дзень, з якога і пачынаецца гэтая казка, завяршыўся летнім цёплым адвячоркам. Сонца хавалася за непраходны лес, на ўскраі якога бацька гаварыў сыну:

— Чуе маё сэрца, сынок, што паміраю я... Нічога не магу пакінуць табе, акрамя слоў: будзь заўсёды разумным і спагадлівым, хай ніколі не пакідае твой розум кемлівасць, а дабрыня — тваё сэрца.

Сказаў гэтыя словы бацька і памёр. А сын, паплакаўшы ўволю, пахаваў бацьку і заспяшаўся ў напрамку вялікага горада, баючыся, што ноч застане яго каля страшнага лесу. І хіба мог ён ведаць, што ў тым вялікім горадзе, да якога ён спяшаўся, амаль у той самы момант паміраў знакаміты чалавек, якога ўсе людзі звалі майстар Дзве Залачоныя Дужкі, і вельмі паважалі яго, і ганарыліся ім, таму што майстар вырабляў акуляры з дзвюма залачонымі дужкамі. І такіх акуляраў яшчэ не было нідзе на свеце, толькі ў тым каралеўстве. Не менш за астатніх ганарыўся ім і сам кароль. Але гаворка зараз не пра тое. Справа ў тым, што, паміраючы, майстар Дзве Залачоныя Дужкі гаварыў сваім блізкім:

— Чуе маё сэрца, паміраю я... І няма ў мяне ні дачкі, ні сына, але ёсць дом і майстэрні, дзе я вырабляю свае акуляры. Усё гэта я перадаю таму чалавеку, хто першым увойдзе ў наш горад пасля маёй смерці.

Сказаўшы так, знакаміты майстар памёр. А яго самы блізкі слуга пабег на гарадскі вал, каб дачакацца таго чалавека, які першым увойдзе ў горад... І не паспеў слуга дабегчы да гарадской сцяны, як пабачыў засмучанага юнака, які сказаў яму:

— Скажы мне, добры чалавек, дзе я магу заначаваць у гэтым горадзе. Я толькі што пахаваў бацьку, і няма ў мяне ніводнай роднай душы, да якой бы я мог звярнуцца з такой просьбай.

Слуга быў верным слугою свайго знакамітага майстра, таму адразу сказаў:

— Цябе, мой юны сябра, чакае вялікі дом у нашым горадзе і чакаюць твае майстэрні. Ты цяпер будзеш майстрам Дзве Залачоныя Дужкі.

Вельмі здзівіўся малады чалавек, але яму нічога іншага не заставалася, як пайсці следам за слугою ў той дом, гаспадаром якога ён так нечакана стаў. І трэба сказаць, што ён вельмі хутка звыкся з гэтай даволі прыемнай нечаканасцю, таму што праз некалькі дзён яго ўжо можна было бачыць ля самай высокай вежы каралеўскага палаца, і ўсе добрыя людзі гаварылі:

— Вунь стаіць малады майстар Дзве Залачоныя Дужкі. Ён прадае акуляры.

А за высокаю сцяною, якраз насупраць таго месца, дзе прадаваў акуляры майстар Дзве Залачоныя Дужкі, у Ружовай зале кароль збіраў сваіх мудрацоў. Яму схацелася ведаць, якая самая шкодная рэч у яго каралеўстве.

Старшы мудрэц сказаў:

— Я лічу, што самая шкодная рэч у каралеўстве, гэта — люстэрка! Кожную раніцу ў нашага караля псуецца настрой, як толькі ён паглядзіць У яго!

Кароль ускочыў са свайго каралеўскага трона, замахаў рукамі, закрычаў нядобрым голасам:

— Прэч!.. Прэч з маіх пакояў!.. Ты ўсумніўся Ў прыгажосці караля-я-я?!

Тут у Ружовую залу ўбеглі стражнікі, яны падхапілі старшага мудраца пад рукі і выпхнулі яго за дзверы.

Тады асмеліўся загаварыць самы малодшы мудрэц. Ён сказаў:

— Яснавяльможны кароль, я лічу, што ў тваім каралеўстве самая шкодная рэч — акуляры!.. Яны нярэдка дапамагаюць бачыць тое, што не кожнаму дазволена!

Кароль запляскаў у ладкі, і ўсе, хто быў у Ружовай зале, закрычалі не сваімі галасамі: