Раіса Баравікова - Галенчыны «Я», альбо Планета Цікаўных Хлопчыкаў

І самы маленькі з цікаўных хлопчыкаў сказаў ёй:

— Твая музыка, напэўна, натхняла б мяне на самыя вялікія подзвігі!

Ён сказаў гэта вельмі сур'ёзна, але Галенка ў адказ засмяялася і весела сказала:

— Усюды ўсе хлопчыкі мараць пра подзвігі. Я ў гэтым пераконвалася неаднойчы.

— Ты ўпэўнена? — спытаў самы маленькі з цікаўных хлопчыкаў.

— Упэўнена! — адказала Галенка.— Гэта відаць нават з самага кароценькага апавядання, якое нядаўна расказаў мне тата, але я падумала, што гэта ён расказаў пра сябе. Нашы таты і мамы таксама ж былі некалі маленькімі і нярэдка любяць успамінаць пра сваё маленства, хоць і саромеюцца, і тады гавораць, што проста ёсць такое апавяданне.

Неба палымнела. Уздрыгвала зямля ад далёкіх гарматных выбухаў. Час ад часу над лесам узлятала зялёная ракета. Андрэйка імчаў на кані, распараны, разагрэты. Займала дых, не хапала паветра. Страху не было, толькі жаданне:

— Хутчэй!.. Хутчэй да сваіх!..

Раптам наперадзе з'явіліся постаці... «Гэта ворагі!» — мільганула думка. І ў адно імгненне конь напружыўся, заржаў, і ўжо не конь пад Андрэйкам, а птушка з пунсовымі крыламі, якая імчыць яго над зямлёй. Андрэйка чуе, як пяюць травы, нібыта дзівосныя бомы, раса перакатваецца з галінкі на галінку, а ў рукі... Андрэйкавы рукі плыве вясёлка!.. Адхінуўся, зажмурыў вочы, расплюшчыў іх і... прачнуўся!

— У-ух ты! Які конь!.. Як птушка!..— Андрэйка салодка пацягнуўся ў ложку, саскочыў з яго і заскакаў, запляскаў у ладкі.— Эх, галава!.. Я ж быў разведчыкам!.. Я ж вяртаўся з задання!.. З самага сапраўднага... баявога!

— Ну-ну, разведчык,— у пакой увайшла маці,— хутчэй на кухню бяжы, там столькі ласункаў!.. Пачакай, апраніся, дзед Ігнась з вёскі прыехаў!

— Дзед Ігнась? — перапытаў Андрэйка і хуценька пачаў апранацца.

Калі ён зайшоў на кухню, бацька з дзедам Ігнасем пілі чай.

— Ах, мой унучак!.. Вырас!.. Як ты вырас!.. Хутчэй жа ідзі сюды, я абдыму цябе...

Андрэйка засаромеўся. Неяк спадылба зірнуў на дзеда і падышоў бліжэй, паспеўшы, аднак, зірнуць на стол, дзе ляжалі пірагі з макам, цукеркі, пернікі, сыр... Тут Андрэйка зморшчыўся: гэты сыр нагадаў яму трохкутнік, які так старанна Рыгор Іванавіч малюе на дошцы.

А дзед ужо абдымаў яго, ляпаў па плячы:

— Добры хлопец!.. Далібог, добры!.. Ну, а як школа?

— Нічога...—адказаў за Андрэйку бацька.— З арыфметыкай трохі не ладзіць, ды яны ўсе хлопцы такія.

— Адным словам, разведчыкі! — з калідора пачуўся голас маці.— Днём у школу, а ноччу ў разведку ходзяць!

Дзед Ігнась зарагатаў. Засмяяўся і бацька. Андрэйку здалося, што з яго кпяць. Ён ірвануўся наперад, прыкрыў твар рукою і выбег з кухні...

З раніцы імжыла. Але вось выбліснула сонца. Промні заскакалі па дахах, засвяціліся шыбы, здавалася, нават машыны на прамым, як страла, праспекце пачалі рухацца больш жвава, нібыта іх казыталі праменьчыкі.

Андрэйка размахваў партфелем, глядзеў пад ногі, не звяртаючы ніякай увагі ні на машыны, ні на каляровую рэкламу магазінаў. Ён думаў...

— Смяюцца... Падумаеш — даро-ослыя!.. «Адным словам, разведчыкі!..» — успомніў ён словы маці.— А паглядзелі б на сябе!.. Вунь ужо трэці месяц на заводзе дзядзька Коля на першым месцы. А бацька... толькі на другім! А яшчэ абяцае... А дзед?! Што ён?! — Андрэйка гатовы быў заплакаць.— Вунь, у Санькі Пятрова вось гэта дзед!.. Капітан! Санька летам на мора паедзе. А што мой?.. Вартаўнік! Са стрэльбай ля калгаснага саду начамі сядзіць. А хлопцы ўсё роўна грушы трасуць, сам расказваў... Хай з сябе пасмяецца!

Так разважаючы, Андрэйка падыходзіў да школьнай брамы.

«Капитан, капитан, улыбнитесь, ведь улыбка — это флаг корабля...» — пачулася пад самым вухам у Андрэйкі. Так і ёсць! — старэйшы брат Пятрова. А вунь і Санька — следам...

— Чаму не выходзіў у двор? — Санька ўжо крочыў побач.— Я й цябе запісаў у «флацілію». Будзем «змагацца» з першаклашкамі з пятага дома...

— Дзед мой прыехаў,— сумна адказаў Андрэйка.

— Дзе-е-ед?!

Хлопчыкі ўзыходзілі на школьны ганак.

— Адкуль?.. Можа, таксама капітан? — Саньку карцела пачуць штосьці незвычайнае.

— З вёскі... Дзед Ігнась! — Андрэйка хацеў сказаць «вартаўнік ён», ды не сказаў, толькі адмоўна крутнуў галавою: маўляў, не капітан!.. І прапала цікавасць у Пятрова да Андрэйкавага дзеда. Ён імкліва кінуўся да гардэроба... І Андрэйка таксама пачаў распранацца. А цёця Нюра ўжо націскала на званок... Пачыналіся заняткі.