105. Да пары, да часу... («Пад Менскам, на могільніку...») (б. 171). Машынапіс (Архіў БІНіМа).
106. Глухія шчасьця крокі (б. 173). Цыкл вершаў: 1. Кавалачак неба («Да плямкі шкляной вакна...») (б. 173), 2. Шчасьце («У далоні меў тваю далонь») (б. 174), 3. Грахі («Разышліся, як дарогі ў полі...») (б. 175), 4. Пракалоліся вочы жалю («Я нічога зь сябе ня выжаў...») (б. 176), 5. Шлях («Ня ўлукаткі, а проста — напрасткі...») (б. 177). «Конадні», 4, 1955, б. 29. Верш 2 у рукапісе мае варыянт назвы «Глухія шчасьця крокі», верш 3 у рукапісе мае варыянт назвы «За цёмныя горы...».
Рукапісны варыянт верша «Кавалачак неба», строфы 3-4:
І людзі казалі мне
(старое прыйшло на памяць):
«Хто пальцам сьвятое кране —
грахамі душу папляміць...»
І быццам-бы думак бег
пазнаўшы, праменьчык сіні
із плямкі шкляное зьбег
на рукі і кажа: «Сыне...»
107. Журботныя струны (б. 178). Цыкл вершаў: 1. Вусны і песьні («Прачніцеся, вусны і песьні...») (б. 178), 2. Неспадзявана («Неспадзявана сьцішылі хаду...») (б. 179), 3. Далей і далей («Хвалі ад берагу — далей і далей...») (б. 180), 4. На ганьбішчы славы («Прыляж да зямлі і паслухай, як кліча...») (б. 181), 5. Жыцьцё («Шанаваў я цябе, кунежыў...») (б. 182), 6. Няпослуху дзівацкага сакрэт («Патоляй сьвет ня лашчыў нас ніколі...») (б. 183), 7. Ля берагоў крывіцкае Нямігі («Уецца шлях гразкою каляінай...») (б. 184), 8. Сябром («Мякка сьцелюць, ды мулка спаць...») (б. 185), 9. Вузкі стрыб дугі («Сонца плавіцца, а я, дзівак, бажуся...») (б. 186). «Ля чужых берагоў», 1955, б. 64. У газэце «Бацькаўшчына», 12-13 (242-243), 25 сакавіка 1955 і 15-16 (245-246), Вялікдзень 1955 цыкл дапоўнены вершамі: Сьвітанак, Вялікія шэльмы, Жалоба, Жылачка. У рукапісным тэксце верша «На ганьбішчы славы» заўвага аўтара: «Высокае места — месца старадаўняй мены, пазьней Траецкая гара ў Менску-Беларускім».
Рукапісны варыянт верша «Неспадзявана»:
Неспадзявана сьцішылі хаду мы.
Спыніліся. Куды-ж цяпер ісьці нам?
Сьціскаюць і няволяць голаў думы
і неспакой у доме негасьцінным.
І сьняцца штоначы пад гоман тлуму
далёкія і родныя мясьціны,
дзе кожны сьлед расьцілі (нібы сына
расьціла маці) песьнямі і сумам.
Зыбаюцца задымленыя далі,
і сьпіны скалаў пазіраюць тупа.
Чые-ж на хвалях мы чаўны гайдалі
і ў хвалі падалі халодным трупам?
І месіцца штодня ўсё глыбей і далей
на збоішчы бязладны часу тупат.
Дрыжаць самлелыя задымленыя далі,
хаваючы здабытак гнойны струпа...
Рукапісны варыянт верша «Няпослуху дзівацкага сакрэт», радкі 1-6:
Ня вабіў сьвет чужы мяне ніколі, —
і няпрыемны быў чужы ля хаты сьлед.
«Ля родных стрэх шукайце, дзеці, волі», —
казаў бацькоў маіх вялікі запавет.
А мы пайшлі-такі ў далёкі белы сьвет
пад націскам ліхой і прыкрай голі...
108. Не прабуджанае сонцам раньне («Не хвалю нічога і ня ганю...») (б. 187). Машынапіс (Архіў БІНіМа).
109. Вэнэцуэля (б. 189). Цыкл вершаў: 1. Сіла рэчы («Учора цяжка зробленая рэч...») (б. 189), 2. Помнікі і абэліскі («На плошчы — помнікі і абэліскі...») (б. 190). «Конадні», 5-6, 1958, б. 75.
Рукапісны варыянт верша «Сіла рэчы», страфа 4:
Брыдзе й брыдзе. Абапал крык вітрын
паўнюткіх крам. Пярэсты бляск рэклямы.
З пляцоў і вуліц — тлумных праварын —
замест людзей выходзяць цені й плямы.
110. «Слухаць мову тваю, Радзіма...» (б. 191). Рукапіс (Архіў БІНіМа).
111. Роднае слова («Я ня жыў безь цябе... ») (б. 192). Рукапіс (Архіў БІНіМа).
112. Зь незавершанага (б. 193-205). Рукапіс (Архіў БІНіМа).
Пераклады
1. Тарас Шаўчэнка. Запавет («Як памру я, пахавайце...») (б. 206). Машынапіс (Архіў БІНіМа).
2. Тарас Шаўчэнка. Ня грэе сонца на чужыне («Ня грэе сонца на чужыне...») (б. 206). Машынапіс (Архіў БІНіМа).
3. Тарас Шаўчэнка. Думы мае, думы мае. Урывак («Думы мае, думы мае, цяжанька нне з вамі!..») (б. 207). Машынапіс (Архіў БІНіМа).
4. Тарас Шаўчэнка. Мінаюць дні, мінаюць ночы («Мінаюць дні, мінаюць ночы...») (б. 208). Машынапіс (Архіў БІНіМа).
5. Тарас Шаўчэнка. На вечную памяць Катлярэўскаму. Урывак («... Праўдзівы мой дружа!..») (б. 209). Машынапіс (Архіў БІНіМа).
6. Тарас Шаўчэнка. Каўказ. Урыўкі з паэмы («За горамі горы, хмарамі спавіты...») (б. 210). Машынапіс (Архіў БІНіМа).
Пераклады вершаў Уладзімера Дудзіцкага ў іншыя мовы
1. Дваццаць пяты. Верш, перакладзены на нямецкую мову Гэрманам Рыдмюлерам.
«Minsker Zeitung», 1943.
2. Жывое праўдзівае слова. Верш, перакладзены на украінскую мову Б.Аляксандравым. «Нові дні», 2 грудня 1945, б. 3.
3. Адменная ода. Верш, перакладзены на польскую мову Юзафам Лабадоўскім. «Конадні», 2, 1954, б. 50.
Проза. Публіцыстыка
1. *Абразок (б. 269). Машынапіс (Архіў БІНіМа).
Читать дальше