Владимир Шитик: Левы рэйс

Прыняўшы рашэнне, лейтэнант супакоіўся, павесялеў, уявіўшы, як падпалкоўнік, даведаўшыся пра яго ўчынак, скажа: «Любіш ты пасля бойкі кулакамі памахаць. — Паківае галавой і дадасць: — У час трэба думаць».

Што праўда, то праўда. Ёсць такі грэх. Здараецца, зробіць вывад, а потым ужо, спакойна, не спяшаючыся, узважыўшы ўсе абставіны, заўважае, што нешта важнае прапусціў, праглядзеў. Стараецца зжыць у сабе гэту паспешлівасць, ды не заўсёды атрымліваецца. Праўда, у гэтым выпадку, здаецца, атрымалася нават наадварот — не ён, а начальства спяшаецца з вывадамі. Але гэта ўсё роўна не дае заспакаення…

Друг Сярковай у чымсьці аказаўся такім, якім Корзун яго сабе ўяўляў. Не надта малады, крыху за трыццаць, дужы мужчына, які стараецца сачыць за сваім выглядам. Яго можна было нават назваць прыемным. Сяркова, напэўна, аб ім так і думала. А Корзун не любіў людзей такога тыпу: гладкіх, прылізаных, быццам з рэкламнага малюнка. Валюжэніч быў гаваркі, трымаўся ўпэўнена, з пачуццём уласнай годнасці. І таму размова ў іх атрымалася лёгкая.

Валюжэніч з гумарам, капіруючы паводзіны кожнага ўдзельніка падзеі, расказаў пра вобыск Грамакоўскай. Аднак пра тое, што спрабаваў адгаварыць Сяркову, не ўспомніў. Корзуну гэта спадабалася, ён пачаў трымацца менш афіцыйна.

Відаць, і Валюжэніч адчуў гэту перамену, бо з усмешкай, як аднадумцу, нібы між іншым сказаў:

— Рву з Марусяй.

— Гэта чаму? — шчыра здзівіўся Корзун. Яму здавалася, што яны вельмі адпавядаюць адно аднаму: і ўзрост, і, відаць, характары падобныя.

— Грубая, ведаеце, — растлумачыў Валюжэніч. — Я даўно заўважаў. Думаў — выпадковае. А апошнім разам… — Ён змоўк, даючы субяседніку самому здагадацца, што менавіта выпадак з Грамакоўскай быў той кропляй, якая пазбавіла цярпення.

— Вам лепш ведаць, — нечакана для сябе сумеўся Корзун і раптам падумаў: «Цікава, а што сказала б Сяркова, каб пачула гэта?» І спытаў: — А пра грошы вы што-небудзь можаце сказаць?

Валюжэніч паціснуў плячыма, пасур'ёзнеў. Нейкі час маўчаў, нібы яшчэ раз перабіраў у памяці той выпадак, а потым адказаў.

— За руку нікога не злавіў. За Грамакоўскую магу паручыцца. Наіўнае дзяўчо, яна яшчэ не ведае цаны грашам. Навошта яны ёй? А вось… — ён змоўк, як і тады, калі гаворка ішла пра яго былую нявесту.

Корзун не любіў, калі яму спрабавалі што-небудзь навязаць, і сярдзіта звёў бровы:

— Трэба канкрэтна!

— Не, не, — ускінуўся Валюжэніч, — я ж казаў: за руку нікога не злавіў…

— Давайце павестку, — сказаў Корзун. — Калі да мяне пытанняў не маеце, можаце ісці.

У той дзень Корзун заседзеўся ў аддзеле: спачатку была нарада ў начальніка, пасля — камсамольскі сход. І толькі ідучы дадому, успомніў, што ў яго няма нічога на вячэру. Магазіны і сталоўка ўжо былі зачынены, і яму нічога не заставалася, як пайсці ў рэстаран. Ён не любіў хадзіць туды ўвечары. Тлум, клубы тытунёвага дыму, перамяшанага з пахамі кухні, п'яныя, якія сноўдаліся між столікамі,— усё гэта раздражняла яго. Яму было прыкра, што ёсць людзі, якія трацяць грошы і час на гэты п'яны чад.

У рэстаране, як ён і прадбачыў, наведнікаў напярэдадні суботы было больш, чым звычайна. Пашчасціла ў адным — вольнае месца знайшлося недалёка ад увахода, за сталом, які стаяў ля сцяны.

Афіцыянтка не спяшалася, і ад няма чаго рабіць Корзун разглядаў наведнікаў. Зайграла радыёла-аўтамат, з-за столікаў пачалі выбірацца аматары танцаў. І Корзун ад здзіўлення нават падаўся наперад: сярод пар ён пазнаў Валюжэніча і Хруцкую. Тую самую прадаўшчыцу трыкатажнай секцыі, заява на якую ляжала ў ягоным сейфе. Супадзенне спачатку здалося яму дзіўным. Аднак, прыгледзеўшыся, ён не мог не адзначыць, што Хруцкая і Валюжэніч добрая пара. Хруцкая выглядала не так вульгарна, як Сяркова: не крычала аб сабе касметыка, дый апранута яна была не проста ў дарагое адзенне, а з густам — шэры шарсцяны касцюм надаваў ёй асаблівую элегантнасць. Яна кружылася ў самазабыцці, не заўважаючы, здавалася, нікога і нічога вакол сябе.

Валюжэніч трымаў сябе больш стрымана, быццам падкрэсліваючы ўсім сваім выглядам: «Ну што зробіш, моладзь».

У Корзуна ў грудзях варухнулася зайздрасць. Да Валюжэніча, які ўмее паводзіць сябе так проста і натуральна з прыгожымі дзяўчатамі. Потым успомніў заяву, што ляжала ў сейфе, і раптам раззлаваўся. І на сябе, і на Хруцкую з Валюжэнічам, і нават на сваю работу, якая не пакідала яму ніколькі часу.