Henrik Ibsen - La Sinjorino el la Maro

LYNGSTRAND Sed fraŭlino Bolette ne akceptas lin. Mi certas.

HILDE Ne. Ĉar ŝi trovas, ke li aspektas tre maljuna. Kaj ŝi ankaŭ kredas, ke li baldaŭ fariĝos kalva.

LYNGSTRAND Nu, ne estas sole pro tio . Ŝi tamen ne volus akcepti lin.

HILDE Kiel vi povas tion scii?

LYNGSTRAND Jes, ĉar estas aliulo, al kiu ŝi promesis pensi.

HILDE Nur pensi?

LYNGSTRAND Dum li estas for, jes.

HILDE Ho, do eble estas vi mem, pri kiu ŝi pensadu!

LYNGSTRAND Povus esti.

HILDE Ĉu ŝi promesis al vi?

LYNGSTRAND Jes, imagu, – ŝi promesis! Sed vi ne devas diri al ŝi, ke vi scias.

HILDE Ho, Dio gardu mian buŝon. Mi estos muta kiel la tombo.

LYNGSTRAND Mi trovas, ke estas vere afable de ŝi.

HILDE Kaj kiam vi revenos hejmen, – ĉu vi volas fianĉinigi ŝin? Kaj poste vin edzigi al ŝi?

LYNGSTRAND Ne, tio ne bone konvenus. Ĉar mi ja ne kuraĝas pensi pri tiaĵo la unuajn jarojn. Kaj kiam mi fine estos sukcesinta, ŝi estos ja tro maljuna por mi, mi pensas.

HILDE Sed vi tamen volas, ke ŝi restadas ĉi tie pensante pri vi?

LYNGSTRAND Jes, ĉar multe utilas al mi. Por mi kiel artisto, vi komprenas. Kaj ŝi povas ja facile tion fari, ŝi, kiu mem ne havas veran vivotaskon. – Sed ĝentila de ŝi tio ja tamen estas.

HILDE Ĉu vi opinias, ke vi laboros pli rapide pri la artaĵo, kiam vi scias, ke Bolette sidas ĉi tie pensante pri vi?

LYNGSTRAND Jes, tion mi imagas. Scii, ke ie en la mondo juna, bela kaj silenta virino, kiu revadas pri mi –. Mi pensas, ke devas esti io – io –. Jes, mi ne vere scias kiel nomi ĝin.

HILDE Vi eble pensas – ekscita?

LYNGSTRAND Ekscita? Ho jes. Ekscita estas la vorto, kiun mi serĉis. Aŭ io tia. (rigardas ŝin dum momento) Vi, vi estas inteligenta, fraŭlino Hilde. Vere tre inteligenta vi estas. Kiam mi revenos hejmen, vi havos proksimume la saman aĝon kiel via fratino nun. Eble vi tiam ankaŭ aspektos kiel via fratino nun aspektas. Kaj eble vi tiam havos la saman animon, kian ŝi nun havas. Ke vi tiam estos fariĝinta kvazaŭ ŝi kaj vi mem – en unu staturo por tiel paroli.

HILDE Ĉu vi tion dezirus?

LYNGSTRAND Mi ne certe scias. Jes, mi kredas. Sed nun – dum tiu ĉi somero – mi preferas, ke vi nur similu al vi mem. Ĝuste tia kia vi estas.

HILDE Vi ŝatas min pli bone tia, ĉu?

LYNGSTRAND Jes, mi tre ŝatas vin tia.

HILDE Hm, – diru, vi kiu estas artisto, – ĉu vi ŝatas, ke mi ĉiam iras hele somervestita?

LYNGSTRAND Jes, tion mi vere ŝatas.

HILDE Ĉu vi trovas, ke la helaj koloroj konvenas al mi?

LYNGSTRAND Jes, vere delikate la helo konvenas al vi, laŭ mia gusto.

HILDE Sed diru, – vi, kiu estas artisto, – kiel laŭ vi mi aperus en nigra koloro?

LYNGSTRAND En nigra, fraŭlino Hilde?

HILDE Jes, tute en nigra. Ĉu vi trovas, ke mi aperus bela en ĝi?

LYNGSTRAND Nigra ja ne estas por la somertempo. Cetere vi aperus bela ankaŭ en nigra. Ĝuste vi kun via aspekto.

HILDE (rigardas antaŭen) En nigra ĝis la kolo. – Nigra punta kolumo. – Nigraj gantoj. – Kaj longa nigra ŝalo malantaŭen.

LYNGSTRAND Se vi tiel vestus vin, fraŭlino Hilde, mi dezirus esti pentristo – kaj mi pentrus junan, delikatan funebrantan vidvinon.

HILDE Aŭ junan, funebrantan fianĉinon.

LYNGSTRAND Jes, por tio vi konvenus pli bone. Sed vi do ne dezirus vesti vin tiel?

HILDE Mi ne scias. Sed ŝajnas al mi ekscite.

LYNGSTRAND Ekscite?

HILDE Ekscite pripensi, jes. (subite montras maldekstren) Ho, vidu jen !

LYNGSTRAND (rigardas tien) La granda angla vaporŝipo! Kaj tute ĉe la kajo!

( Wangel kaj Ellida venas antaŭen apud la lageto.)

WANGEL Ne, mi certigas al vi, kara Ellida, – vi miskomprenas! (vidas la aliajn) Nu, vi du estas ĉi tie? Ĉu ne, sinjoro Lyngstrand, – ĝi ankoraŭ ne estas en vido?

LYNGSTRAND La granda anglo?

WANGEL Jes!

LYNGSTRAND (montras) Jen ĝi kuŝas, sinjoro doktoro.

ELLIDA Ah –! Mi ja sciis.

WANGEL Jam venis!

LYNGSTRAND Kvazaŭ ŝtelisto en la nokto, oni povus diri. Tute silente, senbrue.

WANGEL Vi devas akompani Hilde al la kajo. Rapidiĝu! Ŝi certe volas aŭskulti la muzikon.

LYNGSTRAND Jes, ni ĵus estis irontaj, sinjoro doktoro.

WANGEL Ni aliaj eble sekvos poste. Post iom ni venos.

HILDE (flustras al Lyngstrand ) Ankaŭ tiuj du iras duope.

(Ŝi kaj Lyngstrand iras tra la ĝardeno maldekstren. La kornmuziko aŭdiĝas fore ĉe la fjordo dum tio kio sekvas.)

ELLIDA Jam venis! Li estas ĉi tie! Jes, jes, – mi sentas.

WANGEL Prefere eniru, Ellida. Lasu min paroli kun li sola.

ELLIDA Ho, – ne eblas! Ne eblas, mi diras! (ekkrias) Ah, – ĉu vi vidas lin, Wangel!

( La fremdulo venas de maldekstre kaj haltas sur la vojeto ekster la barilo.)

LA FREMDULO (salutas) Bonan vesperon. Jen mi denove estas, Ellida.

ELLIDA Jes, jes, jes, – la horo venis.

LA FREMDULO Vi estas preta por forvojaĝi, ĉu? Aŭ ĉu ne?

WANGEL Vi ja mem vidas, ke ŝi ne estas.

LA FREMDULO Mi ne demandas pri vojaĝvestoj aŭ aliaj tiaĵoj. Eĉ ne plenaj valizoj. Ĉio kion ŝi bezonos por la vojaĝo, mi havas surŝipe. Ankaŭ por kabino mi zorgis. (al Ellida ) Mi do demandas vin, ĉu vi estas preta min akompani, – en libereco min akompani?

ELLIDA (petante) Ho, ne demandu min! Ne tentu min tiel!

(Ŝipfajfilo aŭdiĝas en la foro.)

LA FREMDULO Nun fajfas la unuan fojon surŝipe. Vi nun devas diri jes aŭ ne.

ELLIDA (tordas la manojn) Decido! Decido por la tuta vivo! Neniam plu reŝanĝi!

LA FREMDULO Neniam! Post duona horo estos tro malfrue.

ELLIDA (rigardas lin eviteme kaj esplore) Kial vi tiel necedige tiras min al vi?

LA FREMDULO Ĉu ne vi, kiel mi, sentas ke ni du apartenas unu al la alia?

ELLIDA Pro tiu promeso, ĉu?

LA FREMDULO La promeso neniun ligas. Nek viron, nek virinon. La kialo ĉar mi tiel necedige tenas vin al mi, estas ke mi nenion alian povas .

ELLIDA (malrapide kaj treme) Kial vi ne venis pli frue?

WANGEL Ellida!

ELLIDA (ekkrias) Ho, – tio kio tiras kaj tentas kaj logas – enen en la nekonateco! La potenco de la tuta maro koncentrita en tio sola!

( La fremdulo transgrimpas la barelon.)

ELLIDA (kaŝas sin malantaŭ Wangel ) Kio estas? Kion vi volas?

LA FREMDULO Mi vidas – kaj mi aŭdas, Ellida, – ke fine vi tamen min elektas.

WANGEL (paŝas kontraŭ lin) Mia edzino ne havas elekton. Mi rajtas elekti por ŝi kaj havas ŝin en mia zorgado. Zorgado, jes! Se vi ne retiros vin de ĉi tie, – el la lando, – kaj neniam revenos, – ĉu vi tiam scias al kio vi riskigos vin?

ELLIDA Ne, ne, Wangel! Ne tion!

LA FREMDULO Kion vi volas fari al mi?

WANGEL Mi volas enkarcerigi vin – kiel krimulon! Tuj! Jam antaŭ ol vi surŝipiĝos! Ĉar mi scias pri la murdo en Skjoldvik.

ELLIDA Ho, Wangel, – kiel povas vi –!

LA FREMDULO Al tio mi estas preta. Kaj tial – (tiras revolveron el la brustpoŝo) – tial mi ankaŭ provizis min per tiu ĉi.

ELLIDA (ĵetas sin antaŭ Wangel ) Ne, ne, – ne mortigu lin! Prefere min!

LA FREMDULO Nek vin, nek lin. Estu trankvila. Tiu ĉi estas por propra uzo. Ĉar mi volas vivi kaj morti kiel libera homo.

ELLIDA (en kreskanta ekscito) Wangel! Lasu min diri al vi, – diri, kaj li aŭskultu! Vi ja povas reteni min ĉi tie! Por tio vi havas potencon kaj rimedojn! Kaj vi ankaŭ faros! Sed mian animon, – ĉiujn miajn pensojn, – mian logantan sopiron kaj mian avidon, – tiujn vi ne povas ligi! Ili volas aspiri kaj celi – elen en la nekonatecon, – por kio mi estas kreita – kaj kiun vi fermis por mi!

WANGEL (en silenta doloro) Mi vidas, Ellida! Paŝon post paŝo vi glitas for de mi. La postulo pri tio senfina kaj senlima – kaj pri la neatingebla, – ĝi fine pelos vian animon tute en la noktan nigron.