Henrik Ibsen - La Sinjorino el la Maro

BOLETTE Jes, la kudrerojn. Rigardu.

LYNGSTRAND Ĝuste ja! Imagu! Estas ja kvazaŭ iu arto. Ĉu vi povas ankaŭ desegni?

BOLETTE Ho jes, kiam mi havas modelon antaŭ mi.

LYNGSTRAND Alie ne?

BOLETTE Ne, alie ne.

LYNGSTRAND Do tamen ne estas vera arto.

BOLETTE Ne, ĝi pli estas – mana lerteco.

LYNGSTRAND Sed mi opinias ke vi certe povus lerni arton.

BOLETTE Kiam mi ne havas talenton?

LYNGSTRAND Tamen. Se vi ĉiam estus kune kun vera artisto –

BOLETTE Kaj vi opinias, ke mi povus lerni de li?

LYNGSTRAND Ne lerni tiel ordinare. Sed mi opinias ke ĝi venus en vin iom post iom. Kvazaŭ miraklo, fraŭlino Wangel.

BOLETTE Strange.

LYNGSTRAND (iom poste) Ĉu vi pripensis –? Mi intencas diri – ĉu vi pripensis pli profunde kaj serioze pri geedzeco, fraŭlino?

BOLETTE (rigardas lin preterpase) Pri –? Ne.

LYNGSTRAND Mi faris.

BOLETTE Vi, ĉu?

LYNGSTRAND Jes ja, – mi ofte pripensas tiajn aferojn. Pleje pri geedzeco. Kaj aldone mi ja multe legis en libroj. Mi opinias, ke geedzeco estas ia miraklo. Ke la virino laŭe ŝanĝiĝas por esti simila al sia edzo.

BOLETTE Ricevas liajn interesojn, vi pensas?

LYNGSTRAND Jes, ĝuste!

BOLETTE Nu, sed liaj kapabloj do? Kaj liaj talentoj kaj lerteco?

LYNGSTRAND Hm, jes, – mi miras ĉu ne ankaŭ tiuj –

BOLETTE Kaj sekve vi kredas, ke tio kion viro legis – aŭ pensis, – tio ankaŭ transpasus al lia edzino?

LYNGSTRAND Ankaŭ tio, jes. Iom post iom. Kvazaŭ mirakle. Sed mi ja scias, ke tio povas nur okazi en fidela kaj amoplena geedzeco kaj vere feliĉa.

BOLETTE Ĉu vi neniam pensis, ke viro tiel povus tiriĝi al sia edzino? Fariĝi simila al ŝi, mi pensas.

LYNGSTRAND Viro? Ne, tion mi ne imagis.

BOLETTE Kial ne same por li kiel por ŝi?

LYNGSTRAND Ne, ĉar viro havas ja vivotaskon por kiu vivi. Kaj estas tio , kio fortigas la viron, fraŭlino Wangel. Li havas vivotaskon, li.

BOLETTE Ĉiuj?

LYNGSTRAND Ho ne. Mi vere pensis pri la artisto.

BOLETTE Ĉu vi pensas, ke estas ĝusta faro de artisto, ke li edziĝas?

LYNGSTRAND Jes, mi opinias. Se li trovas iun, kiun li kore amas, –

BOLETTE Tamen. Mi pensas, ke li prefere vivus sole por sia arto.

LYNGSTRAND Certe li devus fari. Sed tion li ja povus fari eĉ se li edziĝus.

BOLETTE Nu, sed ŝi do?

LYNGSTRAND Ŝi? Kiel –?

BOLETTE Ŝi al kiu li edziĝas. Por kio ŝi vivu?

LYNGSTRAND Ankaŭ ŝi vivu por lia arto. Ŝajnas al mi, ke virino devas senti sin kore feliĉa pri tio .

BOLETTE Hm, – mi ne certe scias –

LYNGSTRAND Jes, fraŭlino, fidu. Ne estas nur lia honoro kaj reputacio, kiujn ŝi ĝuas pro li –. Ĉar tiuj estas laŭ mi la malpli valora. Sed ke ŝi povas helpi lin krei, – ke ŝi povas faciligi al li la laboron estante ĉe li kaj komfortigi lin kaj esti atenta pri li kaj igi la vivon gaja por li. Tio estus laŭ mi feliĉiga por virino.

BOLETTE Ho, vi ne mem scias kiel memkontenta vi estas!

LYNGSTRAND Mi memkontenta, ĉu! Bona Dio –! Ho, se vi konus min iom pli bone ol vi faras – (klinas sin pli proksimen al ŝi) Fraŭlino Wangel, – kiam mi estos for, – kaj mi ja baldaŭ estos –

BOLETTE (rigardas lin kompate) Sed ne komencu do pri tia tristaĵo.

LYNGSTRAND Funde ja ne estas tre triste, mi pensas.

BOLETTE Kiel do?

LYNGSTRAND Mi ja forvojaĝos post monato. Unue de ĉi tiu loko. Poste mi iros al la sudaj landoj.

BOLETTE Ah, tiel. Nu ja.

LYNGSTRAND Ĉu vi foje pensu pri mi, fraŭlino?

BOLETTE Jes, mi volonte faru.

LYNGSTRAND (ĝoja) Vi promesas, ĉu?

BOLETTE Jes, mi promesas.

LYNGSTRAND Solene kaj kore, fraŭlino Bolette?

BOLETTE Solene kaj kore. (ŝanĝas temon) Sed por kio tio ĉi! Ne kondukos al io ajn.

LYNGSTRAND Kiel vi povas tion diri! Por mi estus ĝojige scii, ke vi ĉi-hejme pensadas pri mi.

BOLETTE Nu, sed kio poste?

LYNGSTRAND Jes, poste mi ne scias pri io definita –

BOLETTE Ankaŭ mi ne. Multe ja malhelpas. Ŝajnas al mi, ke ĉio en la mondo malhelpas.

LYNGSTRAND Ho, povus okazi iu miraklo. Feliĉa okazaĵo de la destino – aŭ io tia. Ĉar mi kredas, ke mi sukcesos.

BOLETTE (vigle) Jes, ĉu ne! Vi kredas, ĉu!

LYNGSTRAND Jes, mi firme kredas. Kaj jen – post kelkaj jaroj – kiam mi revenos hejmen kiel konata skulptisto kun bona ekonomio kaj en plena sano –

BOLETTE Jes, vere. Ni esperu ke vi faros.

LYNGSTRAND Vi konfide esperu. Se vi nur fidele kaj varme pensas pri mi, dum mi estas for en la sudaj landoj. Kaj por tio mi ja nun havas vian vorton.

BOLETTE Vi havas. (skuas la kapon) Sed tamen kondukas al nenio.

LYNGSTRAND Jes, fraŭlino Bolette, tamen kondukas al tio, ke mi povos labori pli facile kaj rapide pri mia artaĵo.

BOLETTE Tion vi do kredas?

LYNGSTRAND Jes, en mia interno mi tion sentas. Kaj ŝajnas al mi, ke estus vivige ankaŭ por vi – ĉi tie en la izolo – kiam vi scius en vi mem, ke vi kvazaŭ helpus min krei.

BOLETTE (rigardas lin) Nu, sed vi, viaflanke?

LYNGSTRAND Mi –?

BOLETTE (rigardas al la ĝardeno) Tŝ. Ni parolu pri io alia. Ĉar tie venas la ĉefinstruisto.

( Ĉefinstruisto Arnholm estas vidata malsupre en la ĝardeno maldekstre. Li haltas kaj parolas kun Ballested kaj Hilde .)

LYNGSTRAND Ĉu vi amas vian antaŭan instruiston, fraŭlino Bolette?

BOLETTE Ĉu mi amas lin?

LYNGSTRAND Mi pensas, ĉu vi ŝatas lin?

BOLETTE Ho jes, mi faras. Ĉar estas bone havi lin kiel amikon kaj konsilanton kaj tiel plu. – Kaj li ĉiam estas helpema, se li povas.

LYNGSTRAND Sed ĉu ne estas strange, ke li ne geedziĝis?

BOLETTE Ĉu vi trovas tion strange?

LYNGSTRAND Jes. Ĉar li ja estas sufiĉe riĉa, laŭdire.

BOLETTE Laŭdire li estas. Sed eble ne estis facile por li trovi iun, kiu volus havi lin, mi pensas.

LYNGSTRAND Kial tio?

BOLETTE Ho, li estis ja instruisto por preskaŭ ĉiuj junaj knabinoj, kiujn li konas. Tion li mem diras.

LYNGSTRAND Jes. Kiel tio gravus?

BOLETTE Sed, bona Dio, oni ja ne edzinigas sin al sia propra instruisto!

LYNGSTRAND Ĉu vi pensas, ke juna knabino ne povus ami sian instruiston?

BOLETTE Ne post kiam ŝi fariĝis plenkreska.

LYNGSTRAND Ĉu – imagu!

BOLETTE (averte) Nu, nu, nu!

( Ballested kolektis siajn aĵojn kaj portas ilin dekstren en la ĝardeno. Hilde helpas lin. Arnholm iras sur la verandon kaj venas en la ĉambron.)

ARNHOLM Bonan matenon, mia kara Bolette. Bonan matenon, sinjoro – sinjoro – hm!

(Li aspektas malkontenta kaj kapsignas malvarme al Lyngstrand , kiu ekstaras kaj klinas la kapon.)

BOLETTE (ekstaras kaj iras al Arnholm ) Bonan matenon, sinjoro ĉefinstruisto.

ARNHOLM Kiel statas hodiaŭ?

BOLETTE Nu dankon, bone.

ARNHOLM Via duonpatrino estas en la banejo ankaŭ hodiaŭ, ĉu?

BOLETTE Ne, ŝi estas en sia ĉambro.

ARNHOLM Iom malsaneta?

BOLETTE Mi ne scias. Ŝi enfermis sin.

ARNHOLM Hm, – ĉu?

LYNGSTRAND Sinjorino Wangel aspekte multe ekscitiĝis pro tiu usonano hieraŭ.

ARNHOLM Kion vi scias pri tio?

LYNGSTRAND Mi rakontis al la sinjorino, ke mi vidis lin tute viva iri malantaŭ la ĝardeno.

ARNHOLM Nu, tiel.

BOLETTE (al Arnholm ) Vi sidis tre malfrue kun patro en la nokto.

ARNHOLM Jes, sufiĉe longe. Ni komencis paroli pri io grava.

BOLETTE Ĉu vi parolis kun li ankaŭ pri mi kaj miaj aferoj?

ARNHOLM Ne, kara Bolette. Mi ne havis ŝancon. Ĉar liaj pensoj forte okupiĝis pri io alia.

BOLETTE (suspiras) Aĥ jes, – kiel ĉiam.

ARNHOLM (rigardas ŝin signifoplene) Sed poste hodiaŭ ni du ja parolu pli profunde pri tiuj aferoj. – Kie estas via patro nun? Eble ne hejme?