Henrik Ibsen - La Sinjorino el la Maro

ELLIDA Ne. Mi tion ne kredas. Mi kredas, ke se la homoj kutimiĝis vivi sur la maro, – eble en la maro, – ni estus pli perfektaj ol ni nun estas. Pli bonaj kaj feliĉaj.

ARNHOLM Ĉu vi vere tion kredas?

ELLIDA Jes, mi miras ĉu ni ne tiaj estus. Mi multfoje parolis kun Wangel pri tio –

ARNHOLM Nu, kaj li –?

ELLIDA Jes, li pensas, ke eble estus.

ARNHOLM (ŝerce) Nu, nu. Sed nun ja estas tiel. Ni ja nun estas sur la malĝusta vojo kaj fariĝis teruloj anstataŭ maraj estaĵoj. Ĉiuokaze estas certe nun tro malfrue ĝustigi la eraron.

ELLIDA Jes, vi jen diras bedaŭrindan veron. Kaj mi pensas, ke la homoj suspektas ion tian mem. Ke ili portadas tion, kiel sekretan penton kaj malĝojon. Kredu min, – en tio la malgajo de la homoj havas sian plej profundan kaŭzon. Jes, – kredu min.

ARNHOLM Sed kara sinjorino Wangel, – mi ne ekhavis la impreson, ke la homoj estas tre malgajaj. Kontraŭe ŝajnas al mi, ke la plimulto rigardas la vivon brile kaj facile – kaj en granda, trankvila, senkonscia ĝojo.

ELLIDA Ho ne, tiel ne estas. Tiu ĝojo – ĝi estas kiel nia ĝojo pro la longa, hela somera tagnokto. Ĝi kunportas la rememorigon pri la venonta sombra tempo. Kaj tiu rememorigo ĵetas sian ombron sur la homan ĝojon, – kiel la drivanta nubo ĵetas sian ombron sur la fjordon. Jen ĝi kuŝis brila kaj blua. Kaj jen subite –

BOLETTE Vi ne devus okupiĝi pri tiaj malĝojaj pensoj nun. Ĵus vi ja estis ĝoja kaj gaja –

ELLIDA Jes, jes, mi ja estis. Ho, tio ĉi – estas stulte de mi. (ĉirkaŭrigardas maltrankvile) Ke Wangel nun venu. Li decide promesis al mi. Sed li tamen ja ne venas. Li forgesis. Ho, kara Arnholm, bonvolu trovi lin por mi?

ARNHOLM Jes, volonte.

ELLIDA Diru, ke li devas tuj veni. Ĉar nun mi ne povas vidi lin –

ARNHOLM Ne povas vidi lin –?

ELLIDA Ho, vi ne komprenas. Kiam li ne ĉeestas, mi ofte ne povas memori, kiel li aspektas. Kaj tiam estas kvazaŭ mi tute perdis lin. – Estas terure embarase. Sed iru!

(Ŝi ĉirkaŭiras apud la lageto.)

BOLETTE (al Arnholm ) Mi kuniros. Vi ja ne certe scias –

ARNHOLM Ho, ĉu? Mi certe –

BOLETTE (duonlaŭte) Ne, ne, mi estas maltrankvila. Mi timas, ke li estas sur la ŝipo.

ARNHOLM Timas?

BOLETTE Jes, li kutimas rigardi, ĉu estas konatuloj kun ĝi. Kaj ankaŭ ja estas restoracio tie –

ARNHOLM Ah! Jes, venu.

(Li kaj Bolette eliras maldekstren.)

( Ellida staras momenton rigardante en la lageton. Foje ŝi parolas mallaŭte kaj interrompe al si mem.)

(Ekstere sur la vojeto malantaŭ la barilo venas de dekstre fremda vojaĝvestita viro . Li havas tufajn ruĝajn harojn kaj barbon. Skotan ĉapon sur la kapo kaj vojaĝsakon per rimeno trans la ŝultro.)

LA FREMDULO (iras malrapide laŭ la barilo kaj observadas la ĝardenon. Kiam li vidas Ellida, li haltas, rigardas ŝin fikse kaj daŭre kaj diras mallaŭte:) Bonan vesperon, Ellida!

ELLIDA (turnas sin kaj krias) Ho kara, – ĉu vi fine venas!

LA FREMDULO Jes, fine.

ELLIDA (rigardas lin en surprizo kaj timo) Kiu estas vi? Ĉu vi serĉas iun ĉi tie?

LA FREMDULO Vi ja certe komprenas.

ELLIDA (ekmiras) Kio tio estas? Kiel vi alparolas min! Kiun vi serĉas?

LA FREMDULO Mi ja serĉas vin.

ELLIDA (ekskuiĝas) Aah –! (fiksrigardas lin, ŝanceliĝas malantaŭen kaj eligas duone sufokitan krion:) La okuloj! – La okuloj!

LA FREMDULO Nu, – fine vi komencas rekoni min? Mi tuj rekonis vin, Ellida.

ELLIDA La okuloj! Ne rigardu min tiel! Mi krias por helpo!

LA FREMDULO Tŝ, tŝ! Ne timu. Mi ja nenion faras al vi.

ELLIDA (tenas la manon antaŭ la okuloj) Ne rigardu min, mi diras!

LA FREMDULO (klinas sin per la brakoj sur la barilon) Mi venis per la angla vaporŝipo.

ELLIDA (ekrigardas lin evite) Kion vi volas pri mi?

LA FREMDULO Mi ja promesis reveni tuj kiam mi povus –

ELLIDA Foriru! Foriru denove! Ne revenu – neniam revenu ĉi tien! Mi ja skribis al vi, ke ĉio estu finita inter ni! Ĉio! Vi ja scias!

LA FREMDULO (neĝenita, ne respondante) Mi volus reveni al vi pli frue. Sed mi ne povis. Nun mi fine povas. Kaj jen vi nun havas min, Ellida.

ELLIDA Kion vi volas pri mi? Pri kio vi pensas? Kial vi venis?

LA FREMDULO Vi ja certe scias, ke mi venis por serĉi vin.

ELLIDA (retiras sin en timo) Serĉi min! Ĉu tion vi intencas!

LA FREMDULO Jes, kompreneble.

ELLIDA Sed vi ja scias, ke mi edziniĝis!

LA FREMDULO Mi scias.

ELLIDA Kaj tamen –! Tamen vi venas por – por – serĉi min!

LA FREMDULO Jes, kompreneble.

ELLIDA (kaptas la kapon per ambaŭ manoj) Ho tio terura –! Ho tio terura, terura –!

LA FREMDULO Ĉu eble vi ne volas?

ELLIDA (konfuzita) Ne rigardu min tiel!

LA FREMDULO Mi demandas ĉu vi eble ne volas?

ELLIDA Ne, ne, ne! Mi ne volas! En eterno, neniam! Mi ne volas, mi diras! Mi nek povas nek volas! (pli mallaŭte) Mi ankaŭ ne kuraĝas.

LA FREMDULO (transpaŝas la barilon kaj venas en la ĝardenon) Ja, ja, do, Ellida, – permesu al mi diri unu vorton antaŭ ol mi forvojaĝos.

ELLIDA (volas fuĝi, sed ne povas. Ŝi staras kvazaŭ lama en timo, kaj apogas sin al arbotrunko apud la lageto.) Ne tuŝu min! Ne proksimiĝu! Ne pli proksimen! Ne tuŝu min, mi diras!

LA FREMDULO (singardeme, kelkajn paŝojn pli proksimen al ŝi) Ne timu min, Ellida.

ELLIDA (ĵetas la manojn antaŭ la okulojn) Ne rigardu min tiel!

LA FREMDULO Ne timu. Ne timu.

( Doktoro Wangel venas tra la ĝardeno de maldekstre.)

WANGEL (ankoraŭ duone inter la arboj) Nu, vi ja atendis min sufiĉe longe.

ELLIDA (kuras al li, kroĉas sin al lia brako kaj krias:) Ho, Wangel, – savu min! Savu min vi – se vi povas!

WANGEL Ellida, – kio je Dio –!

ELLIDA Savu min, Wangel! Ĉu vi ne vidas lin? Jen li staras!

WANGEL (alrigardas) La viro tie ? (proksimiĝas) Permesu demandon, – kiu estas vi ? Kaj kial vi venas en la ĝardenon?

LA FREMDULO (indikas per kapsigno al Ellida) Mi volas paroli kun jena virino.

WANGEL Nu ja. Do certe estis vi –? (al Ellida ) Mi aŭdis, ke fremda viro venis en la korton por vin demandi.

LA FREMDULO Jes, estis mi.

WANGEL Kaj kion vi deziras de mia edzino? (turnas sin) Ĉu vi konas lin, Ellida?

ELLIDA (mallaŭte, tordas la manojn) Ho, se mi lin konas! Jes, jes, jes!

WANGEL (rapide) Nu!

ELLIDA Ho, estas ja li , Wangel! Estas li mem! Li, kiel vi scias –!

WANGEL Ĉu! Kion vi diras! (turnas sin) Ĉu vi estas tiu Johnston, kiu iam –?

LA FREMDULO Nu, – Vi povas nomi min Johnston. Bonvolu. Cetere mi ne tiel nomiĝas.

WANGEL Ĉu ne?

LA FREMDULO Nun ne plu, ne.

WANGEL Kaj kion vi deziras de mia edzino? Vi ja scias, ke la filino de la lumturgardisto edziniĝis antaŭ longe. Kaj al kiu ŝi edziniĝis, vi devas ja ankaŭ scii.

LA FREMDULO Mi ja scias dum pli ol tri jaroj.

ELLIDA (streĉe) Kiel vi sciiĝis?

LA FREMDULO Survoje hejmen al vi. Mi kaptis malnovan gazeton. Estis gazeto el tiu ĉi regiono. Ĝi rakontis pri la geedziĝo.

ELLIDA (rigardas antaŭen) La geedziĝo –. Do tio estis –

LA FREMDULO Efikis sur min strange. Ĉar tio pri la ringoj, – tio ja ankaŭ estis geedziĝo, Ellida.

ELLIDA (frapas la manojn antaŭ la vizaĝon) Ho –!

WANGEL Kiel vi kuraĝas –!

LA FREMDULO Vi tion forgesis, ĉu?

ELLIDA (sentas lian rigardon kaj krietas) Ne staru tiel min fiksrigardante!

WANGEL (paŝas antaŭ lin) Vi turnu vin al mi kaj ne al ŝi. Do, mallonge, – ĉar vi ja konas la situacion, – kion vi do volas ĉi tie? Kial vi venas por trovi mian edzinon?

LA FREMDULO Mi promesis al Ellida veni al ŝi plej eble frue.

WANGEL Ellida –! Nun denove!