Henrik Ibsen - La Tronpretendantoj

REĜO SKULE

Ingibjorg, – Ingibjorg!

INGIBJORG

Ho, ke mi rigardu vin, – rigardu vin longe, longe! (kaptas liajn manojn; paŭzo) Vi bela, amata, perfida viro!

REĜO SKULE

Forprenu la vualon; rigardu min per tiuj okuloj, kiuj iam estis klaraj kaj bluaj kiel la ĉielo.

INGIBJORG

Tiuj okuloj estis pluvpeza ĉielo dum dudek jaroj; vi ne rekonos ilin, kaj vi neniam plu ilin vidos.

REĜO SKULE

Sed via voĉo estas freŝa kaj mola kaj juna kiel tiam.

INGIBJORG

Mi nur uzis ĝin por flustri vian nomon, kaj por premsigni vian grandecon en junan koron, kaj por preĝi al la Dio de pekuloj pri savo por ni du, kiuj amis en peko.

REĜO SKULE

Vi faris?

INGIBJORG

Mi estis silenta, kiam mi ne parolis vortojn el amo pri vi; – tial mia voĉo tenis sin freŝa kaj mola kaj juna.

REĜO SKULE

Estas tuta vivo ekde tiam. Ĉiun belan memoron el tiu tempo mi perdis kaj forgesis -

INGIBJORG

Vi ja rajtis.

REĜO SKULE

Kaj dume vi, Ingibjorg, vi varma, fidela virino, sidis tie norde en frosta soleco kaj kolektis kaj konservis!

INGIBJORG

Estis mia feliĉo.

REĜO SKULE

Vin mi povis forlasi, por gajni potencon kaj riĉecon! Se vi starus kiel edzino ĉe mia flanko, fariĝus pli facile por mi fariĝi reĝo.

INGIBJORG

Dio estis al mi bona, ke tio ne okazis. Animo kiel la mia, bezonis grandan pekon, por vekiĝi al pento kaj amendo.

REĜO SKULE

Kaj nun vi venas -?

INGIBJORG

Kiel la vidvino de Andres Skjaldarband.

REĜO SKULE

Via edzo estas morta?

INGIBJORG

Survoje al Jerusalemo.

REĜO SKULE

Kaj li do pentofaris por la mortigo de Vegard.

INGIBJORG

Ne estis tial, ke mia nobla edzo prenis la krucon.

REĜO SKULE

Ne tial?

INGIBJORG

Ne. Estis mia peko, kiun li prenis sur siajn fortajn, karajn ŝultrojn; por tiu li iris por lavi ĝin pura en la rivero Jordano; por ĝi li sangis.

REĜO SKULE

(mallaŭte) Li ĉion sciis?

INGIBJORG

De la unua momento. Kaj episkopo Nikolas tion sciis; ĉar por li mi konfesis; kaj estis ankoraŭ unu, kiu estis eksciiĝinta, sed kiel estas enigmo por mi.

REĜO SKULE

Kiu?

INGIBJORG

Vegard Veradal.

REĜO SKULE

Vegard!

INGIBJORG

Li flustris mokvorton pri mi en la orelon de mia edzo; Andres Skjaldarband tiris sian glavon kaj mortigis lin surloke.

REĜO SKULE

Li defendis tiun, kiun mi perfidis kaj forgesis. – Kaj kial vi serĉas min nun?

INGIBJORG

Por oferi al vi la lastan.

REĜO SKULE

Kion vi aludas?

INGIBJORG

(montras al la pastro, kiu staras apud la pordo) Rigardu lin! – Peter, mia filo, venu!

REĜO SKULE

Via filo -!

INGIBJORG

Kaj la via , reĝo Skule!

REĜO SKULE

(duone eturdita) Ingibjorg!

PETER

(proksimiĝas en silenta movo kaj ĵetas sin surgenuen antaŭ Skule)

INGIBJORG

Prenu lin! Li estis mia lumo kaj konsolo dum dudek jaroj; – nun vi estas reĝo de Norvegio; la reĝa filo devas veni al sia heredaĵo; mi ne plu rajtas havi lin.

REĜO SKULE

(suprenlevas lin en sturma ĝojo) Supren al mia koro, vi, kiun mi tiel arde postsopiris! (premas lin inter siaj brakoj, malkaptas lin, rigardas lin kaj denove ĉirkaŭbrakas lin) Mia filo! Mia filo! Mi havas filon! Ha, ha, ha; kiu povas nun kontraŭstari min! (iras al Ingibjorgkaj kaptas ŝian manon) Kaj vi, vi donas lin al mi, Ingibjorg! Vi ne reprenos vian vorton? Vi ja donas lin al mi?

INGIBJORG

Peza estas la ofero, kaj apenaŭ estus mi ĝin alportinta, se episkopo Nikolas ne estus sendinta al mi leteron kaj informon pri la morto de Andres Skjaldarband. Estis la episkopo, kiu metis tiun pezan oferon sur min, kiel pentofaro por mia peko.

REĜO SKULE

Do la peko estas forviŝita; kaj de nun li estas sole mia; ĉu ne, sole mia?

INGIBJORG

Jes; sed unu postulon mi faras al vi.

REĜO SKULE

Ĉielon kaj teron, postulu kion ajn!

INGIBJORG

Li estas pura kiel ŝafido de Dio, nun kiam mi donas lin en viajn manojn. Estas danĝera vojo, tiu kiu kondukas al la reĝa seĝo; ke li ne damaĝu sian animon. Ĉu vi aŭdas, reĝo Skule, ne igu mian infanon damaĝi sian animon!

REĜO SKULE

Mi promesas kaj ĵuras al vi!

INGIBJORG

(kaptas lian brakon) De la unua faro, kiam vi komprenas, ke li suferas damaĝon en sia animo, prefere lasu lin morti!

REĜO SKULE

Prefere morti! Mi promesas kaj ĵuras!

INGIBJORG

Do en fido mi reveturos al Hålogalando.

REĜO SKULE

Jes, fidoplena vi povas forveturi.

INGIBJORG

Tie mi volas penti kaj preĝi, ĝis la Sinjoro vokos min. Kaj kiam ni renkontiĝos ĉe Dio, li venos pura kaj senkulpa al sia patrino!

REĜO SKULE

Pura kaj senkulpa! (turnas sin al Peter) Ke mi rigardu vin! Jes, estas la trajtoj de via patrino kaj de mi; vi estas tiu, kiun mi dolore postsopiris.

PETER

Mia patro, mia granda, admirinda patro; ke mi vivu kaj luktu por vi! Ke via tasko estu la mia, kaj ke via tasko estu kiu ajn, – mi tamen scias, ke mi luktas por la ĝusta!

REĜO SKULE

(kun krio el ĝojo) Vi fidas min! Vi fidas min!

PETER

Neskueble!

REĜO SKULE

Kaj ĉio estas bona; do certe mi estas savita! Aŭdu, deĵetu la pastran mantelon! La ĉefepiskopo liberigu vin de la eklezia promeso; la reĝa filo portu glavon, iru senhalte antaŭen al potenco kaj honoro.

PETER

Kune kun vi, mia alta patro! Kune ni iru!

REĜO SKULE

(premas lin al si) Jes, kune, ni du solaj!

INGIBJORG

(al si mem) Ami, – ĉion oferi, – kaj forgesiĝi, – jen mia sagao. (eliras silente en la fono)

REĜO SKULE

Granda reĝa faro estas nun farenda en Norvegio! Peter, mia filo, aŭskultu! La tutan popolon ni veku kaj kunigu al unu; Vikenano kaj Trondhejmano, Håleyg kaj Egdo, Opplandano kaj Sygno, ĉiuj fariĝu kvazaŭ unu granda parencaro, – jen kredu, ke la lando kreskos!

PETER

Kia granda kaj kapturniga penso tio estas -!

REĜO SKULE

Ĉu tiun vi kaptas?

PETER

Jes – jes! – Klare -!

REĜO SKULE

Kaj vi fidas ĝin?

PETER

Jes, jes; ĉar mi fidas vin!

REĜO SKULE

(sovaĝe) Håkon Håkonsson devas fali!

PETER

Ĉar vi tion volas, estas ĝuste ke li falu.

REĜO SKULE

Kostos sangon; sed ne estas eviteble.

PETER

Ne estas forĵetita la sango, kiu fluas por via tasko.

REĜO SKULE

Via estu la tuta potenco, kiam mi estos firmiginta la regnon. Vi sidu sur la reĝa seĝo, kun ringo ĉirkaŭ la frunto, kun la purpura mantelo ŝvele vasta sur viaj ŝultroj; ĉiuj viroj en la lando klinu sin por vi – (sono de korno aŭdiĝas tre fore) Ha! kio estas tio! (kun krio) La militaro de la Birkibejnoj! Kion diris Pål Flida -? (rapidas al la fono)

PÅL FLIDA

(envenas kaj krias:) Nun la horo estas super ni, reĝo Skule!

REĜO SKULE

(konfuzita) La Birkibejnoj! La armeo de reĝo Håkon! Kie ili estas!

PÅL FLIDA

Ili miriadas en miloj malsupren de Ejkaberg.

REĜO SKULE

Sonorigu al armigo! Sonorigu, sonorigu! Konsilu; kie ni renkontu ilin?

PÅL FLIDA

Ĉiuj preĝejoj staras malfermaj por ni.

REĜO SKULE

La Birkibejnojn, mi demandas -!

PÅL FLIDA

Por ili ĉiuj pontoj kuŝas malfermaj.

REĜO SKULE

Fatala viro, kion vi faris!

PÅL FLIDA

Obeis mian reĝon.

REĜO SKULE

Mia filo! Mia filo! Ve al mi! Mi perdigis vian reĝecon!

PETER

Ne, vi venkos! Tia granda reĝa penso ne mortos!

REĜO SKULE

Silentu! (sonoj de kornoj kaj krioj aŭdiĝas pli proksime) Al ĉevaloj; armigu vin! Estas nun pri pli ol vivo kaj morto de viroj!