Henrik Ibsen - La Tronpretendantoj

(rapidas elen en la fono; la aliuloj postsekvas.)

STRATO en OSLO

(Malaltaj lignaj domoj kun pordŝirmejoj ambaŭflanke. En la fono la ĝardeno de la preĝejo St. Hallvard, enfermita per alta ŝtona muro kun pordego. Maldekstraflanke ĉe la fino de la muro vidiĝas la preĝejo, kies ĉefa enirejo staras malferma. Ankoraŭ estas nokto; iom poste komencas la mateniĝo. La sturmsonorilo frapiĝas; tre fore dekstre aŭdiĝas militkrioj kaj konfuza bruo.)

LA KORNLUDISTO DE REĜO SKULE

(venas de dekstre, sonorigas la kornon kaj krias:) Prenu armilojn! Prenu armilojn! ĉiuj viroj de reĝo Skule!

(sonorigas denove kaj iras pluen; iom poste oni aŭdas lin sonorigi kaj krii en la proksima strato.)

VIRINO

(venas ĉe dompordo dekstre) Vi granda kompatema Dio, kio okazas?

URBANO

(kiu venis duone vestita el domo aliflanke de la strato) La Birkibejnoj estas en la urbo! Nun Skule ricevos pagon por siaj kruelaĵoj.

UNU EL LA VIROJ DE SKULE

(venas kun kelkaj aliuloj portantaj mantelojn kaj armilojn surbrake, el flanka strato de maldekstre) Kie estas la Birkibejnoj!

IU ALIA EL LA VIROJ DE SKULE

(el domo dekstre) Mi ne scias.

LA UNUA

Tŝŝ! Aŭskultu! – Certe ili estas malsupre ĉe la Kaproponto.

LA DUA

Do malsupren al la Kaproponto!

(Ĉiuj rapidas elen dekstre; urbanovenas kurante de la sama flanko.)

UNUA URBANO

Hej, najbaro, de kie vi venas?

DUA URBANO

De ĉe la Lo-rivero; tie estas terure.

VIRINO

Sankto Olaf kaj Sankto Hallvard! Ĉu estas la Birkibejnoj, aŭ kiuj estas?

DUA URBANO

Jes certe estas la Birkibejnoj; reĝo Håkon kunestas; la tuta ŝiparo kuŝigas sin ĉe la kajoj; sed mem li iris borden en la Ejkaberg-haveneto kun siaj plej fortaj viroj.

UNUA URBANO

Do li venĝos sin pro la perdo de viroj ĉe Låka!

DUA URBANO

Jes, fidu tion!

UNUA URBANO

Jen vidu, – tie jam fuĝas la Vårbelgoj!

(Aro de la viroj de Skule envenas fuĝante de dekstre.)

UNU EL LA VIROJ

Enen en la preĝejon! Neniu povas kontraŭstari la Birkibejnojn, tiel kiel ili sturmas antaŭen ĉi-nokte!

(La aro ĵetas sin en la preĝejon kaj ŝlosas la pordon interne.)

DUA URBANO

(rigardas eksteren dekstre) Mi videtas standardon tre fore malsupre en la strato; devas esti tiu de reĝo Håkon.

UNUA URBANO

Vidu, vidu kiel la Vårbelgoj fuĝas!

(Alia aro venas de dekstre.)

UNU EL LA ARO

Ni savu nin en la preĝejon, kaj petu gracon!

(Ili sturmas al la pordego.)

PLURAJ VÅRBELGOJ

Estas ŝlosita; estas ŝlosita!

LA UNUA

Do supren al Martestokke!

LA DUA

Kie estas reĝo Skule?

LA UNUA

Mi ne scias. Kuru! Jen mi vidas la standardon de la Birkibejnoj! (Ili fuĝas preter la preĝejon elen maldekstre.)

HÅKON

(venas de dekstre kun sia standardportanto, Gregorius Jonsson, Dagfinn Bondekaj pluraj aliaj viroj.)

DAGFINN BONDE

Aŭskultu la militkrion! Skule arigas siajn virojn malantaŭ la preĝeja ĝardeno.

MALJUNA URBANO

(vokas de sia pordo al Håkon:) Gardu Vin, kara sinjoro; La Vårbelgoj estas koleraj nun, ĉar ili batalas por la vivo!

HÅKON

Ĉu estas vi, maljuna Gutorm Erlingsson? Vi luktis kaj por mia patro kaj por mia avo, vi.

LA URBANO

Dio donu, ke mi povus lukti ankaŭ por Vi.

HÅKON

Vi estas tro maljuna por tio, kaj ne bezoniĝas; venas homoj de ĉiuj flankoj.

DAGFINN BONDE

(montras super la muron dekstren) Jen venas la standardo de la duko!

GREGORIUS JONSSON

La duko mem! Li rajdas sian blankan batalĉevalon.

DAGFINN BONDE

Ni devas bari por li elirejon tra la pordo ĉi tie.

HÅKON

Sonorigu, sonorigu! (La kornludisto sonorigas) Pli bone ludis vi, hundido, kiam vi ludis por mono sur la kajo en Bergen!

(La ludisto sonorigas denove, sed pli forte ol la unuan fojon; alvenas multaj homoj.)

IU VÅRBELGO

(de dekstre, fuĝante al la preĝejo, persekutata de Birkibejno) Ŝparu la vivon! Ŝparu la vivon!

LA BIRKIBEJNO

Eĉ ne se vi sidus sur la altaro! (morthakas lin) Multekostan mantelon aspekte vi havas; ĝin mi povos uzi. (volas preni la mantelon, sed eligas krion kaj forĵetas sian glavon.) Sinjoro reĝo! Neniun baton plu mi batos por vi!

DAGFINN BONDE

Kaj tion vi diras en tia momento!

LA BIRKIBEJNO

Ne pluan batalon!

DAGFINN BONDE

(morthakas lin) Ne, nun vi ja povas ŝpari vin!

LA BIRKIBEJNO

(montranta al la morta Vårbelgo) Mi opiniis, ke mi faris sufiĉe, kiam mi mortigis mian propran fraton. (mortas)

HÅKON

Lia frato!

DAGFINN BONDE

Ĉu? (iras al la korpo de la Vårbelgo)

HÅKON

Ĉu vero?

DAGFINN BONDE

Estas ja tiel.

HÅKON

(skuita) Jen vidiĝas plej klare, kia milito tiu estas, kiun ni nun faras. Frato kontraŭ frato, patro kontraŭ filo; – je Dio, la ĉiopova, tio devas havi finon!

GREGORIUS JONSSON

Jen la duko en akra lukto kontraŭ la aro de Knut jarlo!

DAGFINN BONDE

Baru la pordegon por li ĉi tie, reĝanoj!

(Interne de la muro vidiĝas la luktantoj. La Vårbelgojtrabatas al si vojon maldekstren, pelante la Birkibejnojn futon post futo malantaŭen. Reĝo Skulerajdas sian blankan batalĉevalon, kun tirita glavo. Peteriras flanke de li kaj tenas la bridrimenon; en la maldekstra mano alte levita krucifikso. Pål Flidaportas la standardon de Skule, kiu estas blua kun staranta ora leono sen hakilo.)

REĜO SKULE

Morthaku senindulge! Ŝparu neniun! Venis nova tronpretendanto en Norvegio!

LA BIRKIBEJNOJ

Nova tronpretendanto li diras!

HÅKON

Skule Bårdsson, ni dividu la regnon!

REĜO SKULE

Ĉio aŭ nenio!

HÅKON

Pensu pri la reĝino, via filino!

REĜO SKULE

Mi havas filon, mi havas filon! Mi pensas pri neniu alia ol li!

HÅKON

Ankaŭ mi havas filon; – se mi falos, li havos la regnon!

REĜO SKULE

Mortigu la reĝidon kie vi trovos ĝin! Mortigu ĝin sur la trono; mortigu ĝin ĉe la altaro; mortigu ĝin, mortigu ĝin inter la brakoj de la reĝino!

HÅKON

Jen vi eldiris vian juĝon!

REĜO SKULE

(hakas ĉirkaŭe) Mortigu, mortigu senindulge! Reĝo Skule havas filon! Mortigu, mortigu! (La lukto moviĝas eksteren maldekstre.)

GREGORIUS JONSSON

La Vårbelgoj trahakas sin!

DAGFINN BONDE

Jes, sed nur por fuĝi.

GREGORIUS JONSSON

Jes, je la ĉielo, – la alia pordego staras malferma; jen ili jam fuĝas!

DAGFINN BONDE

Supren al Martestokke. (ekkrias:) Post ilin, post ilin, Knut jarlo! Prenu venĝon por la vira falo ĉe Låka!

HÅKON

Vi aŭdis; li kondamnis mian infanon senpaca, – mian senkulpan infanon, la elektitan reĝon post mi!

LA REĜANOJ

Jes, jes, ni aŭdis!

HÅKON

Kaj kia puno estas decidita por tia peko?

LA VIROJ

La morto!

HÅKON

Do li devas morti! (levas la manon por ĵuro) Ĉi tie mi ĵuras: Skule Bårdsson mortu, kie ajn kie li renkontiĝos sur nesankta grundo!

DAGFINN BONDE

Estas la devo de kiu ajn fidelulo faligi lin.

BIRKIBEJNO

(de maldekstre) Nun fuĝas duko Skule!

LA URBANOJ

La Birkibejnoj venkis!

HÅKON

Kiun vojon?

LA BIRKIBEJNO

Preter Martestokke, supren al Ejdsvoll; la plimulto havis siajn ĉevalojn starantaj supre en la stratoj; alie eĉ ne unu forsavus sin en vivo.

HÅKON

Dankon al Dio pro la helpo ankaŭ ĉi tiun fojon! Nun la reĝino povos libere veni surteren de la ŝiparo.

GREGORIUS JONSSON

(montras dekstren) Ŝi jam estas sur la tero, sinjoro; jen ŝi venas.