Уладзь Лянкевіч: 70% вады

сяджу абедаю і гадаю : мо’ і не дзед ён ніякі і не гандляр не букініст?
цар баговак ці проста — звыклая купіна імшастая ля сцяны
а можа і кніжка калі доўга ляжыць на свежым паветры —
то не кніжка больш а куст хмыз пень
як хата што доўга стаіць на зямлі — становіцца зноў лесам
а камяніца з часам — робіцца зноў грудай камення крушняй
нам гэта без розніцы а птушкі віюць у старых дамах гнёзды
мы не заўважаем а мурашы точаць старое бярвенне
сабакі сікаюць на колы даўно запаркаваных машын

як толькі мясцовыя вераб’і пачынаюць зачаста на цябе гадзіць
тэрмінова мяняй месца жыхарства

пасля зімы зямля адказвае на мае па ёй крокі
прыемная воку гразь у цэнтры ідучы вагаюся
пускаю глянцавай вокладкай кніжкі зайчыка
гэта дражніць птушак раздражняе кіроўцаў

тут неабходна тлумачэнне :

раз на месяц я шпацырую, каб праверыць, у якім цяпер горадзе жыву
пра зменлівасць гэтага месца ходзяць паданні, і я мушу ўлагоджваць духа
бо ведаю : гэта не казкі, а чыстая, як вада, якую п’е суседскі кот, праўда

і калі яго не ўшаную, ён пакарае мяне, зменлівы дух
як пакараў тых пенсіянераў, што бадзяюцца і не помняць адраса
нібы ў чужым лесе. паняцце візуальная памяць
ператвараецца ў чыстай вады, якую п’е суседскі кот, бязглуздзіцу

ён перастаўляе дамы, чаргуе правы і левы бок руху на вуліцах
учора тут былі ліпы, цяпер клёны, я даўно не спрабую запомніць
нумар кватэры й пад’езда, я паслядоўнік аўтаматызму
з ім не памылішся, калі дух не пажадае зблытаць

каб тут арыентавацца, трэба сачыць за нязначнымі рэчамі :
вышчарблены бардзюр, кучка смецця, донца разбітай бутэлькі
пах парфумы сярэдзіны мінулага веку, усё правільна —
на гэтым павароце пачынаюць мерзнуць пальцы ног
значыць блізка. так дабіраюцца дадому

на галаву пры ўваходзе падае снег
суседскі кот лізнуў, кажа : хлусня — гэта чыстай вады, якую я п’ю, тварог

раз на месяц я мушу ўлагодзіць яго, каб вяртацца
так нараджаецца новы абрад, вось яно, трасца
народнае паганства ў дзеянні, у маім дзеянні

насцярожана дзверы зачыняюцца

у аўтобусе заўважаю яшчэ такіх жа сярод іх паляўнічыя
хочуць спаймаць духа схапіць за поўсць выдраць жмут

падступны прыпынак [падставіць назву]

ушаноўваць духа можна толькі самому
ніякіх згуртаванняў кумпаній таварыстваў груп —
толькі ты і бург

аплаквайце за праезд

паляўнічыя хочуць загнаць духа на скрыжаванне
і не здагадваюцца што ён і так жыве на рагу
а каб паказаўся трэба залезці на ліхтар і пацерці лямпу
нехта гэта зрабіў да мяне таму не ведаю каму ён цяпер служыць

незнарок стаўшы мне на нагу дзяўчына
якая прыносіла каву просіць мяне ўзаемна
ёй наступіць — наступаю. усіх рассмяшылі
кавярня сыходзіць за ёю пад’ехаў тралейбус

пыл на падлозе пакоя ў куце застыгне
бы тлушч на пакінутай пад нахілам патэльні
надышла паравіна з занадта зацёганым імем
што агаляе нешта ў тваім асабістым дрэве

з усіх нумароў памятаю адно кватэрны
і сцежку якая да дома вядзе ад прыпынку
званю ў дамафон : ало адчыняць не трэба
колісь табе наступіў цяпер наступі і ты мне

я жыву на восьмым паверсе

ягонае цела кінулі дагніваць
парэшткі скубаў вецер груганнё і сабакі
груганы вырасталі з добрую хату
клявалі прахожых і вулічны брук
наеўшыся ўсчыналі спевы пад грукат
камянёў у іхных жыватах-шлунках
не ўзляталі ад цяжару з’едзенага
ператвараліся ў цёмна-вельмі-цёмна-сінія
кучы і марудна распаўзаліся магмай
па тым каго мы па звычцы называем
горадам

я прачнуўся выйшаў з пад’езда. здзівіўся
відаць прапусціў вывяржэнне вулкана
хутчэй за ўсё таго што на адной
з цэнтральных плошчаў
[а ведаеце можа гэта напраўду прыгожа —
даваць плошчам назвы месяцаў]

павольная пампея

не. усё-ткі я прачнуўся выйшаў з пад’езда
і не здзівіўся
толькі якім-небудзь халодным вясновым
вечарком я падумаю :
як добра мне жывецца на першым паверсе

не. чакайце. тут штосьці не так
я выразна памятаю суседзяў знізу