Аўгіння Кавалюк - Адклікаюцца рэхам гады

* * *

Толькі сэрцам браць трэба
Хлеб з поля і зорачкі з неба.
І мроі, што недзе на донцы
Патрэбныя, нібы сонца,
Кожнаму беларусу...
Бяры без прымусу, прымай
І сам сабе дзіва стварай.

* * *

Мама, мама, не знікнеш ніколі
Ты з маёй рыфмаванай долі.
Будзеш жыць ты і ў песні, і ў слове,
Размаўляці на бацькавай мове,
Навучаць, каб была я дужай,
Каб любіла сыноў і мужа,
Каб наведвала край свой родны,
Найчасцей — тваё боскае Гродна.
Каб да сэрца радню хіліла,
За іх шчасце каб Бога маліла.
Каб пазыкі спаўна аддавала,
Каб людзей, як сябе, шанавала.

* * *

Пад снегам дрэмлюць леташнія травы,
Ім сняцца сонечныя дні.
Лясок над імі кучаравы
Таксама сонейка сасніў.

І гэты сон — такі салодкі —
Дзяцінства цёплы, светлы сон,
Нібы святочныя угодкі
Шчаслівых самых, лепшых дзён.

* * *

Айчына… Шчасце ці бяда?
Натхнення ты майго крыніца.
Якая ў Нёмане вада!
Такой ніколі не напіцца,
Хоць будзеш доўга, доўга піць.
Глыток адзін, другі і трэці…
Жыць весялей на белым свеце,
А смагі ўсё ж не наталіць.

* * *

Айчына-маці, кім мы сталі,
Хіба ж не за цябе каналі?
Чаму дасюль пануе гора?
Дзе тыя «залатыя горы»?
Скажы, Айчына, што мы маем?
Сябе згубілі і шукаем?..
Чаму душы сваёй не чуем?
Чаму ж сябе мы не шануем?
А можа, твой народ няздольны?..
Чаму дагэтуль паднявольны?

Успамінаючы Хатынь

Куды я думкаю лячу?
Аб чым сумую ці маўчу?
Лячу туды, у родны кут,
Смуткую ад зямных пакут…
На месцах хатак — каміны,
Як я, засмучаны яны.
Іх перазвоны сэрцы рвуць
І людзям не даюць заснуць.

Бяроза

Ты са мною, бярозанька белая,
Ты са мной, як Айчына, заўжды.
Твая чыстая кволасць нясмелая
Неразлучна ўплялася ў гады.

Мы з табой узрасталі пад ліўнямі,
Пад спякотаю разам былі…
Гаравалі з табой днямі дымнымі
І скрыжалі на плячах няслі…

Бралі сілу з айчыннай жывіцаю
З найчысцейшых крывіцкіх крыніц,
Каб была Беларусь белаліцаю
І ніколі не падала ніц.

* * *

Мы спадчыны не выбіраем —
Ад нараджэння ў нас жыве.
Ці ў краі мы, ці па-за краем, —
Яна ў душы і ў галаве.
Аб ёй мы мроім ў час вясновы,
Кароткай ночкай снім яе,
І доля наша з той высновы,
Якую спадчына дае.

Роздум

Мне б памаўчаць каля бярозы,
Пайсці ў вясновыя сады,
Змахнуць з павек вільготных слёзы,
На снезе захаваць сляды.

Наведаць родныя магілы,
Птушыны прывітаць прылёт,
Аддаць зямельцы роднай сілы —
Праліць на ёй салёны пот.

Працуючы, не мець спакою,
І з Божым запаветам жыць,
Сваёй уласнаю рукою
Свой дом ад зла абараніць.

Мне б захапляцца мовай, словам,
На роздум мець якісьці час,
Ды ў свеце гэтым грэшна-новым
Знайсці, зусім прапаўшых, нас.

Не сустракацца больш з хлуснёю,
З усімі ў ладкі не пляскаць,
А быць заўжды самой сабою,
Душу ў гадзіны не ўціскаць.

Рабіць ці горкім, ці салодкім
Сваё заўсёды адкрыццё…
І не пакажацца кароткім
Тады жыццё.

* * *

Куток прыгожы, продкаў таямніцы,
Глыток салодкага прычасця…
Жыцця чысцейшыя крыніцы…
Ўсё тое, што завецца шчасцем.
Дзеля нашчадкаў захавалі продкі
Наш боль, наш сум, наш спеў салодкі —
Айчына…

Белая мая зямля

Не забываецца твой твар
З пары, калі цябе спазнала
І слова першае сказала,
Грудзьмі ўдыхнуўшы водар траў.

Не забываецца цуд твой —
Дзяцінства той разліў вясновы, —
Я ў ручайку губляла словы
Слязінкай першаю сваёй.

Вяртаюся да сумных дзён,
Дзе дзічка хіліцца да плоту…
Пара птушынага адлёту:
Зімы шчасліва-змрочны сон.

Мне не забыць часін ліхіх,
Чарнобыльскага пекла-джала,
Калі зямля наўкол дрыжала…
І сум вачэй, мне дарагіх.

Твой погляд не забуду я,
Калі, шукаючы дарогі,
Амаль у кроў збівала ногі,
А ты ўсё клікала назад.

Мне не забыць тваёй душы,
Калі заўчасна ад'язджала,
А пры расстанні ты крычала:
«Ў замежжы мову зберажы!»