Эдуард Акулiн - Непрычалены човен

І сон з пакоя зьбяжыць упрочкі,
і будуць зябка аб шыбу біцца
радкі-падлёткі насупраць ночы,
каб ранкам вершам у высі ўзьвіцца!

Натхненьне

Як цеціва, страла і лук,
як з ноты вызвалены гук,
як палімпсеста тайнадрук,
як варажба цыганскіх рук,
як аральля і гостры плуг,
як жырандоля і жаўрук --
Натхненьне.

Класіка

-- Мой родны ліфт, як ты мне мілы...--
шапчу, вярнуўшыся з дарог.
Паэтам дадзеныя крылы,
іх выбірае з лепшых Бог.

У неба месячных падстрэшках,
як вераб'і, анёлы сьпяць...
Пакуль паэты пішуць вершы --
паэтам дадзена лятаць!

Сон

Хлопчык, што бяжыць па вадзе,
часта ў снах зьяўляецца мне.

Не ўсьвядомлю ў сьне я ніяк --
як ён гэта робіць, дзівак.

Пырскамі вясёлкавы дым
вырастае сьледам за ім.

І куды ён столькі гадоў
па рацэ бяжыць маіх сноў?..

Покуль ляцім…

Хтосьці вып 'е з нас келіх поўны,
хтось -- палову, як дасьць Гасподзь...
Пад нябёсаузьнёслым Словам
не жагнаюцца мімаходзь.

Тое Слова было ў Максіма --
як заклён, як сьвяты зарок.
Каб мы ў сэрцах сваіх насілі,
бы ружанец -- яго "Вянок".

Каб забылі пра звадкі-спрэчкі,
а пагляды зьліліся ў сінь,
дзе Страцім вартавацьме вечнасьць,--
покуль мы да яго ляцім...

Непрычалены човен

Ліс, што мкнецца па сьледзе.
Кроў, што б’ецца у скронь.
Непрыручаны вецер.
Нехрышчоны агонь.

Поўні жоўтая сьвечка.
Дух заюшаны ў комін.
Незавершаны вечар.
Непрычалены човен.

Дом

З яснага неба гром –
позьняе адкрыцьцё:
Мама – мой першы дом,
хлеб мой, вада, жыцьцё.

Колькі пасьля было
розных кутоў, хацін, --
толькі – найродны той –
матчын – з усіх адзін.

Сэрца спаліў крыжом,
ды адмаліць ня змог…
Маму – мой першы дом --
сёньня пільнуе Бог.

Турма

А труна -- для душы турма...
А яшчэ ёсьць -- труна-Айчына.
Для народа свайго -- турма,
калектыўная дамавіна.

Пачарнела душа, як ноч,
ёсьць на тое ў душы прычына --
за сьлязамі ня стала воч,
каб глядзець на труну-Айчыну.

А ў турме не жыцьцё -- рэжым.
А ў труне не быцьцё -- гніеньне.
А ў душы -- пачарнелы дым,
а ў народа ў грудзёх -- каменьне...

Не Анёл уструбіў у рог, --
уструбіла у рог Сумненьне:
а ці ёсьць у нябёсах Бог? --
Бог-суддзя -- ад турмы збавеньне...

Асеньняе

У вырай буслы чарадою
па небе адвечным плывуць.
Зноў восень стралой залатою
спрабуе мне сэрца пратнуць...

Паходнямі -- клёны на ўзгорках
губляюць сьвятлынь у траву...
І радасна сэрцу і горка,
і крыху балюча яму.

Пакрыёма

Выхаплю сон з небыцьця
і з асалодай нязнанай
вуду старую жыцьця
стану надточваць падманам...

Каб пакрыёма злавіць
тое, што ў яве ня стрэціў:
сорам -- распусна любіць,
шчасьце -- бяз страху памерці.

Словы

З высокай цалі
мне словы ўпалі:
“Нябёсы -- Радзіма ветру”...
Пакуль нізаў я радка каралі,--
скразьняк зварухнуў паветра...

З сусьветнай далі
мне словы слалі:
“Нябёсы -- Радзіма птушак”...
Пакуль нізаў я радка каралі,--
з’явілася рыфма -- суша.

Пакуль вы спалі, --
мне словы далі:
“Нябёсы -- Радзіма душаў”...

Анёл-Страцім

Мне прысьніўся Максім Багдановіч --
беларускі Анёл-Страцім
у біблейскім вянку цярновым,
у пражылках густых крыві...

Мовіў ён, і паўночны вецер
яго словы між хмар разьнёс:
--Ні на тым , ні на гэтым сьвеце
не лічыце валошак-сьлёз,

не чытайце чужыя пісьмы,
не давайце сьвятыні псам...
І растаў у нябеснай высі,
там, дзе зьніклі сьляды Хрыста.

Як вярнуць?..

Я забыў, як маліцца Слову…
Для паэта ж маўчаньне – грэх.
І Гасподзь над душой ахову
адазваў да нябесных стрэх.

І зрабіўся мне сьвет нямілым,
нібы д’яблу прадаў душу.
Прамяняў на машыну – крылы,
Млечны шлях – на зьмяю-шашу.