• Пожаловаться

Васіль Зуёнак: Лета трывожных дажджоў

Здесь есть возможность читать онлайн «Васіль Зуёнак: Лета трывожных дажджоў» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию). В некоторых случаях присутствует краткое содержание. Город: Мінск, год выпуска: 2015, ISBN: 5-340-00465-1, издательство: Мастацкая літаратура, категория: Поэзия / на белорусском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале. Библиотека «Либ Кат» — LibCat.ru создана для любителей полистать хорошую книжку и предлагает широкий выбор жанров:

любовные романы фантастика и фэнтези приключения детективы и триллеры эротика документальные научные юмористические анекдоты о бизнесе проза детские сказки о религиии новинки православные старинные про компьютеры программирование на английском домоводство поэзия

Выбрав категорию по душе Вы сможете найти действительно стоящие книги и насладиться погружением в мир воображения, прочувствовать переживания героев или узнать для себя что-то новое, совершить внутреннее открытие. Подробная информация для ознакомления по текущему запросу представлена ниже:

Васіль Зуёнак Лета трывожных дажджоў
  • Название:
    Лета трывожных дажджоў
  • Автор:
  • Издательство:
    Мастацкая літаратура
  • Жанр:
  • Год:
    2015
  • Город:
    Мінск
  • Язык:
    Белорусский
  • ISBN:
    5-340-00465-1
  • Рейтинг книги:
    4.5 / 5
  • Избранное:
    Добавить книгу в избранное
  • Ваша оценка:
    • 100
    • 1
    • 2
    • 3
    • 4
    • 5

Лета трывожных дажджоў: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Лета трывожных дажджоў»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Лірычнае пранікненне ў духоўны свет чалавека, яго імкненне да ідэалу, акрэсленаму гістарычным мінулым, стварэннем сучаснага і марай пра будучыню, роздум пра жыццё, пра лёс роднай зямлі, голас у абарону прыроды, гарачы заклік да захавання і памнажэння духоўных скарбаў народа, што створаны на працягу вякоў i ўслаўлены ў яго слове і песні,— усё гэта складае аснову новай паэтычнай кнігі лаўрэата Дзяржаўнай прэміі БССР імя Янкі Купалы і прэміі Ленінскага камсамола рэспублікі Васіля Зуёнка.

Васіль Зуёнак: другие книги автора


Кто написал Лета трывожных дажджоў? Узнайте фамилию, как зовут автора книги и список всех его произведений по сериям.

Лета трывожных дажджоў — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Лета трывожных дажджоў», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Шрифт:

Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Справа верша спосабам «калаж»

«Назначаны ці абраны?..»
«Вучоныя ў пашчы кратэра...»
«Адбыўся кангрэс наркаманаў...»
«Забілі меліяратара...»

«Народ не бярэ ні грама...»
«Камп'ютэр — ахвяра логікі...»
«Пайшло не жыццё, а крама:
Чарга і ў загс, і на могілкі...»

Стаю і з ветрам на пару
Перажоўваю тумбу з афішамі,
Смакую навіны... «Каспараў
Абышоў у прэтэнзіях Фішара...»

«Бабруйск — беларускі Гановер,
Ды толькі фартуна не бліснула...»
«Збіраўся ўзарваць Кагановіч
Сабор Васіля Дабраіснага…»

Размаху было аж замнога:
«Байкальская, магістральная»,—
Што ні лозунг — веку дарога,
Што ні грудзі — плошча астральная:

Не падняць аберуч мундзіра...
«Мерзлаты застойныя прáледні…»
«Можа, праўду шукаць у Сібіры,
Дзе шукаў ледзь не кожны праведнік?

«Пашукайце, што побач страчана,—
Ці не лепей паехаць у Лепель?..»
«Перадаць ці прадаць нашу спадчыну?..» —
Гвалт народжаных у кураслепе...

«Лішні клас для роднае мовы...»
І «з народа» вокліч нязгоды:
«Нам было і таго дастаткова...»

«О народ, не дастойны свабоды» —

Гэта кліча тэатр на прэм'еру...
А ў канцы паласы — як падскрэбышы:
Жыццяпіс Дэбюсі, і Дэбіша
Верш да славы грукае ў дзверы...

Шар зямны да вачэй абклеены:
У навінах — як дошка аб'яў.
Словы, словы — нібы з канвеера...
А навокал — вецер гуляў...

Вецер шумеў,
Бо гаварыць не ўмеў...


* * *

У суседнім стагоддзі,
Як у суседняй кватэры,
Нехта замуж выходзіць,
Нехта ломіцца ў дзверы.

Нехта бомбу рыхтуе
Пад залатую карэту...—
Бачу ўсё я і чую,—
Толькі ў кірунку «рэтра».
Ды бунтуе цікаўнасць:
А што пад шыльдай «футурум»?
Да суседа на каву —
Уніз ці на верхатуру?

Як мне з тою кватэрай,
Як жа мне з тым суседам,
Што з невядомай эры
Прыйдзе за намі следам?..
Пуста, глуха, бязлюдна...
Грукаю ў дзверы: «Зямеля!..»
Ні гуку... Спяць непрабудна?
Ці нарадзіцца не ўспелі?

Ці там у бога парада:
Як слана генерыраваць з мухі?
Ці там «сусветны парадак»
Пасля атамнай завірухі?..

* * *

Зоркі неба гайдалі
Тужлівым, няроўным святлом,
Хтосьці клікаў удалеч —
Узляцець над будзённасці тлом.
Я наважваў узняцца,
А думы цяжкія гнялі:
Хочаш чыстым застацца
Над брудам пакутнай зямлі?
Быць святым i шчаслівым
І песню багоў разумець,
Над чарнобыльскай нівай
Анёльскім крылом зіхацець?
Над нікчэмнаю тратай
Умалотнага звону славес,
Над бяссонніцай бюракрата:
Каб ніхто ў яго крэсла не ўлез?
У Парыж ці ў Кентукі
Ляцець па вясёлы нектар?
Мець — заброснены тукам —
Уежны i ўлежны навар?
Стаць глухім і не чуць храпаты
Смех бяссілля, свінец пагроз
Над сасоннікам Курапатаў,
Што з касцей чалавечых прарос?
Стаць сляпым і не бачыць
Запалыя грудзі магіл,
Дзе двухногія з хваткай сабачай
У бязвіннай крыві чырванілі сцягі?..
Стаць беспамятным монстрам,
Па гісторыі перціся ўброд,
На бязмоўнасці востраў
Пасяліць свой адвечны народ?
Адарвацца ад Начы,
Што згубіла свае берагі,
І над кнігавак плачам
Рабіць пераможна кругі?..
...Хтосьці ўзлёт абяцае
І зорнай абводзіць рукой
Абярэжнасці круг: са святымі айцамі
Зямнымі — упакой і высокі спакой...
Толькі гэткага лёсу
Не даруе мне маці-зямля...
Вы прабачце, нябёсы,
Я свой рай адсвяткую пасля...


* * *

Чужыя згублены шляхі,
Пайшлі, нібы вада ў сухі,
Пустыняй спражаны пясок;
Свае — заваламі гадоў —
Сцяжынцы кволай, без слядоў,
Ляглі на горла — папярок.

* * *

З глыбінь сусвету да мяне
Прыходзіць гэта слова,
Дзе ўсё былое прамільгне,
Як сутнасці аснова,
Дзе ўсё, што будзе праз вякі,
Перад вачыма стане,
І незнаёмы дзень з рукі
Узлятае як пытанне...
Усё зліецца ў слове тым,—
І хто мяне ўратуе
Ад несмяротнай нематы,
Як бачу зорку тую?
Я ўсім гатоў ахвяраваць,
У вечнасці пытаю:
Як слова тое мне назваць? —
Адзін сусвет і знае...

НОЧ НАД ТОМІКАМ МАРЫНЫ ЦВЯТАЕВАЙ

На душу цяжкай цемрай абрынуты,
Лёд на ўсходзе неба адтайвае,
Нібы верш, пракрычаны Марынаю,—

О зямля мая, зорка расстайная,
Адлятаючы, забяры мяне,
Не пакінь з той заклятаю тайнаю —
З той лясною, траўнай, звярынаю,
Пракрычанай з пятлі Марынаю,
Не пачутай i растаптанаю...

Адступіся, мой Змей Гарынавіч,
Дай прайсці, дзе зоркі злятаюцца
З лёсам — д'ябальскай віктарынаю...

О планета, грэшная тайнаю...
Світае...
Святая...
Цвятаева...

* * *

Штодня паміраць на шпагах радкоў
Правінцыяльным акторам
І ўваскрасаць на заборах вякоў
Надпісамі рыфматвораў,
Бяздомна плыць у бяздумны флінт
На трыумфальнай мачце
Ці з перфакарт квантаваць лабірынт,—
Я не змагу... Прабачце...
Не быць і смычком пры лірычнай струне
І одапісцам сезонным...
Бо зараз не сэрца ў грудзях у мяне —
Чарнобыля зона.

АДНАСТАЙНАСЦЬ

Быт — ён упарты, як бык,
Ілбом у сцяну ўвапрэцца,—
Глядзіш, і застыў, і абвык,
І некуды болей падзецца.

А маеш чатыры сцяны,
То можаш мяняць раз за разам,
І пойдуць штомесяц яны
Па крузе, як месяца фазы...

Паўзе аднастайнасці воз,
Уласным гарбом прыдбаны:
На службе ёсць бос, і дома ёсць бос,
І трэці — з блакітным экранам.

Ні спрэчак былых — хто лявей, хто правей,
Ні слёз, ні эмоцый адмоўных.
І ўжо галасісты былы салавей
Спявае табе галаслоўна.

Прачнецца душа,— як сабака, праз глуш
На пятую квадру галосіць.
А месяц нязменна, як верны муж,—
То лысы, то раганосец...

* * *

Смерць не бывае завочнай
І ананімнай таксама,—
Прыходзіць штодня і штоночы
Па адрасе, без тэлеграмы.

Прыходзіць яна раптоўна,
Прыходзіць пакутна і доўга.
Мы ўсе сустрэцца гатовы —
Вось толькі калі, невядома.

І ў тым паратунак... А сёння
Мы самі дзень назначаем —
То «грыбам», то «парасонам»
Мы воблік яе велічаем.

Разлічана ўсё, і антэны
У абдымках трымаюць нервовых
І нас, як акцёраў на сцэне,
І думкі пашы, і словы...

Аб тым, што стрэслася ўчора,
Каму ты раскажаш, камп'ютэр,
Калі ў нішто ператворыш
І пас, і смерць, і пакуты...

У позірку мутным дысплея
Перамогам якім адбівацда,
Калі на руінах датлее
Апошняя з цывілізацый...

І плёнам якім выхваляцца,
Якім трыумфам свяціцца,
Апошняе будзе вар'яцтва —
Апошняя з інквізіцый.

Жахнуцца вякі-панятыя,
Як заўтра згараць шляхі ў
І паміраць будуць тыя,
Хто сёння не нарадзіўся.

* * *

зор даспелых
дагараюць
гронкі
Млечным Шляхам
адлятае
журавоў касмічных
клін
нібы кнігу вечнасці
старонку за старонкай
смерць гартае
векі дамавін

сейбіт-бог
бяднейшы
і намнога
бога
неспатольнага жніўца
поўныя сусекі
зерня злога
і дарога
без пачатку
і канца

толькі крык мой быў
нібыта крылы
і ўзнімаў
над тым жніўём мяне
каб пабачыць мог я
ж. што магілы
той хто нарадзіўся
не міне

ХАТА

На шляхах апошніх сустрэч
Ідзе — за плячыма з ношкаю

Свет пусты, не топлена печ,
І вокны забіты дошкамі.

ПАХАВАННЕ

З роты,
той пяхотнай,
той смяротнай,
Моўчкі адыходзяць па адным.
І плыве над шляхам незваротным
Сівізна, як аблачынак дым,—

Тых?
не васільковых —
выбуховых,
Тых,
парахавых,
як смерці ўздых...

Аблачынак —
песень жаўруковых
Як ратунак:
мёртвым ад жывых.

ВЕРА

Дзе вы, песні жніўныя?
Хто вас адвячоркамі
Панясе над ніваю?..

...Дрэмле выспа чорная...

Крыж да крыжа горнецца,
Ды не ступіць кроку...
А над ёю — горасны
Камень адзінокі.

Дзе другі — не ведала
І не будзе ведаць
Дзеўкай аўдавелая
Песенніца Вера.

Дзесьці ён у Прусіі,
А яна ў магіле...
Замуж не прымусілі
І не ўгаварылі —

Ні сваты, ні маці —
Колькі ні стараліся...
Звекавала ў хаце
Птушкаю параненай...

А было, а помніцца —
Песні жніўным вечарам,
Што ішлі над поўняю
Па сцяжынцы Верынай.

Ой, дадому, жнейкі,
Бо заспее раніца...
...На грудок маленькі
Неба апіраецца...

Дзе вы, песні жніўныя?
Адышла апошняя...
Лісцейка тужлівае —
Палявою поштаю...

Ды сівы равеснік
Той далёкай песні
Іншым разам збочыць,
Як ніхто не сочыць.

Скажа нерасталае,
Быццам абыякава:
— Дзеўкай адспявала —
Бабаю адплакала...

АГОНІЯ ЛІСТАПАДУ

Спіць душа, і думак алавяных
Воз на голях восеньскіх заграз...
Дзе вы, лёгкай радасці паляны,
І якое сонца грэе вас?

За якім схаваўся даляглядам
Сумны клін апошніх журавоў?
Паглядзець памкнуся — а прысады
Голлем шлегануць: «Ідзі дамоў...»

Голы вецер свісне: — Ты не вельмі
Давярайся восені ў жыцці:
Хоць і ўсё дазволена — ды нельга,
Хоць адкрыта ўсё — ды не ўзляціш...

Воля тут, як спелая рабіна:
Хустка ёсць, ды нечага абуць,—
Не ўцячы ад налеці драздзінай:
Кроплі-ягады крывавыя дзяўбуць...

Абмакрэлым, незямным цяжарам
Цягнуць хмары шэрую нуду...
Хутка ўдараць белыя пажары,
Полымем сцюдзёным загудуць...

Я ЗА TOE…

Калі спрэчкі заходзяць,
Які будзе заўтрашні дзень,
Я кажу пры пагодзе:
— Такі, як у добрых людзей.

Я за тое, каб жыў у хаце
Хлебны водар і душы лячыў,
Каб спявала над люлькаю маці,
А не роў транзістар-айчым...

Каб уласныя дзеці
Зналі ў твар уласных бацькоў,
Каб у нас, а не дзесьці
Судзілі пажадлівых халасцякоў.

Каб і духам, не толькі целам,
Мы ў спорце майстрамі былі,
Каб унук мой не бег звар'яцела
Забіваць галы за рублі...

Я за тое, каб сорам,
Нарэшце, даняў гандляроў,
Каб не плакалі хорам,
Што ўчора жылі — будзь здароў!..

Каб прыроду і чалавека
Не раздвойваў прагрэсу клін,
Каб да вусця, вольныя, рэкі,
А не ўверх, пад канвоем, цяклі.

Каб ад холаду май не бегаў
Пазычаць у снежня кажух,
А каб Новы год быў ca снегам
І ад нудных дажджоў не глух.

Я за тое, каб вораг
З пацалункамі заўтра не лез,—
Хай ён там застаецца — ва ўчора:
Злая сіла — на цёмны лес...

І каб дзверы замкоў не зналі,
А замкі не шукалі дзвярэй,
Каб мы ўсе хоць крышачку сталі,
Хоць на кроплю, шчырэй і дабрэй.

АЭРАМАТЬІЎ

Самалёт убірае шасі —
Ногі ў круглых, гумовых красоўках.
Турбінная сіла, нясі
Да сфер недасяжна высокіх...

Як бог, як сусвету ўладар —
Любуюся ў ілюмінатар:
То вёска праскоча між хмар
І ўсцяж баразны — араты,

То працы людское гады,
Цывілізацый гены,
Спрасованыя ў гарады,
Мільгнуць пад крылом імгненна,—

Ляціць і ляціць шар зямны...
І там недзе я — маленькі —
Далёка, яшчэ да вайны,
Валюся, збіваю каленкі —

Але ў захапленні бягу
За самалётам па лузе...
І ніяк дагнаць не магу,
І ніколі назад не вярнуся...

* * *

Фантазій бог і помыслаў высокіх
Спусціўся з неба, а лясы далі
Развагі сілу і гаючым сокам
Маёй душы крыніцу налілі.

З палёў жытнёвых — шырыня, i воля,
І хлебадайнай працы неспакой,
З лугоў — касьбы вясёлае раздолле,
А з песняю — сустрэўся над ракой...

Тады скажыце мне: з якой нагоды
Мяне хрысцілі тут валадаром?
Я сын, я сэнс, я дух жывы прыроды.
Астатняе — вучонасці сіндром.

* * *

Плылі, плылі гусанькі
Ціхаю вадою,
Чарадою гусценькай,
Гукаючы долю.

З песенькай чаротнаю
Бегла над затокай
Курачка балотная
Юнаю літоўкай —

Доўгія i стрункія
Стракацелі ножкі,
Мох-вядун карункамі
Высцілаў дарожкі..,

Бегла-падлятала,
Як па сухадоле,
Бегла-падрастала,
Карацеў падолік.

Гуска-беларуска,
Ліцвінка-чарацінка —
У вачах дзічынка,
У нагах чарцінка...

Вы куды схаваліся,
Вы куды сплылі ўсе?..
...Моўчкі ў шэрай далечы
Цень ракі імгліўся...

І пятак збіты,
За рубель нажыты,

З веліччу пыхлівай
Ехаў, нібы з мліва,—
Па дарозе пыльнай
На сухой кабыле...

* * *

Дзеці сонца, вады і зямлі...
Што мы ў спадчыну ваша ўзялі:

Цеплыню, каб усіх абагрэць?
Глыбіню, каб душой не мялець?

Хлебадайнасць, каб шчодрымі быць
І галодных усіх накарміць?..

Дзеці сонца, вады і зямлі...
Вашы мы, а да вас ці дайшлі?..


* * *

Генадзю Бураўкіну

Читать дальше

Шрифт:

Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Лета трывожных дажджоў»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Лета трывожных дажджоў» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё не прочитанные произведения.


libclub.ru: книга без обложки
libclub.ru: книга без обложки
Василий Ширко
Ніна Мацяш: Паварот на лета
Паварот на лета
Ніна Мацяш
Васіль Зуёнак: Паіміж небам і зямлёй
Паіміж небам і зямлёй
Васіль Зуёнак
Васіль Ткачоў: Так і жывём, брат
Так і жывём, брат
Васіль Ткачоў
Васіль Зуёнак: Вызначэнне
Вызначэнне
Васіль Зуёнак
Отзывы о книге «Лета трывожных дажджоў»

Обсуждение, отзывы о книге «Лета трывожных дажджоў» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.