Наталья Арсеньева - Пад сінім небам

Каля грэблі вярбінаў рад стаіць,
За вярбінай Даніла хаваецца,
У грэблю праз суччо узіраецца,
На дачку млынара заглядаецца.
Любіць князя Алёнка-залётніца,
Да яго пацалункаў ахвотніца.
Валасы чэша ручкаю белаю,
Ў яго вочы ўзіраецца сьмелыя…

Не сакоча за хвойнікам ластаўка,
Не пяе салавейка над возерам, —
Так сьмяецца Алёнка, гаворачы,
На траве з князем седзячы побачы…

Як скацілась за лес сонца краснае,
Як устаў белы месяц заплаканы,
Толькі ў той час яны разьвіталіся,
У апошні раз цалаваліся.

Сонца, сонейка, сонца краснае,
Чаму рана схавалася?

Як-жа мне не хаваціся,
Час да дому варачаціся,
Старым людцам трэ’ супакой даць,
Маладым людцам — да зары гуляць…

А і хочацца Данілцы спаці,
Цяжка з лаўкі дубовае ўстаці,
А і хочацца і ня хочацца,
Думкі рэчкаю быстрай коцяцца…
Ўспамінае Даніла той лес густы,
Ўспамінае возера лебядзінае,
Млын і грэблю за гнуткай вярбінаю,
Ўспамінае Алёнку-залётніцу,
Да князёвых ласкаў ахвотніцу,
Ўспамінае яе вочы зялёныя,
Бліскам месяца, хіба, ўспаёныя…

Ня дрыжыць зямля, калі гром грыміць,
Не гарыць зара, калі сонца сьпіць, —
Гарыць сэрца маладзецкае,
Кроў іграець удалецкая:
Палюбілася Данілцы млынара дачка —
Маладзенькая Алёначка.

Праз тры дні ізноў князь паехаў ў лес,
Зьбіўся з сьцежачкі, у гушчар улез,
Паміж хвой скакаў, на псароў крычаў,
Вараненькага панукаў і гнаў.
Толькі пёркі — раі пчаліныя
Па-над шапкай вілісь сабалінаю…

Зноў за ім усе уздагон нясьлісь,
Крыкі з брэхам сабакаў князёвых зьлілісь,
Зноў Даніла адстаў, прызадумаўся,
На Алёнку, пэўна, уздумаўся…

Вынес конь яго аж на возера,
На ціхое возера, лебядзінае,
Дзе шэпчуцца івы з вярбінаю,
Дзе лілейкі у сіняй вадзе цьвітуць,
Дзе белыя лебядзі на вадзе плывуць…

Не калінка да сонейка цягнецца,
Ня зорачка — месячык выглядае,
Алёнка на грэблі князя чакае,
3 белых лілейкаў вяночак сплятае,
Шэпча-варожыць, яго заклікае:

— Ўжо лажыцца раса на кусты лазьняка,
Ужо сонца за хвойкі хаваецца,
Ужо ночная мгла распаўзаецца,
А яго, сакалочка, няма, як няма…

Сакалочак мой ясны, прыгожанькі!
Як бяз ночанькі зоркам не сьвяціці,
Так і мне без цябе не пражыці!
Хмаркі ў небе агнём запаляюцца,
Жоўты месяц з зямлёю вітаецца,
Разгараецца ў сэрцы каханьніца,
Як пасьля начы рассьвітаньніца…

Любы, любы, прыгожанькі
Сакалочак,
Глядзіцца месяц двурожанькі
Ў наш куточак.
Прыдзі, прыдзі, мой месячык,
Пакланюся,
Да сэрца твайго, дубочак мой,
Прытулюся.
Табе я дам, табе я дам Вяночак,
На вечнае вітаньніца,
На шчырае каханьніца,
Сакалочак!"

Так Алёнка на грэблі ўсё князя чакае,
З белых лілейкаў вяночак зьвівае,
Шэпча-варожыць, яго заклікае…

Гулкі грукат капытаў з-за грэблі ляціць,
Відаць князеву сукню атласовую,
Відаць шапачку яго шаўковаю
Ды з аздобаю жамчуговаю,
Відаць пёркі на шапцы сакаліныя,
Відаць вараненькага за вярбінаю…

Ярчэй зорачкі над зямлёй гараць,
Сьвятлей месячык сьвеціць высака, —
Сходзіць князь з каня, да каханкі йдзе,
Да грудзей туліць, абыймаецца…

А Алёначка заліваецца
Шэрай птушачкай-сакатушачкай,
Бы каліначка, хістаецца,
3 любым князем вітаецца…

Добра, сонейка, што схавалася
За лясы, за тры высокія,
За палі, за тры шырокія:

Старым людцам трэ’ супакой даць,
Маладым людцам — да зары гулядь.

Не заўсёды сонейку ў небе сьвяціці,
Не заўсёды людзём на зямлі любіці…
Пагуляў князь з Алёнкай-залётніцай,
Да яго пацалункаў ахвотніцай,
Пагуляў з маладзенькай, нацешыўся,
Месяц блізка ўсё езьдзіў на возера,
На ціхое возера лебядзінае,
Дзе шапочуцца іва з вярбінаю,
Дзе лілейкі белыя ў вадзе цьвітуць,
Дзе лебядзі белыя па вадзе плывуць.
Месяц блізка ўсё езьдзіў… а там… пазабыў,
Ў іншым месцы мо’ сэрца сваё весяліў?

Ды й праз хмары зорачкі зьзяюць,
Й пасьля крыўды дзяўчыны кахаюць:

Сонца яснае за лес коціцца,
За сады ідзе, за пахучыя,
За рэкі ідзе, за цякучыя,
Па-за хмарачкі хаваецца,
Крывёй неба заліваецца.
Наступае ціха ночка на зямлю,