Абдурахман Юнусов - Эсперанто? Это просто! Учебник международного языка

librejo, dormejo, kinejo;

flugilo, kuracilo, kaptilo;

refari, redoni, relegi;

sablero, fajrero, neĝero;

amikaro, studentaro, kantaro;

finaĵo, vestaĵo, aĵo;

saĝulo, belulino, maljunulo;

progresema, amikema, legema;

mirinda, bedaŭrinde;

ĝardenisto, kantisto, instruistino;

eksĉampiono;

prahomo, praavino;

bopatro, bofrato, bofilino;

kandelingo, plumingo;

kantado, promenado;

urbano, gimnaziano, klubano;

tigrido, katido.

Как видите, довольно много производных слов. Пополним нашу коллекцию суффиксов и приставок.

Sufikso — еcозначает свойство, качество, например:

juna — молодой, jun eco — молодость.

Таким же образом:

maljun eco — старость,

alt eco — высота,

bon есо — доброта,

bel eco — красота,

oft eco — частота.

Предлог for — прочь, долой — употребляется также в качестве приставки:

veturi — ехать, forveturi — уехать;

peli — гнать, forpeli — прогонять;

foriri — уходить;

fordoni — отдать;

esti — быть, foresti — отсутствовать.

Сравните: Iru for! — Уходи прочь! и более мягкое — foriru — уходи.

То же относится и к предлогу sen — без:

senvi — без тебя;

senamikoj — без друзей и т. п., который также используется и как приставка:

senespeга — безнадежный,

senhejma — бездомный.

Сравните: sendorma nokto — бессонная ночь и nokto sendormo — ночь без сна.

Sufikso — estrозначает руководитель, главный:

ŝipo — корабль, ŝip estro — капитан;

estro — руководитель.

В прошлом уроке говорилось о том, что на языке Эсперанто суффиксы и приставки могут использоваться самостоятельно. Так вот, можно даже образовывать слова, состоящие только из суффиксов и приставок, например: estraro (estr-ar-o) — руководство, правление (группа руководителей).

Prefikso fi(приставка fi) обозначает презрительное отношение:

afero — дело, fiafero — афера, сомнительное дельце;

fihomo — плохой человек.

Sufikso — аĉтоже выражает презрительное отношение, но уже не столько по моральным критериям, сколько по физическим:

ĉevalo — лошадь, ĉeval aĉo — кляча;

libr aĉo — книжонка;

aĉа — скверный.

Еще пример на слова, составленные из одних аффиксов:

aĉulo (aĉ-ul-o) — негодник, нехороший тип;

aĉaĵo (aĉ-aĵ-o) — гадость, ерунда.

Cevalo

Cevalaĉo

Запишем новые слова — ni skribu la novajn vortojn:

kontinento

Azio

Eŭropo

Ameriko

Aŭstralio

Arktiko

Antarktiko

kostumo

jupo

bluzo (как мы договорились, слова, понятные без перевода, я и даю без перевода — sen traduko!)

eterna — вечный

sorto — судьба

mapo — карта (geografia)

servo — служба (ср. сервис)

robo — платье

morto — смерть (ср. натюрморт — буквально — мертвая натура; сальто-мортале — смертельный прыжок)

teni — держать

silento — молчание

ŝafo — овца (переведите — Silento de la ŝafidoj)

kosti — стоить

gasto — гость

resti — оставаться

decido — решение

loko — место

iu кто-нибудь, кто-то

io что-нибудь, что-то

ia какой-то

ie — где то

iam когда-нибудь, когда-то

iom сколько-нибудь (iomete — немножко)

ĉiu каждый, всякий

ĉio — вес

ĉia — всяческий

ĉie — везде

ĉiam — всегда

ĉiom — сколько угодно

krom — кроме;

krome — кроме того

diversaj разные, различные

frcmda — чужой, иностранный movi двигаться.

Legu kaj traduku la tekston!

Ruslan kaj Irina lernas la internacian lingvon Esperanto. Ili vizitadas la kurson de Espcranto ĉe Dagestana Stata Universitato. Krom ili la kurson vizitadas ankoraŭ dudek gestudentoj, kiuj studas en la diversaj fakultatoj: filologia (не забывайте — ударение — на предпоследнем слоге!), historia, matematika, jura, fakultato de fremdaj lingvoj, ekonomia kaj aliaj (к. a.).

La kursanoj studas gramatikon de la lingvo kaj historion de Esperanto-movado. Ruslan kaj Irina helpas unu al la alia. Ili kune faras la ekzercojn kaj la taskojn, kiujn disdonas al ili la instruisto. La kursanoj jam korespondas kun geamikoj el diversaj landoj: kun francoj, italoj, germanoj, bulgaroj, poloj, svedoj, belgoj, norvegoj, ĉefioj, slovakoj, kroatoj, brazilianoj… Ili sendas leterojn kaj ricevadas respondojn el fremdaj landoj.

Kion lernas Ruslan kaj Irina?

Kiun kurson ili vizita-das?

Kiu ankoraŭ vizitadas la kurson?

Kiom da gestudentoj lernas en la kurso?

Kie ili studas?

Ĉu Ruslan kaj Irina helpas unu al la alia?

Ĉu vi helpas al viaj geamikoj?

Ĉu vi kune lernas Esperanton?

Kion disdonas la instruisto?

Ĉu vi korespondas kun iu?

Ĉu vi havas multe da korespondamikoj?

Mapo

Bonan tagon!

Для начала займемся переводом с русского на Эсперанто.

Черный кот.