Генадзь Каханоўскі - Руплівец нашай старасветчыны - Яўстах Тышкевіч

Маршалак (у часы знаходжання Беларусі ў складзе Расейскай імперыі) — прадвадзіцель (кіраўнік) павятовага або губернскага дваранства (шляхты).

Слязніца (слязнік) — посуд, які ставілі памерламу ў магілу і ў які быццам бы збіраліся слёзы родных, што плачуць па нябожчыку.

Ужо ў наш час на будынку былой гімназіі з'явілася мемарыяльная дошка з пералікам імён знакамітых выпускнікоў, у тым ліку і Я. Тышкевіча.

Правадзейнымі сябрамі сталі Т. Нарбут, І.Крашэўскі, І.Ходзька, П. Кукальнік, А.Кіркор, М. Гусеў, А. Здановіч, І.Ярашэвіч, М. Гамаліцкі, дабрачынцамі музея — К. Тышкевіч, М. Тышкевіч, Р. Тышкевіч, Р. Тызенгаўз, М. Чапскі, А. Слізень, К. Вайніловіч, А. Скірмунт, К. Незабытоўскі і інш. Ганаровымі сябрамі абралі К. Снітку, А. Тышынскага, К.Цівінскага і інш., а сябрамі-супрацоўнікамі сталі І.Кулакоўскі, Т.Ліпінскі, А. Завадскі, А. Адамовіч і інш. Спіс гэты пазней папаўняўся. Кожнаму з іх выдаваўся дакумент сябра Археалагічнай камісіі, што дазваляла ім весці навукова-даследчыцкую працу, выязджаць у экспедыцыі, наведваць бібліятэкі і весці пошукі ў архівах.

Там цяпер працуе шырокавядомы музей бурштыну.

Падаем упершыню тэкст асобна надрукаванага лістка з паведамленнем аб смерці вучонага: «Августа 13 дня (1873 года. — Г.К. і А.К.) скончался в г. Вильне, после продолжительной болезни, граф Евстафий Пиевич Тышкевич, камер-юнкер Двора его императорского величества. Сестра покойного с душевным прискорбием извещает родных и знакомых, что вынос тела последует 14 сего августа в 6 часов по полудни из дома Огинского, что на Большой улице, на кладбище Росса, а заупокойная литургия и погребение 16 августа в 11 ч. утра. (Печатать дозволяется. 13 августа 1873 г. Виленской полиции полковник Федоров.)»

Шпилевский П. Путешествие по Полесью и Белорусскому краю // Современник. 1854. Т. 48. С. 54–56.

Минское слово. 1912. № 1525. С. 2.

Цэнтральны дзяржаўны гістарычны архіў БССР (далей — ЦДГА БССР), ф. 299, воп. 1, спр. 125, арк. 763–766.

ЦДГА БССР, ф. 299, воп. 7, спр. 125, арк. 766 адв.

ЦДГА БССР, ф. 320, воп. 1, спр. 184, арк. 9.

ЦДГА СССР у Ленінградзе, ф. 733, воп. 66, спр. 902, арк. 16.

Тышкевіч Е. О древних могилах в Минской губернии и Литве // Сын Отечества. СПб, 1838. Т. 6. 51.

E. hr. T. Rzeczy krajowe. Wiadomości o kurhanach // Tygodnik Petersburski. 1837. № 94. S. 561–562.

Поболь Л. Древности Белоруссии в музеях Польши. Мн., 1979. С. 107; Дробаў Л. У пошуках скарбаў // Літ. і мастацтва. 1970. 11, 18, 25 верас.

Listy o Szwecji. Pisał Eust. Hr. Tyszkiewicz. Wilno. 1846. T. 1; 1847. T. 2.

Historia nauki Polskiej. 1795–1862. Wrocław etc., 1977. T. 3. S. 203.

Улащик Н. Н. Очерки по археографии и источниковедению истории Белоруссии феодального периода. М., 1973. С. 51.

Кісялёў Г. Героі і музы. Мн., 1982. С. 23–29.

ЦДГА БССР, ф. 299, воп. 7, спр. 125, арк. 778–779.

Gabriela z Güntherów Puzynina. W Wilnie i w dworach litewskich. Wilna, 1929. S. 264.

ЦДГА ЛітССР, ф. 716, воп. 4, спр. 28, арк. 16–17.

Аддзел рукапісаў Цэнтр. б-кі АН ЛітССР, ф. 22–40, арк. 5, 6, 8.

Там жа, арк. 12.

Костомаров Н. И. Несколько слов о славяно-русской мифологии и язычницком периоде, преимущественно в связи с народной поэзией. СПб, 1871. С. 137.

Архіў АН СССР, ф. 1, воп. 2 (1859 г.), № 2, § 27, арк. 1.

Луцкевіч Л. Скарбніца Беларушчыны // Літ. і мастацтва. 1991. 15 сак.

Гэты тэзіс Я. Тышкевіча пацвярджаецца навейшымі даследаваннямі. Гл.: Мугуревич Э. С. Восточная Латвия и соседние земли в X–XIII вв. Рига, 1965. С. 20, 26.

Opisanie zabytków niektórych starożytności odkrytych w zachodnich guberniach cesarstwa rosyjskiego, przez Eust. hr. T… PL. Rok 10. W Lesznie, 1849. T. I. S. 119.

Там жа.

Митрофанов А. Новые данные о памятниках VI–XIII вв. Средней и Северной Белоруссии // Древности Белоруссии. Мн., 1966. С. 230–233.

Badanie archeologiczne nad zabytkami przedmiotów sztuki rzemiosł i t. d. w dawnej Litwie i Rusi Litewskiej przez E. Hr. Tyszkiewicza. Wilno, 1850. S. 16.

Ткачоў М. Замкі Беларусі (XIII–XVII стст.). Мн., 1977; Ён жа. Замки Белоруссии. Мн., 1987.

Аддзел рукапісаў Віленскага дзярж. ун-та, ф. 236, л. 11–20.

Tyszkiewicz E. Archeologia na Litwie. Kraków. 1872.

Аддзел рукапісаў Цэнтр. б-кі АН ЛітССР, ф. 79-645, арк. 3.