Зариф Бәширов - Сайланма әсәрләр. Истәлекләр, бәян, публицистик язмалар

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

Сикыт (гар.) – житлекмәгән бала. Монда «акыл, белем ягыннан җитлекмәгән» мәгънәсендә. – З. Б.

Хан – фарсы сүзе, «укучы» мәгънәсендә.

Уратна (уратма) – киләп агачы.

Тәрәккый мәҗлесе – «милләтне алга җибәрү турында утырыш» мәгънәсендә.

Дәстөр – «кулланма яисә юнәлеш бирүче» мәгънәсендә.

Һиммәтле – яхшылык, ярдәм итүче.

Татарстанның хәзерге Яшел Үзән районына керә.

Мәүзугъ – тема.

Һидайя – шәригать законнарын өйрәтә торган китап.

Элек Казан татарлары арасында «мещан» сүзе урынына «чухур» дигән сүз кулланыла иде. – З. Б.

Падишаһы әгъзам – бөек патша.

Вәли мулла – мәдрәсәи «Хөсәения»не салдырган Әхмәт байның җияне, Гани байның улы. – З. Б.

Ул вакытта беркадәр реформалашкан мәдрәсәләрдә класска бүлү тәртибе менә шулай була торган иде: өч класс ибтидан (башлангыч), дүрт класс рөшди (урта), өч класс уртадан югары – игъдади, өч класс гали (югары). – З. Б.

Мондагы Кәримовны Казандагы «Борадәран Кәримовлар» белән буташтырырга ярамый. Монда сүз «Вакыт» газетасы редакторы Фатих Кәрими турында бара. – З. Б.

Ул чакларда үзбәкләргә безнең халык телендә дә, матбугатта да «сартлар» дип әйтәләр һәм язалар, хәтта үзбәкләр үзләре дә «безнең сартия халкы» дип сөйли иде. – З. Б.

Зур укымышлы кеше бу!

Мулла дигәнең әйле-шәйле бер кеше булып чыкты ич!

Кузы – ике-өч айлык куй бәрәне.

Гуй – безнеңчә «ич» урынында йөртелә торгая бер кисәкчә: күрдем гуй – күрдем ич, бирдем гуй – бирдем ич. Уйгурлар – «гу», үзбәкләр «ку» диләр.

Асау ат – кулга ияләшмәгән кыргый ат.

«Ясин», «Тәбарәк» – Коръән сүрәләре.

Элек Урта Азия халыклары татарларны «нугай» дип йөртәләр иде. – З. Б.

Манап – аксөяк.

Бу авыл кешеләре бөтен кырларына диярлек кишер чәчеп, шуның белән көн күргәнгә, ул авылны Кишер Аксуы дип йөртәләр иде. – З. Б.

Гарәп хәрефе үзенең шәкеле – язылу рәвеше белән берничә төргә бүленә. – З. Б.

Мөтәгассыйб – фанатик.

«Исәнмесез, яхшымысыз, исән торасызмы?» мәгънәсендә. – З. Б.

Таифә – тармак.

Урысча «мятные капли» дигән сүзләрдән ясалган. – З. Б.

Сәгыйть Рәмиевнең «Таң вакыты» дигән шигыренә ишарә. – З. Б.

С. Рәмиев «Яшә, Зөбәйдә, яшим мин!» дигән бер сәхнә әсәре язган иде, ләкин аны цензура дөньяга чыккач та җыйдырып алды. – З. Б.

Ихтиляль – революция.