Array Коллектив авторов: Калі цвіла чаромха (зборнік)

Як на тое ліха, у вясковай краме маладыя тады нічога па сваім гусце не знайшлі. Вось і вырашылі пракаціцца ў горад. А гэта – усяго дваццаць нейкіх кіламетраў. Лічы, зусім побач. За рулём сядзеў сам Уладзік. Шчаслівы, закаханы, вясёлы. Бацька даўно даверыў сыну руль. Дзесьці ў дзясятым класе хлопец атрымаў пасведчанне вадзіцеля, смела руліў. І не меў ніякіх заўваг з боку даішнікаў.

Юнак нядаўна вярнуўся з войска. Прыгожы. Дарослы. Самастойны. І адразу вырашыў ажаніцца. Бо з першага позірку ўпадабаў вабную, блакітнавокую Марыську. Таму ўсяляк імкнуўся заваяваць сэрца вабнай дзяўчыны, якая ў той час ужо лічылася студэнткай прэстыжнай ВНУ.

Васямнаццацігадовая Марыйка таксама была да яго неабыякавай. Як не закахацца ў такога рослага прыгажунчыка! Далікатнага, ветлівага, разумнага. Вось так і пачаліся вячэрнія спатканні. Блукалі ў лузе, у полі. Збіралі кветкі, шчаўе, спявалі і марылі. Колькі было добрых маладых задумак на будучыню! Мноства пяшчотных словак выказана! Нават не злічыць. Рэгулярныя сустрэчы не прайшлі безвынікова: дзяўчына зацяжарыла.

Уладзік, як сапраўдны, прыстойны мужчына, адразу павёў нявесту ў сельскі выканкам, каб напісаць заяву. Рэгістрацыю шлюбу прызначылі праз тыдзень. Для таго, каб маладыя змаглі набыць адпаведную атрыбуцыю, зрабіць заказ у мясцовай кавярні.

Шлях тады ўзімку зіхацеў, бы тое шкло. Галалёд для шафёра – не лепшы сябар. І ехалі ж на невялікай хуткасці: шэсцьдзясят кiламетраў у гадзiну. На павароце машыну нечакана так крутанула, што яна ўрэзалася ў бетонны слуп. І менавіта тым бокам, дзе сядзеў за рулём Уладзік. Марыйка засталася без адзінай драпінкі, а вось каханаму не пашанцавала…

Праз некалькі месяцаў нарадзіўся сынок Алесік. Кучаравы, русагаловы. І такі прыгожы, нiбыта лялька. Сапраўдная копія бацькі. Душэўны боль паступова заціхаў, жыццё працягвалася. Меркавала: што з воза ўпала, тое прапала! Жывы думае пра жывое! Трэба было жыць, гадаваць дзіцятка.

Дзесьці праз два гады на Марыйку звярнуў увагу Антон, які працаваў на будоўлі новай вуліцы. Доўга заляцаўся, быццам з торбы сыпаў падарункі і салодкія абяцанкі. Паразважаўшы, Марыйка вырашыла крута змяніць накірунак свайго лёсу. І пагадзілася ўзяць шлюб з гаваркім будаўніком.

Кажуць, час лечыць. Але памяць застаецца. Назаўсёды. У каторы раз потым папракала сябе, што паверыла гэтаму чалавеку. Бо памылілася. Сем’янін атрымаўся з яго дрэнны. І не надта прыстойны. У галаве гэтага гулякі яшчэ свістаў адзін толькі вецер. Ды й зазіраў у чарку, на чужых жанчын…

…Падняўшыся на дыбачкі, маладзічка заўважыла: з трубы віецца шызы дымок. Слава табе, Госпадзі. Уздыхнула з палёгкай. Цётачка, мусіць, ужо гатуе сабе сняданак альбо абед. А вось слядоў да хаты няма. Зусім. Трэба хутчэй ратаваць Агату! І хутчэй вызваляць са снежнага палону. Дрэнна тое, што старая тэлефона не мае. І мабільнік чамусьці яшчэ не займела. Даўно ўжо трэба было прыдбаць. Нават самы танны. Усё ўпарціцца, лічыць, што ў гэтай трубцы Люцыфер сядзіць! Ніяк не ўцяміць старая, што сучасная мабілка для кожнага чалавека неабходная рэч! Без якой ужо нават часам і нязручна…

Марыя яшчэ раз азірнулася. Але ўжо на хату-палац дзябёлага Яўхіма Шумпяка. Відаць, прачнуўся рана. Бо літаральна пратараніў сабе шырокую сцежку ад брамы, адкапаўся, як крот! Гэтага вузкавокага, цыбатага і худога, бы тая жэрдка, суседа яна інтуітыўна не ўспрымала. Ды й чамусьці не шанавала.

Пра такіх у вёсцы кажуць: ад яйца адалье. Пра гэты факт сведчыць нават высокая трохметровая агароджа з масіўнай брамай, у якой умацаваны своеасаблівы «перагаворны пункт». Ды яшчэ з відэакамерай. Цяпер у гэты двор ніякі чужынец не пройдзе. Нават муха не праляціць без дазволу! Скупаваты і ганарлівы чалавек. Самае цікавае, што вельмі ласы на бясплатныя каўбасы.

Неяк на пакроўскае свята Яўхім напіўся ў Рыгора Дзюбкіна. Дык мужыкам давялося, як вялізны сноп, цягнуць яго ў хату… Сама бачыла, як нагамі сцежку сусед скародзіў. Толькі тады падзівілася. Гэта ж трэба было так нарэзацца бясплатнай гарэлкі, што не змог нават самастойна ўзняцца з-за святочнага стала! А потым – смела хадзіў па вёсцы, трымаў нос дудой. Быццам нічога такога і не здарылася.

Паправіўшы хустку, маладзічка рашуча пакрочыла ў бок цётчынага двара. І старанна пачала разграбаць снег. Добра, што белы пласт яшчэ не стаў цвёрдым, бы той маналіт. Таму праз нейкіх дваццаць хвілінак Марыйка паспяхова дабралася да запаветных уваходных дзвярэй. Весела грукнула, падала добры знак. Цётачка адразу адрэагавала. Дзверы са скрыпам адчыніліся. Агата здзіўлена пляснула рукамі, амаль заплакала: