– Га! – бы дурны, рагатнуў Грысь. – За каго?
– А… – сьцепанула плячыма дачка. – Вы ўсё роўна ня ведаеце.
– А нас ты спытала? – імкнучыся напоўніць праўдзівай пагрозаю свой голас, толькі хрыпла вычавіла зь сябе Марыля.
– Не пытала й пытаць не хачу, – зноў сказала, як адрэзала, Наталка, накіроўваючыся да ганку.
– Ну, тваю ж маць!.. – штурхануў Грысь нагою струхлелую калоду. Лёгкая, тая адразу перакулілася ды выцяла Грыся па той самай назе. – Ты што гэта, сур'ёзна?
– Сур'ёзьней і не бывае, – абярнулася, ужо стоячы на парозе, Наталка. Так што рыхтуйцеся, – зноў паўтарыла, як загадала, яна. – У суботу вясельле.
– А во табе вясельле! – скруціў зьверскую дулю Грысь, падскочыў да Наталкі ды сунуў ёй тую дулю. – Во! Во!..
– Пачакай ты, дачушка… – ніяк ня магла пакінуць ў спакоі свае перасьмяглыя вусны Марыля, гэтак жа нэрвова цярэбячы іх пальцамі. – Ты ж кажаш, заўтра сваты толькі прыедуць…
– Заўтра сваты прыедуць, а вясельле – у суботу! – узялася за клямку дзьвярэй Наталка, ані не зьвяртаючы ўвагі на зьверскія бацькавы дулі. – Мы з Алікам усё рашылі.
– З Алікам? А хто гэта? – устаўбурыла на яе маленькія сьлязьлівыя вочы маці.
– Жаніх мой, мамка. Гарадзкі ён… Ад яго сваты заўтра й будуць. А ў суботу – вясельле.
– А чаго так хутка? А чым жа іх сустракаць? А дзе ж вы жыць будзеце? – неспакой усё болей апаноўваў хоць і прашпіртаванае, аднак усё ж такі матчына сэрца Марылі. І тут здагадка наскрозь працяла ўсё тое ж дрыжачае сэрца. Марыля аж прыкусіла ражок бруднай хусьцінкі: – Вой, Натачка, ты бярэмянная, ці што?..
– Байстрючка нагадавала, бля… – ужо было зноў ледзь не зьляцела запаветнае слоўка з языка Грыські, ды красамоўны доччын пагляд на адкінутую сукаватку своечасова яго спыніў.
– А ня вашая справа, – не міргнула на гэта Наталка. – Ня схочаце вясельля тут – у Аліка справім. А сваты заўтра прыедуць па-любому. Хочуць зірнуць, як жывем мы тут. Ну, і з вамі, значыцца, пазнаёміцца. Ха, было б з кім…
– Ты як на бацькоў, га? – усё яшчэ харобрыўся Грысь.
– Ага! – агрызнулася Наталка, расчыняючы ў сенцы дзьверы.
– Дык ты бярэмянная ці не? – дапытвала сваё Марыля.
– Вой, мамка! Бярэмянная я ці не бярэмянная – гэта ўжо час пакажа… – задумна-мэлянхалічна прамовіла Наталка ды памкнулася ступіць у чарноцьце роднае хаты. Але затрымалася, бо пачула, як маці выпусьціла з грудзёх сакрушальны ўздых:
– Ды чым карміць-та, сватоў гэных?..
– На гарэлку грошы знаходзіце, то й на закуску знойдзеце, – адрэзала Наталка ды бразнула за сабою дзьвярма.
– От, сучка! – зноў бабохнуў кулаком па сталу Грысь. Аднак на гэты раз трохі цішэй, бо да гэтага часу зьбіў свой надта абы які кулачок на горкі яблык.
Асабліва муляла Грысю зусім ня тое, што дачка вырашыла выскачыць замуж, ані не зважаючы на бацькоўскае меркаваньне. І ня тое, што ён, Грысь, і блізка ня бачыў на вочы таго самага гарадзкога Аліка-жанішочка. І нават ня тое, што маладыя ўсё вырашылі-разьмеркавалі без хоць бы якога іхнага саўдзелу. Асабліва рэзалі яму, бы вузельчыкі на гумцы ў дзіравых трусах, Наталчыны словы пра грошы, што знаходзяць яны на гарэлку, і якіх вечна бракуе на харч.
Што яна, дурніца даўгалыгая, ведае пра грошы?! І што пра гарэлку? Бач, сорам ёй вочы коле, што бацькі п'юць. Хай пажыве зь іхняе, Грысева ды Марылінае, невядома яшчэ… як сама… можа, болей за іх будзе. Дый хіба яны п'юць?! Так, выпіваюць. Як і ўсе нармалёвыя людзі, ня больш ды ня меньш. А яна!.. бач ты на яе!.. “Знаходзіце грошы!.. то знойдзеце й на харч!..” Ён што – тыя грошы, бы клепкі, кляпае? Ці яму зь неба ў рот крупы-кілбасы валяцца? Ён жа не куркуль які, бы той суседзік ягоны, Андрэй Шупейка. Тры кіёскі з парфумаю-чакалядамі пасярод мястэчку трымае ды яшчэ парачку адкормных парсючкоў у хляўчуку на падворку дзержыць. І што? Анічога. Жонка ягоная, Верка, баба разумная ды з усіх бакоў ладная, і тая, кажуць, зьбіраецца ад яго ўцякаць. Надта ж Андрэй, бы жаба ў балота, у палітыку прэцца. І начальства местачковае ў яго ледзь не штодня па вечарох кватаруе. І сам ён, як толькі вольны выходны выпадае, у сталіцу матаецца (куды й да каго толькі, цікава, цікава!..). І нават местачковыя знаўцы цьвердзяць, што як была першая прэзыдэнцкая кампанія, нібыта Андрэйка самага апальнага кандыдата як мае быць падтрымаў. І ня толькі грашыма, а яшчэ тым-сім. О, ці не да яго цяперака першы куркуль местачковы матаецца? Ну, то ня дзіва, што справы ягоныя… бы хер у масьле… а тут!.. хоць зачавіся!.. Сваты, бляха!.. Патрэбныя яму тыя сваты, бы сабаку на срацы скула!..
Читать дальше