Рифа Рахман - Йолдызлар төстән язганда / Когда со звезд сходит свет

Илдарларда бу җомга каз өмәсе булып, клубка чыгар алдыннан кипкән куыкларны кабартып, тикшереп утырган иде. Каешны кирәге калмаган санап, кычыткан баскан читән кырына ыргытты да мич башында кибәргә тезелешкән куыкларның кызык табып кына эләктереп киткән берсен, зур бер бүләк биргән шикелле, кызның кесәсенә китереп тыкты.

– Нәрсә ул? – дип сорады берни аңышмаган Рәйсә.

– Без кичә каз суйганыек… Ну, ни… Син генә менә йолкырга килмәдең. Әни бөтен бүтәкәсен, канат-тәпиен пешереп бетергән. Каз өмәсендә туйганчы ашыйк әле, ди. Менә син килсәң, рәхәтләнеп, бергәләп кимергән булырыек… Куык кабартып утырсак, кич белән вечерга чыкмасак та буладырые…

– Ие шул. Киләсе елга чакырырга онытма, яме.

– Син килен булып төшкәч, кемне телисең, шуны үзең чакырасың инде!

Бу сүзнең чынга ашмаслыгын икесе дә белсәләр дә, ышанганга, өметләнгәнгә салындылар. Һәрберсенә рәхәт, җаннарына, тәннәренә җылы булып китте. Көз салкынында катып калган болоньясын да ычкындырып җибәргәч, Илдар, Рәйсәнең күкрәкләренә башын куеп:

– Син миңа чыгарга риза инде алайса? – дип сорады.

– Ы-ы-ы…

Сигезенчедә генә укыса да, Рәйсә алай ук сабый күренми. Хәер, мәктәпкә күрше авылга барасы килмәгән, тугызынчыга йөрергә теләмәгән кызлар кияүгә генә чыгалар ич, дип уйлады ул чын ихластан. «Икеле»гә укысаң, көзге сынауга да калдырмыйлар, фермага да эшкә алалар.

Уеннан уймак дигәндәй, каеш сугудан гына уянып киткән хисләр, капка төбенә җиткәнче, өй түбәсенә кадәр мендерерлек булып күтәрелде, кабарды һәм… шартлады.

– Киләсе елга мине армиягә алмагайлары шул, – дип уфылдады Илдар өйләнгәненә туй көнне үк үкенә башлаган ирләр тавышы белән. – Син инде минем әни белән калмассың… Ул сине бик үк яратып та бетерми.

– Әллә мин яратаммы? – диде ачудан бүртенгән кыз. – Ни үзе, ни сүзе!

Нәрсә нәрсә, Илдар Рәйсәдән моны көтмәгән иде. Озатып төшкән җиреннән кинәт борылды да өйләренә кайтып китте, капка төпләренә дә җиткермәде.

Ял көнге вечерны, нәкъ шулай булырга тиеш шикелле, алардан башладылар. Бер-берсен үләрдәй яратышулары, киләчәк җәйгә өйләнешәчәкләре, туйда кемнең нинди күлмәк киясе, кем чакырулы буласы, кем юк, өстәл өстендә утырачак тозлаган кәбестәләр, яңа модага кереп барган винегрет-минигритлар – барысы бөтен авылга фаш булган иде.

Рәйсә аны икенче көнне, таң тишегеннән үк уятып, иптәш кызына үзе сөйләде. Шуның белән авылның бөтен кызларының өметен Илдардан кистереп куярга теләде ул. Миңа насыйп түгел икән, башкага да юк, дип уйлады йодрык кадәр генә башы белән.

Илдарның биленә буылса да чалбарларын шәлберәйтеп кенә тоткан каешы бу юлы кызның курткасын ярыйсы гына чыжылдатты. Рәйсәгә бу сугу инде син барыбер минеке генә дигәнне аңлата кебек тоелды. Ул да аптырап калмады, каешны җәлт кенә тартып алды да бар көченә Илдарның арт ягына шапылдатты. Клуб ах итте. Бу ах итүдә яңа гаилә туып килгәнне аңлау да, кыз батырлыгына соклану да, егет тапкырлыгын тану да бар иде бугай. Рәйсә каешны җиргә атып бәрде дә, яңадан үзенә эләккәнче дип, клубтан атылып чыгып, өйләренә таба йөгерде.

Илдар аны Түбән оч урамының очында – Рәйсәләрнең капка төпләрендә генә куып тота алды.

– Кире уйламадыңмы, җаным? – диде ул, кичәге сөйләшүнең ахыры булмаган шикелле.

Рәйсә эченнән генә моңа бик сөенде.

– Әниеңнәр ни дип әйтер бит, – диде ул, уйга калганрак бер кыяфәт ясап.

– Сезнекеләр риза булса, безнекеләрне уйлама да! Алар риза да риза инде! Әни әле кичә генә дә Ягъфәрнең бу кызы бигрәк уңган, менә дигән килен буласы, дип сөйләп торган иде. Син инде аны беләсең, әйтсә, дөресен генә әйтә.

– Ы-ы-ы…

– Ике каеш белән хәл иттек! – диде Илдар, үз булдыклыкларыннан горурлык хисе кичереп.

Капканың теге ягыннан кемнеңдер тамак кырганы ишетелде. Ягъфәр абый иде булса кирәк. Яшьләр тавышын ишетеп, урамга чыгып килүе икән.

– Нихәл, кияү?! – диде ул, бер гаилә булып яшәгәндәй итеп кенә, махра төрә-төрә.

Илдарның да, Рәйсәнең дә эчләренә җылы йөгерде. Әти кеше ничек сөйләшә бит әнә.

– Кияү, кияү, кил әле, бер папирус бир әле, – диде Ягъфәр абыйсы Илдарга, кесә төбендә калган шырпы тартмасыннан соңгысын кабыза-кабыза.

– Мин, ни, тартмыйм шул әле.

– Үзең кызны килен төшерергә йөрисең, үзеңнең бер егетлек һөнәрең дә юк икән!

Илдар белән Рәйсә ут яктысында гына бер-берсенә карашып алдылар. Кара әле, тәмәке тартырга да, кызлар белән үбешергә дә өйрәнмәгән икән лә Илдар… Ягъфәр абыйсы белән дә сүзне ничек дәвам итәргә белми тора.