Jenő Rejtő - Reen en la inferon!

– Serĝento! Vi, hebeta kamelo krucigita kun sangosoifa leopardo! Ĉu do silo ankoraŭ ekzistas ĉi tie? Ĉu vi estas tiu, kiu sobfosas la honoron de la legio antaŭ eksterlandaj ŝtatoj? Nu, atendu! Atendu kanajlo! Mi instruos al vi estimi la leĝon! Tial vi estos sendita al Colomb-Bechar! Gvidu nin al la silo. En avant! Mars!

La silo estas malnova, araba grendeponejo. Fosita kavaĵo, kies mallarĝa apaerturo estas la enirejo, kaj ĝi larĝiĝas ĝis ties fundo. Ĝi do estas tia, kiel renversita funelo. Tio estas eksterleĝa maniero de la puno, sed kio eĉ nun estas kutima. Oni puŝegas la kulpan legianon en tiujn kavernojn kun kruĉo da akvo kaj kun okcent gramoj da pano, ĝenerale plurope. La kaverno estas vera nesto de la serpentoj, insektaĉoj, kaj la varmo de la homa korpo eĉ pli altiras tiujn dum la frostigaj noktoj, kvin-ses celsiusgradaj. Ofte la puno daŭras pli ol unu semajno. Kiaj terurdramoj okazis en tiuj kavernoj, jam kiom da homoj freneziĝis, kiom da personoj agoniis kriegante inter la aliaj kun terure ŝveliĝinta, nigiĝanta brako pro piko de skorpio, en kia manbatalo por vivo kaj morto ili strangolis unu la alian pro la lasta guto da akvo, tion homa fantazio ne povas kompreni! El dek personoj malofte elvenas kvin vivantaj. Kvar soldatoj grimpis el la kaverno. Unu jam ne vivis, du blindaj pro la sunbrilo rampis surventre, la kvara fajfadis, gratis sin kaj petis manĝi. Avereĝe ili estis unu metron kaj okdek centimetrojn altaj, ili pezis tridek ok-kvardek kilogramojn. Nuraj skeletoj…

– Serĝento! Mi nun devus transporti vin en Oran-on al la Falot.

La serĝento petegis. Li jam estas preskaŭ administra oficiro. Li soldatservis dek du jarojn… Kuprokapulo pensadis, poste ekparolis:

– Nu bone, ĉirkaŭkuru la korton kvindekfoje! Sed rapide, por ke mi ne pripensu min! Vi povas ŝpari tri jaran punlaboron. – Kaj ni paŝis en la kantinon.

En la historio de la legio estas menciita multe da funebraj kaj heroaj tagoj, sed tiu tago estas eternigita en la kroniko de la franca, fremdula legio, kiu estas la plej gaja, la plej gemuta tago de tiu malĝoja, militista formacio. Jen ĝi estis la situacio: la serĝento kuregis kun kunpremitaj dentoj, kovrita per ŝvito, en la fruposttagmeza, perpendikla sunbrilo, en sahara varmego, proksimume sepdek celsiusgrada, ĉirkaŭe en la korto. Gajaj soldatoj rigardis lin el la fenestroj, ili vetis pri li kaj svingadis siajn naztukojn gemute al li. Lia lango jam elpendis, jam dufoje li stumble falis. Kuprokapolo kelkfoje aperis en la pordo de la kantino kaj kriis al li:

– He! Ne dormu, vi, porko! – poste li reiris.

Sentimentala junulo ĵetis floron malsupren, kaj sovaĝaspektaj, malnovaj, senrangaj soldatoj plorante brakumis unu la alian pro la ĝojo… Post la kvindeka rondo li venis en la kantinon ŝanceliĝante, kaj rektiĝinte, sed stertore, spiregante li anonciĝis. La vestaĵo malsekiĝinte algluiĝis al lia korpo. Kuprokapulo kapjesadis amikeme, kontente:

– Vi estis tre kara. Nun bonvolu fari la samon ankoraŭfoje. Sed ne dormu, per la sep sakrametnoj!

La soldatoj kantis gajajn kantojn ĥore, kaj la serĝento nur kuris. Liaj okuloj jam ruliĝis kongeste, ĉio nigriĝis antaŭ li, sed li kuris, kiel taŭro tropelita en la areno. Kuprokapulo flustris al mi kun malgaja rezigno: “Bedaŭrinde la apopleksio ne trafas lin!”

Ĝis nun ni ludis hazardludon, kaj nia ĉiu karto gajnis. Kun fido ni ekiris al la plej malfacila parto, al la sola ebla vojo de la eskapo: al Marakesch tra Atlaso. Ni sciis, ke oni serĉos nin post horoj, kaj tra malgrandaj oazoj, kie ĉiu novalveninto vekis sensacion, estis neeble trairi.

La ŝnurligita Bremont estis malantaŭ ni, sur la malantaŭa sidejo, senanime ĵetita tien, kiel pakaĵo. Kiam la sablodunoj kovris la fortikaĵon malantaŭ ni, ni komencis flegi lin. Senviva korpo falis el la tranĉitaj ŝnuroj, Ni lavis lian vizaĝon per pura alkoholo, poste ni trinkigis grandan porcion el la viskio de la kapitano. Tio nun sufiĉis. Ne estos malfacila laboro pene porti lin tra Atlaso, opinis Kuprokapulo. Ĝis vespero ni veturis per la aŭto, kaj Colomb Bechar aperis en la malproksimo. Tie troviĝas la fifamega Compagnie Discipline de la legio. La infera fortikaĵo de la punkompanio.

Ni devis provi traveturi Colomb Bechar-on. Tie ni devas “riski”, kiel la kartludistoj diras. Se oni jam scias pri ni, ĉio estos finita, se ne, tiam ni atingos Atlason morgaŭ tagmeze. Ni ne havis tempon por pensadi aŭ timi! Ĉu jes, aŭ ne! Tie jam ni ne povis roli, kiel soldatoj. La morta branĉo de wadi Saukra iuloke fariĝis kruta kanjono. Ni elaŭtiĝis kaj ekiris. La aŭto falis en la abismon. Ni surprenis civilas vestaĵon, kaj ni vestis same ankaŭ la svenintan Bremont-on, kaj ni pene portis ankaŭ lin kun la grandaj pakaĵoj al Colomb-Bechar. Vespere ni atingis araban duaron ĉe la rando de la oazo. Amaso de malpuraj infanoj kaj hundoj akceptis nin. Ni diris, ke nia kunulo malsanas pro sunfrapo, kaj ni estas kolportistoj. Ni donis kelkajn poŝtranĉilojn, spegulojn kaj kombilojn al la arabo, tiam li malplenigis stalon por ni. Mi tre suspektas, ke anticipe li tenis kaprojn en ĝi. Tie ni komencis masaĝi nian novan kunulon, lavinte lian tutan korpon, ni flarigis al li eteron kaj trinkigis lin per viskivo. Je nia granda ĝojo li rekonsciiĝis iomete. Kuprokapulo rakontis al li mallonge, ke virino dungis nin por savi lin, kaj ĉio dependas de tio, ĉu li povos ekiri kun ni morgaŭ sur siaj propraj piedoj. Unue li diris mallaŭte kun milda rideto: “… Edna…” Evidente tio estis la virina nomo de Magrulo. Poste li diris, ke li provos fari ĉion. Ni manĝigis al li manplenon da daktiloj, li trinkis glason da lakto de kapro kaj ekdormis profunde, vindiĝinte per du kovriloj. Estis bela, lunluma vespero, blankaj radioj falis sur la palmojn, oni babilaĉis gaje en la oazo, apud kiu altiĝis moroze, timige kaj senmove sur monteto la infero de la inferoj, la pungarnizono. Sentinelo staris sur la supro de la muro senmove kun fusilo, ekipita per stileto. Certe ankaŭ li deziris hejmeniri de tie ĉi, kiel ankaŭ mi tiomfoje, kiam mi gardostaris super la timiga, malgaja, nokta, granda dezerto.

Ni ekiris fruan aŭroron. Bremond staris sur siajn piedoj, sed li ŝangeliĝadis. Ni petis nian dommastron akompani nin kun mulo, li cievis dek ses frankojn po horoj. Ni sidigis Bremont-on sur mulon, kaj la maljuna arabo kondukis ĝin je brido. Elveninte el Colomb Bechar, la gruzela grundo signis, ke ni iras al la montaro. Ni ekripozis en ĉiu ombra loko. Bremond protestis milde, sed Kuprokapulo, tiu geniulo, ĉar je mia vorto, li estis tiu, opiniis, ke nun ni devas ripozi tre ofte, por ke Bremond poste havu forton daŭrigi la pluan vojon, kiun antaŭvideble ni devos fari preskaŭ sen ripozo, ĉekalkane kun la morto, tra la plej malbona tereno de la mondo.

Kiam vesperiĝis, jam aperis la silueto de la montaro en la malproksimo. Je la sepa horo ni resendis la arabon, mi kaj Kuprokapulo dividis la pakaĵojn inter ni, farante provmarŝadon. La unuan fojon dek minutojn kun tiu sama ripozo, poste kvaronhoron kun dek minuta ripozo. Bremont trenis sin, dume Kuprokapulo instigis lin soldate:

– Kolektu vian forton, per la sep sakramentoj!

Poste ni provis kurpaŝi, sed Bremont falis surteren pro tio. Stariginte tendon, ni flegis lin denove, li ricevis viskion, ni masaĝis lian oste maldikiĝintan korpon per alkoholo kaj vindis lin per kovlrilo. Poste li ekdormis profunde, kion ni konsideris esperiga signo. Ni ankoraŭ cigaredis, kiam subite lumfaskoj komencis ekbrili sur la malproksima horizonto en la nokto. Tiuj ekbrilis, ĉesis intermite, pli-malpli longe. Ĝi estis la telegrafo en Saharo. Per konkavaj lensoj, tra multaj mejlon oni sendas tiajn lumradiojn de oazo al oazo laŭ la morsaj signaloj. Eblas, ke oni jam serĉas nin… La pli-malpli longaj lumfaskoj ekbrilis samtempe en la nokto kvar-kvin loke, kaj tiuj traplugis la ĉielon… Punto… Streko… Punkto…