Robert Silverberg: Prądy czasu

Sługa znikł, zamykając za sobą bramę.

Mijał czas. Minęło go całkiem sporo, nim stanąłem w obliczu wielce dostojnie wyglądającego indywiduum w bizantyńskim odpowiedniku liberii, które to indywiduum przyjrzało mi się nieufnie.

— Tak?

— Proszę przekazać wyrazy szacunku szanownemu Leonowi i jego małżonce Pulcherii. Łaskawie proszę też przekazać im…

— Szanownej co?

— Szanownej Pulcherii, żonie Leona Dukasa. Jestem Grzegorz Markezinis z Epiru, kuzyn Temistoklesa Metaxasa, i zaledwie kilka tygodni temu byłem gościem uczty, na której…

— Żona Leona Dukasa ma na imię Euprepia — stwierdził majordomus lodowatym tonem.

— Euprepia?

— Euprepia Dukas jest panią tego domu. Czego sobie życzysz? Jeśli pijany nawiedziłeś to domostwo pośrodku dnia, by zakłócić spoczynek szacownego Leona Dukasa, osobiście…

— Zaczekaj — przerwałem mu. — Euprepia? Nie Pulcheria? W mej dłoni znikąd pojawił się złoty bezan i szybko znikł w oczekującej go dłoni majordomusa. — Nie jestem pijany, a to sprawa wagi państwowej. Kiedy Leon poślubił tę… tę Euprepię?

— Cztery lata temu.

— Cztery… cztery lata temu? Nie, to przecież niemożliwe! Pięć lat temu poślubił Pulcherię, która…

— Popełniasz błąd, cudzoziemcze. Szacowny Leon ma tylko jedną żonę, Euprepię Makrembolitissa, matkę jego syna Bazylego i córki Zoe…

W wyciągniętą dłoń opuściłem kolejnego bezana.

— Jego najstarszym synem — wyszeptałem, oszołomiony — jest Nicetas, który jeszcze nawet się nie urodził, Leon w ogóle nie będzie miał syna imieniem Bazyli i… mój Boże, żartujecie sobie ze mnie, prawda?

— Na Chrystusa Pantokratora, nie wypowiedziałem słowa, które nie byłoby słowem prawdy! — przysiągł majordomus dźwięcznym głosem.

Zrozpaczony, poklepałem sakiewkę bezanów.

— Czy mógłbym uzyskać audiencję u szacownej Euprepii? spytałem.

— Być może, być może. Niestety, pani jest nieobecna. Od trzech miesięcy wypoczywa w pałacu Dukasów na wybrzeżu Trebizondu, oczekując przyjścia na świat kolejnego dziecka.

— Trzech miesięcy? A więc żadna uczta nie odbyła się tu przed kilku zaledwie tygodniami?

— Nie, panie.

— I cesarz Aleksy nie uświetnił jej swą obecnością? Ani Temistokles Metaxas? Ani Grzegorz Markezinis z Epiru? Ani…

— Żaden z nich, panie. Czy mogę jeszcze w czymś pomóc?

— Nie… nie sądzę — odparłem. Zataczając się odszedłem od bram pałacu jak człowiek, w którego uderzył piorun zesłany nań przez mściwych bogów.

Zmiażdżony, z opuszczoną głową, szedłem na południowy wschód brzegiem Złotego Rogu, aż dotarłem do labiryntu sklepików, stoisk i gospod niedaleko miejsca, gdzie w przyszłości stanąć miał most Galata i gdzie dziś nadal znajduje się labirynt sklepików, stoisk i gospod. Szedłem wąskimi, krętymi, krzyżującymi się alejkami jak żywy trup nie wiedzący, dokąd idzie i po co. Nie widziałem nic i nic nie myślałem, stawiałem po prostu nogę za nogą, aż wczesnym popołudniem kismet znów złapał mnie za jaja.

Wtoczyłem się do jakiejś zupełnie przypadkowej gospody, piętrowego budynku z surowych desek. Kilku kupców popijało w niej pierwszy tego dnia kielich wina. Opadłem ciężko przy pokrzywionym, chwiejnym stole w pustyni kącie sali. Siedziałem, gapiąc się tępo w ścianę, rozmyślając o Leonie Dukasie i jego ciężarnej żonie, Euprepii.

Przed stolikiem pojawiła się interesująca, nawet z daleka, posługaczka.

— Wina? — spytała.

— Owszem. Im mocniejsze, tym lepiej.

— To może trochę pieczonej baraniny?

— Nie jestem głodny.

— Mamy tu doskonałą baraninę.

— Nie jestem głodny — powtórzyłem, z rosnącym zainteresowaniem przyglądając się jej kostkom. Niezłe były. Podniosłem wzrok na łydki; dalej nie widziałem nic oprócz zwojów prostej, wręcz prostackiej tkaniny. Dziewczyna odeszła, po czym powróciła z winem. Stawiając je przede mną pochyliła się, suknia rozsunęła się pod jej szyją i oto miałem przed oczami dwie jasne, duże, śliczne, chwiejące się swobodnie piersi o różanych sutkach.

Dopiero teraz spojrzałem jej w twarz.

Dziewczyna mogłaby być siostrą bliźniaczką mojej Pulcherii.

Te same ciemne wesołe oczy. Ta sama cudowna oliwkowa cera. Te same pełne usta i ten sam cienki, orli nos. Ten sam wiek, około siedemnastu lat. Różnica między tą dziewczyną a mą Pulcheria była różnicą stroju, postawy, wyrazu. Ta ubrana była prostacko, brakowało jej arystokratycznej elegancji i swobody, sprawiała za to wrażenie wiecznie urażonej, jakby żyła poniżej swego stanu i winiła za to los.

— Mogłabyś być Pulcheria — wyrwało mi się.

— Co za nonsens! — roześmiała się ochryple.

— Znałem dziewczynę, bardzo do ciebie podobną… miała na imię Pulcheria…

— Jesteś szalony czy tylko pijany? Ja mam na imię Pulcheria.

Nie podobają mi się twe żarty, panie nieznajomy.

— Ty… Pulcheria…

— Ależ oczywiście.

— Pulcheria Dukas?

Roześmiała mi się w twarz.

— Mówisz: Dukas? Teraz wiem, że jesteś szaleńcem. Nazywam się Pulcheria Fotis, jestem żoną Herakliusza Fotisa, karczmarza.

— Pulcheria… Fotis… — powtórzyłem, nie bardzo zdając sobie sprawę z tego, co mówię. — Pulcheria Fotis… żona Herakliusza Fotisa…

Pochyliła się, po raz drugi podsuwając mi pod nos swe piękne piersi. Już nie kpiąca, lecz raczej przestraszona, powiedziała szeptem:

— Po twym stroju poznać można, że jesteś kimś ważnym. Czego tu chcesz? Czy Herakliusz popełnił jakieś przestępstwo?

— Przyszedłem napić się wina — uspokoiłem ją. — Ale posłuchaj, chcę wiedzieć tylko jedno — czy jesteś tą Pulcheria, która urodziła się jako Pulcheria Botanides?

Spojrzała na mnie, oniemiała ze zdumienia.

— Skąd wiecie, panie?

— A więc tak?

— Tak — przytaknęła ma umiłowana Pulcheria, opadając ciężko na ławę przy moim stole. — Ale… ale już nie jestem Botanides. Już nie… od pięciu lat… od czasu gdy Herakliusz… ten obrzydliwy Herakliusz… — tak się wzruszyła, że aż wypiła wino z mojego kielicha. — Kim jesteś, obcy człowieku? — spytała nagle.

— Nazywam się Grzegorz Markezinis. Pochodzę z Epiru.

To imię nic jej nie powiedziało.

— Jestem kuzynem Temistoklesa Metaxasa — dodałem.

Aż się zachłysnęła.

— Wiedziałam, że musisz być kimś ważnym! — wydyszała. — Czego ode mnie chcesz?

Obecni w gospodzie zaczęli się nam przyglądać, nie ukrywając zainteresowania.

— Czy możemy porozmawiać na osobności? — spytałem wobec tego.

Spojrzała na mnie chłodno, taksujące.

— Momencik — rzuciła i wyszła z gospody. Usłyszałem, jak krzyczy na kogoś, właściwie wrzeszczy niczym uliczna przekupka. Po chwili zobaczyłem wchodzącą na salę obdartą, może piętnastoletnią dziewczynę.

— Zajmij się wszystkim, Anno — poinstruowała ją ma umiłowana. — Ja będę teraz zajęta. — Do mnie zaś powiedziała: — Możemy iść na górę.

Poprowadziła mnie do sypialni na piętrze. Bardzo uważnie zaryglowała za nami drzwi.

— Mój mąż — poinformowała — pojechał do Galary po mięso. Nie wróci wcześniej niż za dwie godziny. A gdy tej obrzydliwej świni nie ma w domu, chętnie dorobię sobie bezana lub dwa. Zwłaszcza gdy mężczyzna jest tajemniczy i przystojny.

Szata upadła na, deski podłogi. Pulcheria stała przede mną bezwstydnie naga. Uśmiechała się wyzywająco i ten uśmiech powiedział mi, że jej dawne ja pozostało nienaruszone, choć otaczający tę dziewczynę świat upokarzał ją na każdym kroku. W oczach płonęło jej namiętne pożądanie.