Terry Pratchett - Ciemna strona Słońca

— Te informacje są mi potrzebne? — spytał Ways, mrugając powiekami.

— Co chcesz przez to powiedzieć?

— To, co powiedziałem. Wykonano mnie gdzieś na Laoth albo na Księżycu według dostarczonych przez ciebie zapotrzebowań. Jestem robotem.

— Co niczego nie zmienia: gdyby na naszym miejscu byli creapii, po prostu wyhodowaliby odpowiedniego osobnika. Ponieważ ludzi nie da się w ten sposób modyfikować, boby tego nie przeżyli, zbudowano ciebie…

— Wiem. Jestem repliką człowieka, od rosnących paznokci do drażniącego potu pod pachami. Wszystko sfałszowane. Więc, czy te informacje muszę znać?

— Rozumiem. Nie jesteś ciekaw?

— Oczywiście. Dlaczego on nie ginie, gdy go zabijam?

— Bo wszechświat się zmienia.

Jeśli strzeli się do kogoś z bliska tak, że promień strippera obejmie całe ciało ofiary, to według wszelkich zasad sztuki i nauki powinna zostać z niego jedynie monomolekularna mgła, trochę śmiecia na podłodze i smród spalenizny. Zdarzają się jednak przypadki — stripper może się zdesynchronizować albo strzelający miał halucynacje, że strzelał. W zmieniającym się wszechświecie przypadki są na porządku dziennym, ponieważ nie istnieje w nim coś takiego jak związek przyczynowo-skutkowy i absolutna pewność. Rządzą nim lokalne wiry w strumieniu całkowitej przypadkowości — rzucona w górę moneta może spaść na każdą ze stron, na kant albo nie spaść wcale.

— Dom Sabalos najprawdopodobniej odkryje świat jokerów w ciągu… — Asman spojrzał na koniec fresku — …najbliższych dwudziestu dni standardowych. Nie jesteśmy w stanie go powstrzymać i jest to nasza pierwsza porażka po paru tysiącach sukcesów.

— Dwóch tysiącach trzystu dziewięciu — odezwał się Ways. — Wiem, bo ich wszystkich zabiłem.

— Wszyscy mieli prawidłowe równania życiowe, każdy mógł dokonać odkrycia. Choćby jego ojciec.

— A teraz to nie działa — ocenił spokojnie Ways. — Znaleźliśmy historię, której nie jesteśmy w stanie zmienić, a co gorsza staliśmy się podejrzani. Weźmy młodego Sabalosa; nadzwyczajne środki ostrożności na zupełnie niegroźnej planecie. Ród po śmierci ojca musiał nabrać podejrzeń, że chłopakowi coś grozi, i to spoza planety. Prywatnie wątpię, czy w ogóle powiedziano mu wcześniej o istnieniu jokerów. I jeszcze jedno: praktycznie zmuszono go, by odkrył świat jokerów. Asman bez słowa zatarł ręce.

— Gdybyśmy nie próbowali go zabić, prawdopodobnie wciąż przebywałby na Widdershins — kontynuował Ways. — A tak lata po galaktyce z robotem i ekspertem od spraw jokerów. I to dobrym, z tego co słyszałem.

— Naturalnie nigdzie nie musi latać — zauważył Asman. — Ale to, co powiedziałeś, jest prawdą. W związku z tym opracowaliśmy plan awaryjny: jeśli wszystko inne zawiedzie, możemy lecieć za nim.

Zapadła ciężka cisza, którą przerwał dopiero Ways cichym pytaniem:

— Na ciemną stronę Słońca?

— Jeśli nie będzie innego wyjścia, tak. Według ostatnich obliczeń tak właśnie zrobimy.

— I przygotujecie się do tego?

— Już jesteśmy przygotowani. Czasami mam upiorne wrażenie, że żyjemy w zamkniętym kręgu stale powtarzających się wydarzeń. Robimy coś, gdyż tak zostało przepowiedziane, a przepowiedziano to, bo tak postąpiliśmy: wyłącznie skutki bez przyczyn. Mimo to polecimy, i to dobrze uzbrojeni.

Ways przyjrzał mu się uważnie, po czyni rozejrzał się po sali, rozważając możliwość życia w ostatecznym zamkniętym obwodzie i zastanawiając się, czy jego mieszkańcy zdają sobie z tego sprawę.

— Nie przekonuje mnie to — stwierdził. — Dlaczego on nie umiera?

— A uwierzysz, że jokery zmieniają wszechświat, by pozostał żywy? — spytał Asman, wzruszając ramionami. — Ostatnio to najpopularniejsze wyjaśnienie. Może chcą, by odkrył ich planetę. Może czekają, by zostać odkryci: to nasza główna hipoteza. Może to jedyny sposób, by dotrzeć do wszechświata, w którym żyją: metodą drobnych kroczków i zmian we wszechświatach. To mniej popularna wersja, ale również warta rozważenia..

Ways milczał. *.•• ' f •.

— Zdaje się, że dałem ci do myślenia? vRobot przytaknął, odsunął płaszcz i pogrzebał przy swej piersi. Otworzyła się w niej skrytka, z której wyjął małą klatkę pospiesznie zespawaną z grubego przewodu energetycznego. Siedzące w niej sześcionogie różowe stworzenie przypominające szczura z trąbą poruszyło się, zawyło i opluło Asmana.

— Spodziewam się, że wiesz, co to takiego? — spytał.

— Jego maskotka. — Asman zamyślił się. — Jest w herbie Widdershins, a w detale się nie wgłębialiśmy. Ig. Dziwny stworek, prawda?

— Dziwny — przyznał Ways. — Wiem, jak się rozmnażają i co jedzą; to ostatnie z doświadczenia, najwyraźniej sztuczną skórę też. Ostatnio stałem się ekspertem od igów. Poławiacze z Widdershins uważają, że to dusze ich utopionych towarzyszy: najwyraźniej są podobne. Są trzecim co do wielkości lądowym gatunkiem na tej planecie. Phnoby twierdzą, że przynoszą szczęście, a poławiacze, że jak się któryś zaprzyjaźni z człowiekiem, nigdy nie zginie on gwałtowną śmiercią. Mogą mieć elementarny zmysł psychiczny, jak psy czy smoki z Third Eye, choć trudno powiedzieć dlaczego, skoro nie mają naturalnych wrogów. Stały się czymś w rodzaju godła planety. Bomba powinna zostać umieszczona pomiędzy żebrami.

— Bomba?!

— Sądzę, że planujesz zabić Doma, gdy poznasz lokalizację świata jokerów. Proponuję ci sposób: to stworzenie owija się wokół jego szyi, mogę bez podejrzeń zorganizować, by do niego wróciło.

Asman odebrał klatkę i przykrył ją kawałkiem materiału.

— Prawdę mówiąc, rozważaliśmy coś podobnego — przyznał trochę nerwowo. — Lubisz jedzenie? Klatka wraz z pomocnikiem zniknęła za drzwiami.

— Do pewnego stopnia kalorie są użytecznym dodatkiem energetycznym, jak wiesz — odparł rzeczowo Ways.

Udali się więc do The Dark Side of The Sun, jednej z najsłynniejszych w zamieszkanym świecie restauracji.

Był to niski budynek udający budowlę phnobów, zlewający się z piaszczystymi wydmami w połowie drogi między Instytutem Jokerów a morzem Minnesota. Wokół wyrosło niewielkie miasteczko powstałe dzięki turystyce, napływowi gości i przemysłowi związanemu z jokerami i instytutem. Większość turystów ludzi (głównie z Ziemi) przybywała, by na własne oczy zobaczyć obcych i poczuć się kosmopolitami, w czym ze wszech miar starała się pomóc obsługa restauracji. Ściany zdobiły holograficzne freski — tratwy słoneczne creapii dryfujące przez Lutyen 789-6, ósmak drosków podczas uczty pogrzebowej, zdeterminowani ogrodnicy walczący z dzikim drzewem na Eggplant, spoonerzy robiący coś niezrozumiałego na nie znanej lodowej planecie. Oprócz malowideł były też rzeźby, ponoć autentyczne. Kolekcja phnobich wyrobów wyglądała fałszywie i nieprzekonująco, za to rzeźba śnieżna jakiegoś nieznanego droska z zatoki Tka musiała być prawdziwa, podobnie jak trudne do zrozumienia, a co dopiero opisania coś, co powoli obracało się pod sufitem i okazjonalnie odbijało od ścian. Podłogę pokrywał żywy i świadodomy bowdler będący na liście płac, a roboty — kenelrów co do jednego zbudowano na Laoth. Lokal cieszył się sporym uznaniem ras obcych lubiących tutejszą kuchnię i zdecydowanie nieziemską atmosferę… Menu na okładce ozdobione było miedzianym mottem: „Podajemy wszystko”.

— Słyszałem, że kiedyś jakiś drosk zażądał grzanki z mózgiem swej babki — powiedział Asman, gdy siedli przy stoliku.

— Na co usłyszał, że przepraszają, ale skończył im się chleb. I uwierzył, naiwniak. Ostatni raz tę historyjkę słyszałem na Terra Novae. Zamówię to co ty, jeśli jest wysokokaloryczne.