Fritz Leiber - De zwerver

Het volgende dat hij opmerkte was dat de lichtgroene stippen over de zwarte bol van de Zwerver kropen alsof zij even zo vele lichtgevende pissebedden waren!

Toen zag hij dat de sterrenschoof verwijdde, terwijl de zwarte maan-ellipsoïde wegviel.

Uit alles viel op te maken dat de Baba Yaga door zijn escorte omhoog werd getrokken met ongeveer honderdtachtig kilometer per seconde. Toch had hij geen zier gevoeld van de g-krachten die hem tegen de scheepswand hadden moeten pletten — of erdoorheen!

Geen enkele keer in de laatste paar uren, zelfs niet tijdens zijn doortocht door de maan, had Don gedacht: Dit moet een hallucinatie zijn . Nu dacht hij dat wel. Versnelling en de prijs die je ervoor in brandstof en graviteitskrachten moest betalen vormden de kern van zijn beroepskennis. Wat er met zijn lichaam en de Baba Yaga gebeurde was niet simpel een monsterlijke manifestatie van het onbekende, het was in directe tegenspraak met alles dat hij van ruimtevaart en haar onwrikbare beperkingen wist. Van tien kilometer per seconde, ten opzichte van de Zwerver, naar tweehonderd, en wel loodrecht op zijn oorspronkelijke koers, en dat zonder het te voelen, zonder zelfs een zweem van het afvuren van een hoofdjet die heter was dan een blauwe ster — dat was niet alleen griezelig, het was onmogelijk!

Toch bleven de groene vlekken onder hem wegrennen en de sterrenschoof boven hem breder worden, en plotseling vloog de Baba Yaga in het licht van de zon boven de Zwerver. Van links uit het ruimtescherm stak weerkaatst licht naar zijn ogen. Hij kneep zijn ogen dicht, grabbelde naar de polarisatiebril, zette hem op, opende zijn ogen en keek.

De Baba Yaga, geketend aan zijn escorte, rees nog steeds met een fantastische snelheid boven de Zwerver uit. Het scherm zwaaide iets naar rechts en kijkend over de top van de planeet kon Don de aarde zien, die nu grotendeels uit Stille Oceaan bestond, en de verblindend witte zon die zijn ogen zelfs door de bril heen deed steken.

De oppervlakte van de planeet onder hem was in het duister gehuld. Toen verscheen een halve cirkel van de dagzijde, voor het merendeel geel, maar de verste zijde was paars. Rondom hem tegen de met sterren bezaaide ruimte bogen de witte draden die afkomstig waren van de maan. Twee ervan waren nu dikker — geen draden meer maar kabels.

Voor hem uit kwamen ze samen en bogen ze omlaag naar de Noordpool van de Zwerver. Daar, wel dicht bij elkaar maar toch gescheiden, schenen ze eenvoudig bevestigd te zijn aan het fluwelen oppervlak van de planeet, sommige aan de dagzijde, sommige aan de nachtzijde, een dozijn in totaal. Ze leken nu op vreemde, bladerloze ranken die aan de top van de Zwerver ontsproten. De Baba Yaga en zijn escorte schoten over die plek heen.

Toen, op hetzelfde ogenblik dat ze de keus leken te hebben tussen botsen en langs de dikker wordende stengels flitsen, kregen Dons meest dierbare overtuigingen op het gebied van de ruimtevaart een nieuwe gevoelige knauw: de Baba Yaga en zijn escorte verloren het grootste deel van hun snelheid in een kalme oogwenk, en koersten tegelijkertijd recht omlaag naar de zwart met gele uiteinden van de stengels.

Of zijn escorte bezat de inertieloze aandrijving die door iedereen behalve SF-schrijvers voor idioot werd versleten, en droeg de Baba Yaga in een nul-g-veld, of hij had een hallucinatie, of —

Hij keerde zich naar het regelpaneel en probeerde een radarpeiling op het oppervlak te krijgen. Ietwat tot zijn verrassing kreeg hij onmiddellijk een echo.

Ze bevonden zich 570 kilometer boven de grond en naderden die met achttien kilometer per seconde.

Automatisch stelde hij de noniusschalen in om de Baba Yaga om te keren zodat hij kon afremmen met het beetje brandstof dat hij nog voor de hoofdjet over had.

De jets kregen de Baba Yaga niet in beweging. Het kijkscherm bleef gericht op de planeet eronder. En nu pas merkte hij op dat ze omlaagstortten, evenwijdig en dichtbij de dagzijde van een van de draden, die kabels en toen stengels waren geworden. Van hier leek het ding enorm groot, wel een kilometer of twee dik. Zijn bleke massa vulde een kwart van het scherm.

Maar met een fantastisch perspectief, zoals een overdreven pilaar van Frank Lloyd Wright, dik van boven en dun van onderen, versmalde hij bijna tot in een punt waar hij de nachtzijde van de planeet raakte, dichtbij de daglichtlijn.

En een blik op de pilaar van zo dichtbij toonde aan dat hij niet volkomen glad was, maar een glad materiaal gevuld met hoekige brokken — waarschijnlijk wel het mengsel van maanrots en maanstof waarvan hij had geraden dat het werd opgezogen uit de kolkende kuilen op de maan.

De brokken bewogen zich traag naast hem omlaag, zoals een passerende trein die op een evenwijdig spoor net iets sneller gaat.

Maar dat betekende dat de hele pilaar omlaag ijlde met dezelfde snelheid als de Baba Yaga –achttien kilometer per seconde. Waarom spatte het ding niet in een geweldige rotsfontein uit elkaar waar hij de Zwerver raakte?

Plotseling begonnen de rotsen in de pilaar langs te flitsen, en toen was de hele pilaar wazig glad — alsof de trein op het andere spoor een sneltrein was geworden.

Of de pilaar was sneller gegaan, of —

Hij deed weer een radarpeiling. De hoogte van de Baba Yaga en zijn begeleiders was tot vijfenvijftig kilometer geslonken, maar nu naderden ze met een snelheid van maar twee kilometer per seconde.

Zijn tweede vermoeden was juist: ze gingen langzamer. Maar langzamer dan dat gingen ze niet, volgens de radar. Hij gebruikte de laatste twintig seconden om naar details op het oppervlak te zoeken. Die waren er niet — geen lichten op de nachtzijde, niets dan een citroengele, fluwelen vlakte op de dagzijde. De massieve pilaar bleef naast hem.

Don telde de laatste seconden af toen ze in de schaduw van de Zwerver doken. Hij rukte zijn bril af. De randen van zijn begeleiders lichtten op met hetzelfde citroengeel dat ze achter de planeet hadden vertoond. Een ogenblik dacht hij dat hij ze mat weerkaatst zag in de zwarte bodem onder hem. Hij spande zijn spieren voor de komende botsing, en zijn ondergang.

Helemaal opeens was de zwarte bodem er toen niet meer, en alsof de Baba Yaga en zijn escorte pijnloos door het plafond van een gigantische kamer waren gebroken, staarde hij naar een andere bodem ver onder hem.

Het moest wel ver beneden hem zijn, want de omlaag ijlende pilaar met maanrots, die er ook nog was, versmalde bijna tot een punt waar hij de bodem raakte, en hij werd door het ongelooflijke perspectief veranderd in een driehoek van maangesteente.

Eén conclusie stond hem helder voor de geest. Alles wat hij tot dusver van de Zwerver had gezien — de oppervlakte die zo natuurgetrouw radar en zonlicht had weerkaatst — de oppervlakte die geel en paars aan de dagzijde was geweest, en zwart met groene vlekken aan de nachtzijde — was niets anders dan een folie, een zo dunne en onsubstantiële folie dat een teer scheepje als de Baba Yaga er met twee kilometer per seconde doorheen kon barsten zonder de minste schok te voelen of schade op te lopen, een folie die al het kunstmatige daglicht en het ware leven van de Zwerver verborg, een folie die overal ongeveer veertig kilometer boven het ware oppervlak van de planeet was gespannen — als waar hij nu naar staarde het werkelijke oppervlak van de planeet was en niet een nieuwe illusie.

Als ingewikkeldheid en alle tekenen van soliditeit maatstaven waren was het een echt oppervlak. Het kijkscherm toonde een uitgestrekte, zacht verlichte vlakte waarop meren glommen, of in ieder geval gladde blauwgroene plekken van het een of ander, een vlakte bezaaid met stoffige, diepe, ronde kuilen met een doorsnee van een kilometer of twee, een vlakte die verder vol stond met allerlei soorten voorwerpen in elke kleur en in elke massieve geometrische vorm die Don zich kon voorstellen — kegels, kubussen, cilinders, spiralen, halve bollen, piramiden — geen enkel voorwerp dat Don herkende behalve als vorm.