См. главы «Театр ротозеев» и «Кого не было в Аушвице?».
Киёвский вменил в вину Вайде эстетизм, а также то, что он расходится с исторической правдой: «он выдумывает и переиначивает факты», «выделывает с видимым миром самые разнообразные выкрутасы» ( Kijowski A. Anty-Wajda // Przegląd Kulturalny. Nr 38. 21.09.1961).
Подробно описывает эти события Йоанна Прайцнер в книге: Preizner J. Kamienie na macewie. Holokaust w polskim kinie. Kraków; Budapeszt: Wydawnictwo Austeria, 2012. S. 450–460.
Роман Зиманд записал характерную сценку: «Париж, ужин, польские эмигранты, дискуссия об антисемитизме фильмов Вайды. Один из участников этого ужина говорит: „Ну, а как он представляет этого еврея — худой, бледный, с носом-крючком, ведь это карикатура!“ Прозвучало, конечно, больше, чем одна фраза, и я далеко не сразу сориентировался, что речь идет о „Березняке“» ( Zimand R. Piołun i popiół (Czy Polacy i Żydzi wzajem się nienawidzą?). Warszawa: Biblioteka Kultury Niezależnej, 1987. S. 27).
Ibid. S. 29.
Węgrzynek H. Tematyka Zagłady w podręcznikach szkolnych (1945–2009) // Następstwa zagłady Żydów. Polska 1944–2010. Red. Feliks Tych, Monika Adamczyk-Garbowska. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, 2011. S. 603.
Анджей Вайда, записная книжка, 6 ноября 1977 г. (Архив Анджея Вайды).
Zimand R. Piołun i popiół… Op. cit. S. 34.
Fik M. Paradoks autentyzmu // Fik M. Przeciw, czyli za. Warszawa: Czytelnik, 1983. S. 216.
Kłossowicz J. Sytuacja // Kłossowicz J. Mgliste sezony. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1981. S. 140–141.
Ibid. S. 138.
Fik M. Paradoks autentyzmu. Op. cit. S. 217.
Szydłowski R. Przed sądem historii // Życie Literackie. Nr 8. 19.02.1978.
Andrzejewski J. Święta w Krakowie // Literatura. Nr 2. 12.01.1978.
Ibid.
Рукописная заметка на первой странице высланного Вайде экземпляра «Литературы» (Архив Анджея Вайды).
Andrzejewski J. Święta w Krakowie. Версия текста до вмешательств цензуры (Архив Анджея Вайды).
Там же.
Andrzejewski J. Święta w Krakowie. Op. cit.
Andrzejewski J. Święta w Krakowie. Фрагмент, удаленный цензурой (Архив Анджея Вайды).
Kłossowicz J. Sytuacja. Op. cit. S. 140–141.
Анджей Вайда, письмо Рафалу Сабаре, 11 июня 1996 г. (Архив Анджея Вайды).
Fik M. Paradoks autentyzmu. Op. cit. S. 219.
Ibid. S. 218.
Herling-Grudziński G. Dziennik pisany nocą 1973–1979. Warszawa: Res Publica, 1990. S. 314.
Анджей Вайда, записная книжка, 27 октября 1977 г. (Архив Анджея Вайды).
Kąkolewski K. Żołnierz w szarym garniturze // Teatr. 1978. Nr 7. S. 4–5.
Zarzycki A. Rozmowy z katem // Za Wolność i Lud. Nr 9. 04.03.1978.
Jastrzębska Z. Rozmowy z katem // Filipinka. Nr 6. 12.03.1978.
Szpakowska M. Dobre samopoczucie Jürgena Stroopa // Dialog. 1978. Nr 4. S. 137.
Pleśniarowicz K. Teatr Śmierci Tadeusza Kantora. Chotomów: VERBA, 1990. S. 52.
Бывший еврейский район. — Примеч. пер.
Puzyna K. My, umarli // Puzyna K. Półmrok. Felietony teatralne i szkice. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982. S. 102.
Имеется в виду освобождение Польши от немецких оккупантов. — Примеч. пер.
Анджей Вайда, записная книжка, 26 ноября 1977 г. (Архив Анджея Вайды).
Анджей Вайда, записная книжка, 15 декабря 1977 г. (Архив Анджея Вайды).
Анджей Вайда, записная книжка, 22 декабря 1977 г. (Архив Анджея Вайды).
Анджей Вайда, записная книжка, 24 января 1978 г. (Архив Анджея Вайды).
Krupa B. O nieobecności Zagłady, czyli czytanie «Rozmów z katem» Kazimierza Moczarskiego // Zagłada Żydów. 2011. Nr 7. S. 297.
Morawiec E. Pamięć i tożsamość // Morawiec E. Mitologie i przeceny. Warszawa: Czytelnik, 1982. S. 192.
Fik M. Paradoks autentyzmu. Op. cit. S. 215.
Young J. E. Writing and Rewriting the Holocaust. Narrative and the Consequences of Interpretation. Bloomington, IN: Indiana University Press, 1988.
Лиотар Ж.-Ф. Постмодерн в изложении для детей: Письма: 1982–1985. М.: Российский государственный гуманитарный университет, 2008. С. 54.
Т. е. персонажей исторических романов Генрика Сенкевича. — Примеч. пер.
Kąkolewski K. Żołnierz w szarym garniturze. Op. cit. S. 4.
Ibid.
Zarzycki A. Rozmowy z katem. Op. cit.
Krzemień T. W jednej celi z katem // Kultura. Nr 5. 29.01.1978.
Ibid.
Szpakowska M. Dobre samopoczucie Jürgena Stroopa. Op. cit. S. 138.
Читать дальше
Конец ознакомительного отрывка
Купить книгу