Анеля Катковіч - Успаміны

Віктар Войтанка — грамадзкі дзеяч, сьвятар, лекар. Нар. 6.11.1912 г. у фальварку Мачульня, Наваградзкага павету. Ягоны бацька быў сьвятаром. Гімназію закончыў у Баранавічах у 1931 г. Студэнт мэдычнага факультэту Віленскага Унівэрсытэту, член Беларускага Студэнцкага Саюзу. У час нямецкай акупацыі быў бурмістрам Баранавічаў, заснавальнікам мэдычнай школы ў Баранавічах. Пасьля вайны жыў у ЗША. У 1969 г. стаў (пасьля сьмерці бацькі) сьвятаром Беларускай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы, быў актыўным грамадзкім дзеячам. Памёр 25.04.1972 г.

Мітрафан Рэпкаў-Смаршчок — лекар, паэт. Нар. 19.02.1915 г. у Падлесьсі. Вучыўся ў гімназіі ў Баранавічах. У 1939 г. закончыў мэдычны факультэт Віленскага Унівэрсытэту. У студэнцкія гады зьвязаны быў з гуртком маладых сацыялістаў, выдаўцоў часопіса "Золак". Пісаў вершы — псэўданім Анатоль Бярозка. Працаваў лекарам у Івацэвічах і Пінску (1939-1941). У час нямецкай акупацыі працаваў лекарам у Баранавічах, зьяўляўся дырэктарам мэдыцынскай школы ў Баранавічах. У 1944 г. зьняволены Немцамі ў канцлагеры ў Нордхаўзэн. З 1948 г. жыве ў ЗША, шмат гадоў працаваў лекарам у доме для састарэлых, ва унівэрсытэцкай клініцы ў Мінэсоце. У 1986 г. аднаму з дамоў для састарэлых у Мантысэля (дзе жыве) прысвоена ягонае імя.

Антон Шукелойць — грамадзкі дзеяч. Нар. у 1915 г. у в. Якелеўшчына, Ашмянскага павету. Закончыў гімназію ў Ашмяне. Потым вывучаў славянскую філялёгію й этнаграфію на Віленскім Унівэрсытэце. Удзельнічаў у працы Беларускага Студэнцкага Саюзу, Таварыства Прыяцеляў Беларусаведы. Таксама прыналежаў да сацыялістычнай групы, якая гуртавалася вакол часопіса “Золак". Падчас вайны працаваў у школьніцтве на Ашмяншчыне (1939-1941) і ў аддзеле асьветы й культуры Менскай гарадзкой управы, як дырэктар музэя (1941-1944). Летам 1944 г. выехаў у Нямеччыну, а праз некалькі год у ЗША. Сябра Рады Беларускай Народнай Рэспублікі. Шматгадовы старшыня аддзелу Беларуска-Амэрыканскага Задзіночаньня (БАЗА) у Нью Ёрку.

Адам Дасюкевіч — студэнт Віленскага Унівэрсытэту да 1939 г. Быў членам, а потым старшынёй Беларускага Студэнцкага Саюзу. Забіты Немцамі на Глыбоччыне ў 1943 г. за беларускі патрыятызм (паводле Барыса Кіта). Паводле ўспамінаў Р. Жук-Грышкевіч быў ён у час вайны солтысам. Калі Немцы чарговы раз дамагаліся падаткаў, стаў ён ім тлумачыць што людзі ўжо ўсё аддалі, не магчыма болей ад іх вымагаць, бо ўжо нічога ня маюц. На тое Немец выняў пісталет і застрэліў яго. Па палітычных перакананьнях быў хадэкам.

Часлаў Найдзюк — грамадзкі дзеяч. Нар. 28.08.1915 г. у Байдатах на Гарадзеншчыне. Закончыў юрыдычны факультэт Віленскага Унівэрсытэту. Актыўна дзейнічаў у Беларускім Студэнцкім Саюзе. Па палітычных перакананьнях усё жыцьцё быў хадэкам. Пасьля вайны жыў у ЗША, арганізаваў беларускае жыцьцё ў Каліфорніі. Супрацоўнічаў з газэтай "Беларус". Памёр у Пасадэне 28.03.1995 г.

Мікалай Шчорс — грамадзка-палітычны дзеяч, лекар. Нар. у 1913 г. у Новым Сьвержані, Менскага павету. Закончыў гімназію ў Стаўпцах. Выпускнік мэдычнага факультэту Віленскага Унівэрсытэту (1938). Член, старшыня Беларускага Студэнцкага Саюзу ў 1935-1937 гг. Старшыня Беларускага Камітэту ў Варшаве 1940-1941 гг. З 19.06.1941 г. узначаліў "Цэнтар" у Бэрліне. Пасьля вайны жыў у ЗША. У гадах 1950-1951 быў старшынёй Злучанага Беларускага-Амэрыканскага Дапамогавага Камітэту, Беларускага Кангрэсавага Камітэту Амэрыкі (1951-1957), Беларуска-Амэрыканскага Зьвязу (з 1958 г.). Таксама быў віцэ-прэзыдэнтам Амэрыканскай Асацыяцыі Хірургаў. Памёр 22.12.1995 г.

Янка Хвораст — балетмайстар, зьбіральнік беларускага харэаграфічнага фальклёру. Нар. 11.02.1902 г. у в. Кацёлкі, Пружанскага павету. У 1935 г. скончыў Віленскі Унівэрсытэт. Памёр 1.07.1983 г.

Нюся Тамашэвіч — вучаніца гімназіі Чантарыцкага ў Вільні. Бацька яе быў ахвіцэрам польскага войска.

Максім Танк (сапраўднае прозьвішча Яўген Скурко) — паэт, грамадзкі дзеяч. Нар. 17.09.1912 г. у в. Пількаўшчына, Вілейскага павету. Вучыўся ў розных гімназіях, між іншым у Радашковіцкай Беларускай Гімназіі й Віленскай Беларускай Гімназіі. Актыўна дзейнічаў грамадзка, зьвязаны быў з камуністычным рухам. У даваенныя гады многа ягоных твораў было апублікаваных. З 1941 г. быў у Чырвонай Арміі. Пасьля вайны пацаваў у часопісе "Вожык", быў галоўным рэдактарам "Полымя" ў 1948-1967 гг.. З 1967 г. па 1990 г. быў старшынёй праўленьня Саюза Пісьменнікаў Беларусі. Памёр 7.08.1995 г.