Пашапчыся, мой чарот,
Шапачы трывожна, голле,
Вербалознік і таполя.
Забушуй, вадаварот.
Недаспаў я; ў грозным гудзе,
У далёкім гуле рэха
Чую: будзе, нешта будзе —
Будзе нейкая пацеха.
Фаўст (выходзячы да ракі)
Што такое! З-за лістоты,
Праз наплыў лясной дрымоты
Чую голас нейкай мовы,
Замагільны і суровы.
Вецер шастае ўначы,
Плешчуць хвалі аб карчы.
Німфы (Фаўсту)
Там лепшы спачынак
Ад спеваў сірэны,—
Дзе ў лесе плюскоча
Ручай задуменны.
Удосталь не меў ты
Спакою спакон,
А мы табе песняй
Навеем тут сон.
Фаўст
О, я не сплю! З якой прычыны
Наяве сняцца мне жанчыны,
Што водзяць вольны карагод?
Ці мара гэта, ці ўспаміны
З маіх далёкіх юных год?
Плывуць у зарасці пад шаты
Красуні вабныя, дзяўчаты,—
Увасабленне чараўніц.
Нібы царыцы ў німбах славы,
Чароўны позірк, стан рухавы
У яснай чыстасці крыніц.
Плывуць у завадзь, дзе патокі
Стварылі плёс рачны шырокі;
І вось ажыў цяністы гай,
Лунае смех, сваволяць віскі,
Звініць вада, іскрацца пырскі,—
Кіпіць гарэзны вадаграй
І разліваецца далёка.
Ці ж задаволю гэтым вока?
О не! Дапытлівы мой зрок
Праз навесь голля, мглу і змрок
Царыца надзіць, што на троне
Сядзіць у велічнай кароне.
Цуд! Дзівосная затока!
Пышна, велічна, шырока
Па ўлагоджанай вадзе,
Шыі выгнуўшы дзяржаўна,
Самаўпэўнена і плаўна —
Лебедзі — у чарадзе.
Іх важак раскінуў крылы,
Хвалі гоніць з поўнай сілы —
Да царыцы. Чарада,
Як па знаку тайнай змовы,
Рассыпаецца на ловы —
Шумна пеніцца вада.
Ад раптоўнае развязкі
Дзевы службу, абавязкі
Ах! забылі і з вады
Без сваёй царыцы з шумам,
З крыкам і спалошным тлумам
Уцякаюць хто куды.
Німфы
Прыкладзіце, сёстры, вушы
Да зямлі, да гулкай сушы:
Чую — удалечыні
Нехта мчыцца на кані
І ляціць парой начной
З нейкай важнай навіной.
Фаўст
То не мара!
Хірон жа гэта;
Ідзе гара
Да Магамета!
Імчыць скакун, як на турніры.
Магутны ён, адважны ён,
Славуты, мудры сын Філіры {180} 180 Славуты, мудры сын Філіры . — Філіра — німфа, якая нарадзіла кентаўра Хірона.
.
Спыніся ж! Памажы, Хірон!
Хірон
Фаўст
Хірон
Фаўст
Чакай, чакай!
Вазьмі з сабой.
Хірон
На крыж сядай!
Куды ідзеш? Дамчу імкліва
Цябе праз рэчку да заліва.
Фаўст (сядаючы)
Мне ўсё адно. Удзячны я навек
Табе, вялікі чалавек,
Высакародны педагог,
Што ўзгадаваў для перамог
Герояў мужныя кагорты,—
Апеты ўжо твой подзвіг горды!
Хірон
Які настаўнік? Нават у Палады
Ужо ніхто не просіць больш парады,
Цяпер і вучань стаў другі,
Ён сам управіць Ментару мазгі. {181} 181 Нават у Палады…/Ён сам управіць Ментару мазгі .— Палада Афіна — багіня мудрасці; у вобразе сябра-дарадцы Ментара Афіна суправаджала Тэлемаха, які адправіўся шукаць бацьку Адысея.
Фаўст
Тады ўрачу, які адзін
Спазнаў сакрэты ўсіх раслін
І немач лечыць, моц дае,—
Вітанні выкажу свае!
Хірон
О, колісь быў я моцны духам,
Умеў залечваць раны сам,
Цяпер свой дар аддаў шаптухам,
Знахаркам розным і папам.
Фаўст
Як муж вялікі, муж бывалы,
Не любіш слухаць ты пахвалы
І ўсім даруеш без аддачы
Свае заслугі, славу, ўдачы.
Хірон
І ўладару, і жабраку ты кум —
Такі падлізнік і шаркун.
Фаўст
Згадзіся сам: багі, героі, дзікуны —
З тваёй эпохі ўсе яны;
Ты поруч з імі як паўбог
Жыў доўга і, вядома, ўведаць мог,
Хто з іх, герояў, носьбітаў адвагі,
Найболей варты быў тваёй павагі.
Хірон
Усе славутыя яны,
Элады мужныя сыны:
У сіле рук, красе натуры —
На першым месцы Дыяскуры;
Дзе памагчы, дзе трэба даць парады —
Там першынство трымалі Барэяды;
Разважнасць, мудрасць, справядлівы чын
Увасабляў Язон, пястун жанчын;
Арфей сардэчны быў, лагодны, шчыры,
Спяваў чароўна, звонка граў на ліры;
Ну, а ў Лінкея карабель
Не сеў на рыф ні разу і на мель —
І ў перамозе, і ў бядзе
Было ім добра ў дружнай грамадзе.
Фаўст
Читать дальше
