Грыф (гугніва)
Не крыўдзі нас! Мы грыфы, а не грывы.
У карнясловах сэнс ёсць асаблівы:
Этымалогіі-штукаркі беражыся —
Наборам слоў вам пафарбуе ліса;
Між тым «гаргара», «грыф», «гара», «герой»
Не ставяцца ў адзін карэнны строй.
Мефістофель
Тут можна вывесці і лепшы рад:
«Грыф — граф — грабі — грабежнік —
град».
Грыф (у ранейшым тоне)
Калі і гэты рад мы даказалі,
Пакрыўджаныя нам хвасты ўразалі.
Грабі, гарні дзяўчат і скарбаў горы.
Грабежнікі ў фартуны — у фаворы!
Мурашкі-волаты {165} 165 Мурашкі-волаты — міфічныя золаташукальнікі, будавалі з золата падземныя палацы. Упамінаюцца ў Герадота (485–425 да н. э.).
Вы кажаце пра тыя «скарбаў горы»,
Што мы панапіхалі ў нашы норы?
Ды арымаспы ж высачылі нас, {166} 166 Ды арымаспы ж высачылі нас. — Арымаспы — легендарныя аднавокія людзі скіфскага племені, яны нібыта выкрадалі назапашанае грыфамі золата.
І скарбы зніклі, знік увесь запас.
Грыфы
Мы іх паклічам да адказу.
Арымаспы
Не сёння толькі, сёння — свята;
А нам да заўтра хопіць часу
Перахаваць усё, што ўзята.
Мефістофель (седзячы паміж сфінксамі)
У вас так проста ўсё, што мне міжволі
Паразумецца з вамі закарцела.
Сфінкс
Мы выдыхаем гукі і ніколі,
Як вы, не апранаем іх у цела.
Але скажы ўсё ж словам, хто ты?
Мефістофель
Усяк завуць мяне. Няма ахвоты
Лічыць імёны. А ці ёсць тут брыты?
Цікаўны люд! Вандроўкам вельмі рады;
Без іх руіны вашы, вадаспады,
Напэўна ж, не былі б адкрыты.
Мяне брытанцы ў нейкім вадэвілі
The old Iniguity {167} 167 The old Iniquity ( англ .) — старая крыўда; назва д’ябла ў англійскай пратэстанцкай літаратуры.
аб’явілі.
Сфінкс
Мефістофель
Сфінкс
Ну, добра, кінем — гэта ж проза.
Скажы, калі ты добры звездачот,
Што сёння нам вяшчае зорак лёт?
Мефістофель (гледзячы на неба)
У небе ззяюць зоры, месячык рагаты —
І я прыйшоў сюды, нібы дахаты:
Сяджу, тваёю поўсцю абагрэты.
Нашто ж глядзець на зоркі і планеты?
Дай мне шараду ці загадку.
Сфінкс
Ты сам шарада, дзіўны госць!
Вазьмі хоць гэту напачатку:
«Усе яго скубуць за поўсць,
Святошы ён замест пластрона,
Зладзею — кампаньён, заслона,
А Зеўсу — як забава проста». {168} 168 Дай мне шараду…/А Зеўсу — як забава проста. — Напамін пра фіванскага сфінкса, які загадваў падарожніку загадкі і забіваў яго, калі той не адгадваў. Адгадка загадкі Мефістофеля — д’ябал. Зеўс, як найвышэйшае боства, стаіць над дабром і злом.
Першы грыф (гугніва)
Другі грыф (яшчэ больш гугніва)
Абодва
Мефістофель (груба)
Ты думаеш, відаць,
Што госць не можа здачы даць?
Спрабуй!
Сфінкс (мякка, лагодна)
Не паддавайся лепш запалу!
Тут сам ты знудзішся памалу,
Бо як ні радуе чужое свята,
А ўсё ж свая нас кліча хата.
Мефістофель
Ты апетытны верхняй палавінай
І страшны ніжняю, звярынай.
Сфінкс
Ты мелеш зноў сваю лухту!
Мы ўдзячны лапам і хвасту —
У іх і сіла наша й спрыт.
І нам не страшны твой капыт!
У вышыні сірэны заводзяць прэлюдыю.
Мефістофель
Адкуль сюды да вас пад шаты
Занесла раптам хор крылаты?
Сфінкс
Не слухай лепш! Ужо ці мала
Ад спеваў іх людзей сканала.
Сірэны {169} 169 Сірэны — паўптушкі-паўжанчыны, якія занаджвалі людзей сваімі спевамі.
Ці вам блытацца ахвота
Там, дзе гэтая мярзота?
Наша зычная капэла
Дух расчульвае і цела —
Да сірэн ідзіце смела.
Сфінксы (перадражніваюць сірэн)
Вось зашыліся на дрэвы
Нашы ўчэпістыя дзевы.
Будуць слухаць толькі дурні
Вашы гімны і накцюрны.
Спеў сірэн — фальшывы, чмурны.
Сірэны
Мы лагоды ціхай дочкі! —
Гонім гнеў і злосць упрочкі!
Мы — суладдзе дабраты!
Мы на сушы, мы на моры,
Мы ў паветранай прасторы
Сёстры — вам, вы нам — браты!
Читать дальше
