Albert Baantjer: De Cock en de dood in antiek

‘Niet zo moeilijk… de telefoontjes. De experts, zoals jij weet, zeiden dat de stem van de tap en de stem op het bandje uit het antwoordapparaat van Eduard Harfsen identiek waren. Helen van Haaksbergen herkende beide stemmen als die van de man die haar op de avond van de moord op haar echtgenoot belde.’

‘Het kon toch nog een andere man zijn?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Buiten de antiquairs van het vierspan was Cornelis van der Graft de enige man die alles van de bronzen sarcofaag wist. Daarom was ik er zo op gebrand om te weten of de gebruikte stem als die van een man kon worden herkend. Bovendien had Van der Graft een emotionele relatie tot oesjebti’s. Dat gold niet voor de zonen van Van Wateringen.’

De Cock zakte in zijn fauteuil terug. De oude rechercheur was blij dat zijn relaas ten einde was. Hij schonk nog eens in en liet de cognac langs zijn dorstige keel glijden.

Niemand vroeg meer wat. Mevrouw De Cock stond op, liep naar de keuken en kwam terug met schalen vol lekkernijen. Langzaam gleden de vermoorde antiquairs uit hun gedachten. De gesprekken werden algemener en geanimeerder. Het was al vrij laat toen de jonge rechercheurs en Jan Rozenbrand door de cognac wat luidruchtig afscheid namen. Toen ze met veel armgezwaai waren vertrokken, schoof mevrouw De Cock een poef bij en ging pal voor haar man zitten.

‘Hoe voel je je?’

‘Wat vermoeid.’

‘Ik heb de hele avond op een vraag zitten wachten.’ De Cock glimlachte.

‘Welke?’

‘Waar is de bronzen sarcofaag gebleven?’

De Cock trok zijn schouders op.

‘Dat weet ik niet.’

Mevrouw De Cock keek hem wantrouwend aan.

‘Echt niet?’

De oude rechercheur gleed met zijn vlakke hand langs zijn breed gezicht.

‘Ik heb Cornelis van der Graft er niet naar gevraagd en ik zal dat zolang hij leeft ook niet doen.’

‘Is dat niet belangrijk?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Voor mij niet.’

‘Voor wie wel?’

De oude rechercheur weifelde even.

‘Voor een knappe jonge vrouw die tijdens een intiem moment een zoen op mijn wang drukte.’

Mevrouw De Cock glimlachte.

‘Deed ze dat?’

De oude rechercheur knikte traag.

‘Elisa van Oldekerke is mooi, lief, arm en wil haar eigendom niet terug. Ik denk dat het mij wel lukt om Cornelis van der Graft te bewegen het geheim van de sarcofaag mee in zijn graf te nemen.’

Met zijn handen diep in de zakken van zijn oude regenjas sjokte De Cock over het grindpad van Zorgvlied. Gedreven door een vreemde impuls had hij besloten om in zijn eentje de begrafenis van Arthur van Wateringen bij te wonen. Zolang Vledder nog een tulband droeg, voelde hij weinig voor een nieuw avontuur. Bij de ingang van de aula zag hij de fragiele gestalte van Helen van Haaksbergen. Ze droeg een wijde donkere mantel en een modieus hoedje met een voile.

De Cock liep op haar toe.

‘Zonder bijbedoelingen,’ sprak hij vriendelijk, ‘zwart staat u goed.’

Helen van Haaksbergen keek hem verwonderd aan. ‘U komt voor de begrafenis van Arthur?’

De Cock knikte.

‘Tenzij u bezwaren heeft?’

Helen van Haaksbergen schudde haar hoofd.

‘U bent de enige die belangstelling toont. Zelfs zijn beide jongens laten verstek gaan.’

‘U bent nog steeds niet geaccepteerd?’

Helen van Haaksbergen schudde haar hoofd.

‘Dat deert mij niet. Ik voel geen schuld.’ Ze keek om zich heen. ‘Ze hebben mij gevraagd om hier te wachten. Ze zullen Arthur vanaf de aula naar zijn graf dragen. Loopt u mee?’

De Cock knikte.

‘Aa n uw zijde.’

‘Hebt u al vorderingen gemaakt met uw onderzoek?’

‘Ik weet inmiddels wie uw man heeft vermoord.’

‘Waarom?’

De Cock ontweek de vraag.

‘Uw man was geen brave borst.’

Helen van Haaksbergen reageerde fel.

‘Kent u kooplieden met een brave borst?’

De Cock knikte.

‘Niet iedere koopman gebruikt in zaken list en bedrog.’

‘Die ben ik nog nooit tegengekomen.’

De Cock liet het onderwerp rusten.

Uit de aula kwamen zes dragers met op hun schouders een met bloemen bedekte baar. De Cock nam zijn hoedje af. Met Helen van Haaksbergen aan zijn zijde sjokte hij achter de dragers aan.

Ze tilde haar voile iets op.

‘Arthur was voor mij een lieve man,’ sprak ze bedekt. ‘Dat telt voor mij. Niets anders. Hij schonk mij liefde en een warmte die tintelde op mijn huid… ook als hij mij niet aanraakte. En zoveel liefde heb ik in mijn leven niet gekend.’

Plotseling blikte ze opzij. Haar gezicht stond ernstig.

‘Gelooft u in een hiernamaals?’

De Cock knikte vaag.

‘Al weet ik niet precies hoe ik mij dat moet voorstellen. Een hemel met veel blauw en engelen… verdiende stoeltjes, die voor mij klaarstaan omdat ik braaf was, of omdat eens Onze-LieveHeer voor mij stierf?’

Hij pauzeerde even. Nadenkend.

‘De nabijheid van God lijkt mij voldoende.’

Helen van Haaksbergen glimlachte om de uiteenzetting.

‘In het oude Egypte geloofde men in een reis naar een land waar de doden werden voorgesteld aan de Osiris, de eeuwige god, van wie elke Egyptenaar deelgenoot hoopte te worden. Het was een lange, verschrikkelijke dodenreis vol gevaren, waarvoor men goed diende te worden toegerust.’

De Cock trok zijn schouders op.

‘Ik heb mij daar nooit zo in verdiept.’

Voor hen uit wipte een zonnestraal door het gebladerte en gleed over de met bloemen bedekte baar.

‘Arthur redt het,’ sprak ze beslist. ‘Arthur redt het. En wat anderen ook van hem mogen denken… hij verdient dat hij het redt.’ De Cock zweeg. Een discussie leek hem zinloos.

Bij het graf namen de dragers de kist van hun schouders. De oude rechercheur wees ernaar.

‘Wat redt Arthur?’ vroeg hij belangstellend.

Helen van Haaksbergen boog zich iets naar hem toe.

‘De reis… de reis naar Osiris. Arthur is goed toegerust.’

‘Hoe?’

Ze hield haar mond dicht bij zijn oor.

‘Toen Arthur thuis stond opgebaard,’ fluisterde ze zacht, ‘heb ik uit de kist in de kelder van het antiquariaat stiekem tien ushabti’s met een opzichter in zijn doodkist gestopt. Zij zullen hem bijstaan.’

De Cock dacht even na en knikte haar toen bemoedigend toe.

‘Arthur,’ sprak hij ernstig, ‘Arthur redt het.’

Zie: De Cock en de stervende wandelaar.

Spottende benaming voor de groep mensen die bij de behandeling van een moord nodig is.

Gezet figuur.

Bankbiljet van ƒ 25, - (was vroeger geel).

Een injectie met heroïne.

Zie: De Cock en de stervende wandelaar

Fijn geglazuurd aardewerk.

Zie: De Cock en de dode harlekijn.