Georges Simenon - Maigret hezitas

» Sen mi, Gus vivus la tutan jaron en tika pantalono, pulovero kaj tenissandaloj…

» Ne gravas… Mi ne parolas pri la almozdonaj asocioj, al kiuj mi dediĉas min… Al iuj aliaj sufiĉas sendi ĉekon, ĉeesti en almozdona koktelo, sed, kiam temas pri reala laboro, oni ne plu trovas iun…

Li atendis, pacienca, ĝentila, tiel pacienca kaj tiel ĝentila, ke ŝi ege miris.

— Mi imagas, ke ankaŭ vi havas malkvietan vivon…

— Vi scias, sinjorino, mi ja estas nur ŝtatoficisto…

Ŝi ridis, montrante ĉiujn siajn dentojn, finon de roza lango. Ŝia lango estis tre pinta, tio mirfrapis lin. Ŝi estis blonda, preskaŭ flavruĝa, kun okuloj, kiujn oni nomas verdaj, sed kiuj estas plejofte grizecaj.

Ĉu ŝi havis kvardek jarojn? Iom pli? Iom malpli? Kvardek kvin? Estis neeble diri tion, tiom oni sentis la laboron de la kosmetika salono.

— Mi devos ripeti tiun frazon al Ĵaklino… Ŝi estas la edzino de la ministro pri internaj aferoj, unu el miaj bonaj amikinoj…

Bone! Li estis avertita. Ŝi ne malfruis por ludi sian unuan atuton.

— Ŝajnas, ke mi ŝercas… Mi ŝercas… Sed kredu, ke tio estas nur ŝajno… Reale, sinjoro Maigret, mi estas turmentata per ĉio okazanta, eĉ pli ol turmentata…

Kaj, neatendite:

— Kia vi trovis mian edzon?

— Tre simpatia…

— Kompreneble… Tion oni ĉiam diras… Mi parolas pri…

— Li estas tre inteligenta, kun rimarkinda inteligenteco kaj…

Ŝi malpacienciĝis… Ŝi sciis, kion ŝi volis diri, kaj li interrompis ŝin. Maigret, observanta la manojn, rimarkis, ke ili estis pli maljunaj, ol la vizaĝo.

— Mi kredas lin ankaŭ kun granda sentemo…

— Se vi estus tute sincera, ĉu vi ne dirus: kun troa sentemo?

Li malfermis la buŝon sed ĉi-foje estis ŝi, kiu gajnis pludirante:

— Kelkfoje li timigas min, tiom li interniĝas en si mem. Li estas suferanta homo. Mi ĉiam sciis ion. Kiam mi edzigis lin, en mia amo estis iu dozo da kompato…

Li ŝajnigis sin stulta.

— Kial?

Ŝi estis dum momento konfuzita.

— Sed… Sed, fine, vi vidis lin… Jam de sia infanaĝo, li certe hontis pri sia fizika aspekto…

— Li ne estas granda. Aliaj, ol li…

— Nu, komisaro, — ŝi ekscitiĝis, — ni sincere parolu… Mi ne scias, kiu heredaĵo pezas sur li, aŭ pli ĝuste mi tion tro bone scias… Lia patrino estis juna flegistino ĉe Laennec-hospitalo, pli ĝuste servoknabino, kaj estis nur deksesjara, kiam profesoro Parendon gravedigis ŝin… Kial, kiel kirurgo, li ne faris operacion?.. Ĉu ŝi minacis lin per skandalo?.. Mi ne scias… Mi nur scias, ke Emilo naskiĝis post sep monatoj… Li estas frunaskito…

— La plejmulto el la frunaskitoj iĝas normalaj infanoj…

— Vi trovas lin normala, vi?

— En kiu senco?

Ŝi nervoze estingis cigaredon por ekbruligi alian.

— Senkulpigu min… Vi donas al mi la impreson eviti respondon, ne voli kompreni…

— Kompreni kion?

Ŝi ne kapablis plu rezisti, abrupte ekstaris kaj komencis paŝi tien kaj reen sur la ĉina tapiŝo.

— Kompreni kial mi estas maltrankvila, kial, vulgare dirite, mi faras al mi malbonan sangon! Jam de preskaŭ dudek jaroj, mi klopodas por protekti lin, feliĉigi lin, doni al li normalan vivon….

Li silente plufumis sian pipon sekvante ŝin per la okuloj. Ŝi surhavis tre elegantajn pantoflojn certe laŭmezure faritajn.

— Tiuj leteroj, pri kiuj li parolis al mi… Mi ne scias, kiu skribis ilin, sed ili sufiĉe bone esprimas mian angoron…

— De kiom da tempo ĝi daŭras?

— Semajnojn… monatojn… Mi ne kuraĝas diri jarojn… Komence de nia geedzeco, li sekvis min, ni faris vizitojn, ni iris al teatro, ni vespermanĝis ekstere…

— Ĉu tio gajigis lin?

— Ĉiuokaze li estis malstreĉa… Mi nun suspektas, ke li sentas sin nenie en sia loko, ke li hontas ne esti kiel la aliaj, ke ĉiam estis tiel… Vidu! Eĉ tiu elekto, por lia kariero, de mara juro… Ĉu vi povas diri al mi, pro kio homo kiel li povis elekti maran juron?.. Tio estis kvazaŭ defio… Ne povante pledi ĉe asiza tribunalo…

— Kial?

— Nu, sinjoro Maigret, tion vi scias tiel bone kiel mi… Ĉu vi vidas tiun palan kaj senkonsistan vireton defendi, en la granda salono de asizoj, la kapon de krimulo?

Li preferis ne rebati al ŝi, ke unu el la plej eminentaj advokatoj en la lasta jarcento altis nur unu metron kvindek kvin.

— Li melankolias. Kun la tempopaso, kaj iom-post-ioma maljuniĝo, li enŝlosas sin barikade kaj, kiam ni donas vespermanĝon, mi nur plej malfacile atingas, ke li ĉeestu…

Li ankaŭ ne demandis ŝin:

— Kiu decidas pri la listo de la invititoj?

Li aŭskultis, rigardis.

Li rigardis kaj provis ne lasi sin konfuzi, ĉar la portreto de sia edzo, kiun priskribis tiu nervostreĉita virino, kun brulanta energio, estis samtempe vera kaj falsa.

Vera en kio?

Falsa en kio?

Precize tion li estus volinta malimpliki. La bildo de Emilo Parendon fariĝis antaŭ liaj okuloj kiel malneta foto. Al la konturoj mankis klareco. La esprimo de la trajtoj ŝanĝiĝis, laŭ la angulo, je kiu oni rigardis ilin.

Estis vere, ke li enfermiĝis en propra mondo, en la mondo (oni povus diri) de la artikolo 64. La homo responsa? Neresponsa? Aliaj krom li pasiiĝis pri tiu gravega demando kaj koncilioj pridiskutis tion jam en la Mezepoko.

En li, ĉu tiu penso ne fariĝis obsedo? Maigret memoris pri sia eniro al la oficejo, hieraŭ, pri la rigardo, kiun Parendon ĵetis al li, kvazaŭ la komisaro, tiumomente, elvokis por li specon de enkorpiĝo de la fama artikolo de la Kodo aŭ estis kapabla doni respondon al ĝi.

La advokato ne demandis lin, kion li venis fari, kion li deziris. Li parolis al li pri la artikolo 64, kun la lipo preskaŭ tremanta pro pasio.

Estis vere, ke…

Jes, li havis preskaŭ solecan vivon en tiu domo tro granda por li, kiel jako de giganto.

Kiel, kun lia debila korpo, kun ĉiuj pensoj, pri kiuj li cerbumadis, alfronti senĉese tiun virinon, kiu baraktis komunikante sian baraktadon al ĉio, kio ĉirkaŭis ŝin?

Estis vere, ke…

Duonhomo? Konsentite! Gnomo? Ankaŭ tio.

Tamen kelkfoje, kiam la najbaraj ĉambroj ŝajnis senhomaj, kiam la okazo ŝajnis favora, li amoris kun fraŭlino Svaga.

Kio estis vera? Kio estis falsa? Ĉu Bambi mem ne protektis sin kontraŭ sia patrino rifuĝante en arkeologio?

— Aŭskultu min, sinjoro Maigret. Mi ne estas la frivola virino, kiun oni eble priskribis al vi. Mi estas virino, kiu havas sindevontigojn kaj kiu, krome, strebas por esti utila. Tiel edukis nin nia patro, miajn fratinojn kaj min. Li estis homo de devo.

Aj!.. La komisaro tute ne ŝatis tiujn vortojn: la nekoruptebla juĝisto, honoro de la magistrateco, instruanta al siaj filinoj la senton de la devo…

Tamen kun ŝi, tio apenaŭ ŝajnis falsa. Ŝi ne lasis al la spirito la tempon fiksiĝi sur frazo ĉar ŝia vizaĝo moviĝis, ŝia tuta korpo moviĝis kaj la vortoj sekvis la vortojn, la ideoj la ideojn, la bildoj la bildojn.

— Estas timo, en tiu ĉi domo, estas vere… Kaj tiu timo, estas mi, kiu plej sentas ĝin… Ne! Nepre ne kredu, ke mi skribis al vi tiujn leterojn… Mi estas tro rekta por uzi ĉirkaŭvojojn…

» Se mi volintus vidi vin, mi estus telefoninta al vi, kiel mi faris hodiaŭ matene…

» Mi timas… Ne tiom por mi, sed por li… Tion, kion li povas fari, mi ne scias, sed mi sentas, ke li faros ion, ke li estas elĉerpita, ke speco de demono en li mem instigas lin al drama faro…

— Kio pensigas tion al vi?

— Vi vidis lin, ĉu ne?

— Li ŝajnis al mi tre kvieta, ekvilibrita, kaj mi trovis en li iom fortan senton de humuro…

— De iu akra humuro, por ne diri makabra humuro… Tiu viro subfosas sin… Liaj aferoj okupas lin ne pli ol du aŭ tri tagojn en semajno kaj la plej grandan parton de la serĉadoj plenumas Renato Tortu…