Albert Baantjer - De Cock en de ganzen van de dood

Ivo van Blijendijk antwoordde niet direct. Hij nam duidelijk een pauze om wat tot zichzelf te komen. Er kwam geleidelijk weer wat kleur op zijn wangen. Nog wat beverig tastte hij naar een zijzak van zijn colbert en diepte daaruit een sleutel op. Met een gebaar van onschuld hield hij die omhoog.

‘Tante Isolde herinnerde zich dat hier schuin tegenover op het Hoger Einde een vrouw woonde, die eenmaal in de week het huis van Izaak schoonmaakte. Zij had een sleutel. Die heb ik even geleend.’

De Cock bromde. ‘Dat klinkt aannemelijk.’

Ivo van Blijendijk schonk hem een matte glimlach.

‘U kunt het controleren,’ sprak hij uiterst beminnelijk. ‘Heel eenvoudig. We brengen straks gezamenlijk de sleutel bij de vrouw terug.’ Hij nam weer even een adempauze. ‘En wat uw tweede vraag betreft… het waarom van mijn aanwezigheid hier? Daar hebt u zelf schuld aan.’

De Cock fronste zijn wenkbrauwen.

‘Ik?’ riep hij verwonderd.

Ivo van Blijendijk knikte nadrukkelijk.

‘Ondanks de ons inziens duidelijke aanwijzingen inzake de dreigbrieven, arresteerde u de tuinman niet. Uw reputatie als groot speurder in aanmerking genomen, heeft dat tante Isolde en mij aan het denken gezet. Toen u tijdens ons laatste gesprek opmerkte dat het toch een merkwaardige coïncidentie was, dat Izaak in Ouderkerk aan de Amstel woonde en dat vandaar ook de dreigbrieven werden verzonden, was dat voor tante de aanleiding om na Izaaks dood mij de opdracht te geven om eens in zijn huis te kijken… te zoeken naar briefpapier, enveloppen, een schrijfmachine. Begrijpt u…. het zou voor tante Isolde… en ook voor mij… een ware opluchting zijn als we wisten vanwaar die brieven kwamen.’

Bij De Cock groeide wrevel tegen de gladde, glibberige man in de fauteuil voor hem, die blijkbaar op alle voorkomende vragen en situaties een pasklaar antwoord had. Hij gesticuleerde heftig.

‘Tante Isolde zegt: Ga naar de woning van de dode tuinman, en u gaat. Tante Isolde zegt: Ga naar het huis van de dode Izaak, en u gaat. Wie bent u? Een soort super-de-luxe-lakei van grootvorstin Isolde van Blijemeer?’

Ivo van Blijendijk kwam half uit zijn fauteuil overeind en liet zich toen weer terugvallen.

‘Ik verbied u,’ reageerde hij mat, ‘om op deze wijze over tante Isolde te spreken.’

De Cock kon zijn onbehagen nauwelijks onderdrukken. ‘Bent u zo aan dat mens gehecht?’

Het ronde gezicht van neef Ivo kreeg een droeve expressie. ‘Ik ben haar oudste neef,’ sprak hij gelaten. ‘Tussen haar en mij is een soort vertrouwensrelatie ontstaan. Het is begrijpelijk dat ze bepaalde zaken met mij bespreekt en het is even begrijpelijk dat ik, in verband met haar invaliditeit, bepaalde zaken voor haar regel. Ik… eh, ik zie niet in hoe dat uw ongenoegen kan opwekken.’

De Cock klemde zijn lippen op elkaar.

‘Ik zoek,’ verzuchtte hij, ‘naar een motief voor twee afschuwelijke moorden… moorden die in uw onmiddellijke nabijheid zijn gepleegd en die, zo is mijn overtuiging, op een of andere wijze ook verband moeten houden met u.’ Hij zweeg even voor het effect. ‘Heer Van Blijendijk… een eerlijk antwoord: bent u bang om vermoord te worden?’

Ivo keek hem verschrikt aan. Hij toonde voor het eerst enige zwakheid, een bres in zijn vesting van gladde welbespraaktheid. Hij zag bleek en hij antwoordde niet.

De Cock keek hem dwingend aan.

‘Bent u bang om vermoord te worden?’ herhaalde hij.

Ivo van Blijendijk likte aan zijn droge lippen. ‘Ja.’

Het was nauwelijks hoorbaar.

‘Waarom?’

‘Ik vorm een deel van een erfenis.’

De Cock boog zich naar voren. ‘Wie?’

Neef Ivo slikte. Met een vet handje veegde hij het zweet van zijn voorhoofd.

‘Vraag het Irmgard.’

Vledder zat glunderend achter het stuur. Zwierig nam hij vanaf Ouderkerk de vele bochten van de Amstel. Intussen floot hij een kerstlied, vals, met bolle wangen.

De Cock keek hem van terzijde wat misprijzend aan. ‘Wat is er… heb je alle dertien goed?’

Vledder glimlachte vergenoegd. ‘Ik krijg gelijk.’

De Cock trok een droevig gezicht.

‘Dat zou dan voor de eerste keer zijn.’

De jonge rechercheur lachte uitbundig.

‘Zoals ik je heb gezegd: alles draait om de erfenis van tante Isolde van Blijendijk. Ga maar na. Er waren drie erfgenamen: Izaak, Ivo en Irmgard. Nu is neef Izaak dood.’

De grijze speurder stak zacht spottend zijn wijs- en zijn middelvinger omhoog. ‘Blijven er twee over.’

Vledder knikte heftig.

‘En die zijn nu beiden bang om vermoord te worden.’

‘Door wie?’

‘Door de ander.’

De Cock schoof zijn onderlip naar voren.

‘Dan was de moord op Izaak dus geen regiefout, maar een weloverwogen daad van of Ivo… of Irmgard.’

‘Ja.’

‘En neef en nicht loeren nu op elkaar om als laatste en enige erfgenaam uiteindelijk tante Isolde om zeep te helpen.’

Vledder mepte de grijze speurder baldadig op zijn linkerknie.

‘Zo zit het in elkaar.’

De Cock zakte onderuit. ‘Je vergeet één ding.’

‘Nou?’

‘De moord op de tuinman, die is dan volkomen zinloos aan zijn eind gekomen.’

Vledder schudde zijn hoofd. ‘Nee, niet zinloos. Als tante Isolde het testament van haar man Iwert niet heeft veranderd… en daar heb ik niets van kunnen vinden… dan zou ook de tuinman…, hoe zei hij dat zelf? Rijkelijk zijn bedacht.’

‘En dat weten neef en nicht.’

Vledder trok zijn schouders op. ‘Misschien hebben ze wel eens inzage gehad. En misschien heeft de tuinman dat zelf wel eens verteld.’

De Cock maakte een vaag gebaartje. ‘Ik denk niet dat het rijkelijk bedenken veel voorstelt. Het zal wel een legaat zijn dat in geen enkele verhouding staat tot hetgeen de nicht en de neven hebben te erven.’

‘Voor iemand die alles op alles zet, kan het toch een motief zijn.’

De Cock bromde wat onverstaanbaars, maar reageerde verder niet.

Ze reden langs de Amstel voorbij Blijemeer. Vledder wees naar het gesloten hek. ‘Moeten we nog even kijken?’

De Cock zakte nog verder onderuit en schudde zijn hoofd.

‘Als nicht Irmgard haar tante Isolde intussen een forse tik op haar kruin heeft gegeven, dan horen we dat wel.’ Het klonk ongeïnteresseerd.

Vledder gniffelde. ‘Waar wil je dan heen?’

De Cock schoof de mouw van zijn colbert iets terug en keek op zijn horloge. Het was bijna zeven uur.

‘Eerst wat eten bij de Chinees en dan naar de Lange Leidsedwarsstraat. Ik wil toch nog eens een gesprek met Duitse Inge.’

Vledder keek hem van terzijde aan.

‘Onder één voorwaarde… dat ik niet weer al die tijd in de keuken moet blijven.’

‘Nog meer wensen?’

Vledder knikte. ‘Dat we gewoon aanbellen.’

De Cock blikte schuin omhoog. ‘Je krijgt babbels.’

Vledder lachte luid. ‘Ik krijg ook voor de eerste keer gelijk.’

Duitse Inge keek de oude rechercheur verwonderd aan.

‘Bent u er alweer? Ik zou net de straat op gaan. Om deze tijd pik je nog wel eens een vroeg klantje. Een brokkie overwerk.’ De Cock keek haar niet-begrijpend aan.

‘Overwerk?’ herhaalde hij vragend.

Ze glimlachte opnieuw. Ondeugend.

‘Mannen die tegen hun vrouwen zeggen dat ze een uurtje overwerken, maar in werkelijkheid een ritje met mij in hun auto maken.’

‘Met de noodzakelijke stop.’

Inge haalde lichtjes haar schouders op.

‘Dat hoort er nu eenmaal bij.’ Ze keek hem peilend aan. ‘Maar u bent toch niet gekomen om van mij vakgeheimen te horen?’

De Cock trok zijn gezicht in een ernstige plooi.

‘Nee, ik wilde alleen weten of Igor intussen al heeft opgebeld om te zeggen dat hij vannacht de verkeerde op zijn hersenpan heeft gemept.’

Ze schonk hem een trieste glimlach.