Albert Baantjer - Een Rus in de Jordaan

‘Wat er met zijn Nagant 7.62… ons moordwapen… is gebeurd na zijn bezoek bij Loesje.’

‘Precies. En misschien kan hij ook enige opheldering geven over het motief van de twee moorden. Waarom zijn die dagboeken gestolen? Wat stond daarin? Wat is de relatie tussen Kanjer, Igor de Verschrikkelijke, de halfzusjes Loesje en Gabriëlle en hun vader? Er speelt iets op de achtergrond, wat de reden is voor dit alles. Iets wat belangrijk genoeg is om twee mensen voor te vermoorden. Daar kan Kanjer ons wellicht meer over vertellen.’

Jacob kwam naar Peter van Opperdoes toe lopen en wees op het boekje, dat inmiddels opengeslagen op zijn bureau lag. Hij zag dat de oude rechercheur wat illustere namen had neergeschreven, als Blonde Sjaan, Zwarte Sien en Flip de Pooier, met adressen en telefoonnummers erachter.

Enthousiast klopte Jacob op het boekje. ‘We moeten hem hebben. En ik denk dat we Kanjer in de val kunnen laten lopen.’

Peter van Opperdoes sjokte in zijn typische slenterpas vanaf de Warmoesstraat door de Lange Niezel. Hij had de kraag van zijn oude montycoat omhooggetrokken. Het was bitter koud. Gedreven door nostalgische gevoelens had hij in het oude politiebureau aan de Warmoesstraat, met zijn rug geleund tegen de balie, een babbeltje gemaakt met zijn vriend en vroegere wachtcommandant Jan Rozenbrand.

De beide mannen hadden in het beruchte politiebureau jarenlang met elkaar opgetrokken en tal van stormen overleefd. Terloops had hij zijn vriend gevraagd of er in het korps nog roddels dwaalden rond de activiteiten van Cas Dodewaard. Het leek een schot in de roos.

Jan Rozenbrand explodeerde, maar buiten een lange reeks van plat Amsterdamse vervloekingen gewijd aan de ‘tot de vijand overgelopen ex-rechercheur’ was hij uiteindelijk over de huidige gedragingen van de advocaat van kwade zaken niet veel wijzer geworden.

Toen Jan Rozenbrand tot slot, met ingehouden woede, Cas Dodewaard als een smerige verrader van recht en gerechtigheid typeerde, schoot Peter van Opperdoes in de lach. Cas Dodewaard was in politiekringen niet geliefd, daarover bestond geen twijfel.

Peter van Opperdoes keek eens om zich heen. Hij had de Lange Niezel in de loop der jaren van een druk en gezellig winkelstraatje waar hoertjes hun dagelijkse inkopen deden, zien verworden tot een aanstootgevende toegangspoort tot de omstreden Walletjes en de betaalde seks… seks waaruit, naar zijn idee, elk gevoel van begrip en mededogen tussen hoerenloper en prostituee leek te zijn verdwenen.

De oude rechercheur trok een denkrimpel in zijn voorhoofd en vroeg zich af waarmee hij bezig was. Waarom liep hij hier, in zijn oude district?

Toen hij de zaak overdacht, schudde hij zijn hoofd. Het leek hem een mission impossible: hoe identificeer je een man van wie je niet meer weet dan dat hij wel eens een prostituee bezocht en zich dan als Kanjer presenteerde? Hoe creëer je voor zo’n man een goed sluitend vangnet voor een toekomstige arrestatie? Daar kwam nog bij dat die Kanjer overduidelijk ook nog eens een gewelddadig man was… vermoedelijk nog in het bezit van een Nagant 7.62 mm, een vervaarlijk wapen, waarmee al twee mensen waren omgebracht. Maar die Kanjer, zo was zijn overtuiging, vormde een sleutel… wellicht de enige weg tot de ontrafeling van het mysterie waarmee hij en Jacob waren belast.

Omdat Peter van Opperdoes het plan had opgevat om een reeks puur vertrouwelijke gesprekjes te gaan voeren met een kring van prostituees met wie hij in het verleden een relatie als informant had opgebouwd, had hij besloten om alleen op pad te gaan. Het leek hem niet juist om zijn jonge collega op zijn missie mee te nemen. Prostituees waren achterdochtig. Het duurde geruime tijd voor een nieuw politiegezicht werd geaccepteerd. Jacob had begrip getoond en hem veel succes gewenst.

Na ampele overwegingen besloot Peter van Opperdoes om eerst op bezoek te gaan bij Zwarte Neel… niet zo jong meer, maar door het leven gelouterd en intelligent… een vrouw die in het vak van prostituee zoveel ervaring had opgebouwd dat niets haar meer verbaasde.

Voor het fraaie grachtenpand aan de Achterburgwal waar ze werkte, bleef hij staan. Het gordijn van haar peeskamertje was gesloten. Hij wachtte geduldig. Het duurde niet lang… een paar minuten… tot het gordijn van haar peeskamertje weer openging en de klant die zij had ‘behandeld’ schielijk en schuchter het hoerenpandje verliet.

Peter van Opperdoes stapte langs hem heen, duwde de deur van haar peeskamertje open en ging naar binnen.

Zwarte Neel schikte haar kapsel, draaide zich van haar spiegel weg en keek hem verbaasd aan. Bij haar herkenning glansde een glimlach.

‘Lekkere Opperdoezer,’ giechelde ze. Haar ogen lachten. ‘Wat kom je doen? Neuken, of ben je in functie?’

De oude rechercheur schudde zijn hoofd. ‘Ik pis niet buiten de pot. Dat weet je.’

Zwarte Neel ging op haar peesbedje zitten en trok haar schouders op.

‘Je vrouw is dood,’ sprak ze simpel. ‘Als je wat mist, mag je best eens even bij mij komen uithuilen. Ik heb altijd al een zwak voor eenzame, oude mannen gehad.’

Peter van Opperdoes grijnsde. ‘Daar ben ik nog niet aan toe.’

Zwarte Neel wuifde in zijn richting. ‘Het is maar dat je het weet.’ Ze stond van haar bed op, trok haar rokje iets naar beneden en schoof voor hem een gammele stoel bij. ‘Ga zitten en vertel eens waarom ze jou bij de Warmoesstraat hebben weggeschopt.’

Peter van Opperdoes trok zijn broekspijpen iets op en nam plaats. De stoel kraakte. ‘Ik ben niet weggeschopt,’ sprak hij hoofdschuddend. ‘Ik vond dat vijfentwintig jaar dienst aan de Warmoesstraat lang genoeg was. Nog een paar jaar, dan ga ik met pensioen. Ik zit nu aan de Raampoort.’

‘Wat kom je hier dan doen?’

‘Ik zoek een vent.’

‘Bij mij?’

Peter van Opperdoes glimlachte. ‘Ik reken op jouw ervaring als publieke vrouw. Ik doe een beroep op jouw inzicht en wijsheid.’

Zwarte Neel trok haar neus op. ‘Wijsheid? Wijsheid van een hoer?’

Peter van Opperdoes knikte. ‘Ik heb bij hoeren vaak meer levenswijsheid aangetroffen dan bij gewiekste zakenmannen.’

‘Dat klinkt vriendelijk.’

‘Zo is het ook bedoeld.’

Zwarte Neel ging weer op bed zitten. ‘Hoe heet de vent die je zoekt?’

‘Dat weet ik niet.’

Zwarte Neel keek verbaast. ‘Dat weet je niet?

‘Nee.’

‘Wat weet je dan wel?’

‘Weinig.’

Zwarte Neel hield haar hoofd iets scheef. ‘Waarvoor zoek je hem?’

Peter van Opperdoes zuchtte. ‘Moord… moord op een hoertje… een mooie meid… rond de vijfentwintig jaar… ze toonde wellicht nog iets jonger… droeg lang blond haar tot op haar schouders. Haar ogen waren glinsterend groen. Ze hielp haar klantjes na afspraak. De vent die ik zoek presenteerde zich bij haar onder een schuilnaam… Kanjer.’

Zwarte Neel lachte voluit. ‘Kanjer?’ sprak ze minachtend. ‘Kanjer?’

‘Ja.’

Zwarte Neel lachte opnieuw. ‘Elke man die meent dat hij op seksueel gebied iets te presteren heeft, noemt zich Kanjer. Ik geloof dat ik wel vijftig Kanjers ken.’

Peter van Opperdoes kneep zijn ogen halfdicht. ‘Zo algemeen?’

‘Zeker.’

‘Die naam biedt geen enkele houvast?’

Zwarte Neel schudde haar hoofd. ‘Zet Kanjer maar uit je hoofd.’ Ze zweeg even. ‘Wat had die vent voor wensen?’

‘Hoe bedoel je?’

‘Op seksueel gebied. Waarom neukte hij niet gewoon met zijn eigen vrouw?’

Peter van Opperdoes maakte een hulpeloos gebaar. ‘Het hoertje was al dood voor ik haar dergelijke dingen kon vragen. Ik wist toen nog niet dat ik naar een zekere Kanjer moest zoeken.’

Zwarte Neel knikte begrijpend. ‘Hoe oud is hij?’

‘Ik schat zo achter in de veertig. Robuust, flink gebouwd. Dat vrouwtje kwam bij mij aan de Raampoort, omdat die Kanjer bij zijn bezoek aan haar los tussen zijn broekriem een revolver droeg. Zij herkende die revolver als het eigendom van haar vader. Pas later vond ik die meid in de sneeuw, doodgeschoten voor de deur van haar woning.’