Albert Baantjer - Een Rus in de Jordaan

Peter van Opperdoes glimlachte. ‘Ik kijk naar het verleden, Carlo. En dat bevalt me wel.’

Met een enorme hijs verdween het laatste stukje van de sigaret, waarna de barman het resterende peukje met zijn middelvinger en duim ver het water in schoot. ‘Een kop koffie?’

Maar Peter van Opperdoes draaide zich weer naar het water. ‘Nog maar even niet, Carlo.’

Met een welgemeende klop op de schouder verdween de barman de stenen trap op in de richting van zijn café. Peter van Opperdoes zag nu pas hoe koud de barman het gehad moest hebben, want hij droeg alleen zijn smetteloos witte overhemd. Hij was snel naar buiten gelopen toen hij de oude rechercheur langs zag lopen, kennelijk.

‘Aardig van hem.’

‘Heel aardig.’

‘Waarom ga je niet een keer? Kan helemaal geen kwaad.’

‘Wat moet ik daar nou? Wij zaten daar gezellig. Kopje koffie, appelgebakje. Mensen kijken. Zie je me dat in m’n eentje doen?’

Zijn vrouw lachte. ‘Jij kijkt altijd naar mensen. Beroepsdeformatie, is dat. Andere mannen kijken naar mooie vrouwen. Jij kijkt altijd naar iedereen.’

Peter van Opperdoes lachte welgemeend. ‘Je gaf me een welgemeende klap op m’n hoofd, de eerste keer dat ik een vrouw nakeek. Weet je nog? Sinds die tijd was ik een stuk voorzichtiger.’

Zijn vrouw kon haar lachen bijna niet inhouden. ‘Dan geef ik je bij dezen toestemming. Als je de kroeg ingaat, mag je nu officieel naar andere vrouwen kijken. Misschien kom je een aardige dame tegen, met wie je een appelgebakje kan eten.’

‘Geen behoefte aan.’

‘Wat niet is, kan nog komen. Alle mannen denken toch alleen maar aan één ding, dat weet je toch?’

En toen was het weer stil.

Peter van Opperdoes liet de laatste woorden bezinken.

Alle mannen denken aan een ding.

Aan de overkant zag Peter van Opperdoes een politieauto stapvoets over de Brouwersgracht rijden. Hij gleed zo goed en zo kwaad als het ging de brug over en wenkte de twee agenten.

‘Wat kunnen we voor u doen, meneer?’

Deze twee jonge agenten, die het slechte weer trotseerden, herkenden hem niet als een collega.

Peter van Opperdoes stak zijn hoofd naar binnen. ‘Zijn jullie ergens mee bezig? Nee? Mooi.’

Hij trok het portier open en plofte op de achterbank. Daar trok hij een brede glimlach. ‘Breng me even naar huis, daar verderop.’

De twee hadden nu wel door dat ze met een collega op leeftijd te maken hadden. Ze keken elkaar even aan, haalden hun schouders op en de chauffeur zette de auto in de eerste versnelling.

Achter in de politiewagen, die langzaam door de sneeuw ploegde, zat Peter van Opperdoes stilletjes heel tevreden te wezen.

‘Volgens mij heb jij vannacht wel goed geslapen.’

Peter van Opperdoes trok de voordeur achter zich dicht en sloot zorgvuldig af. ‘Heb je me daarom met rust gelaten?’

‘Haha. Je viel als een blok in slaap.’

‘Ik was moe.’

‘En tevreden, volgens mij?’

Peter van Opperdoes bromde. ‘Ik kreeg een leuk idee gisteravond. Iets waar we volgens mij verder mee kunnen.’

Onderweg naar bureau Raampoort bleef Peter van Opperdoes een beetje kletsen met zijn vrouw. Hij voelde zich iets beter, al kon hij niet precies zeggen waarom.

Het bureau lag er nog steeds stil bij. De wegen waren bijna niet meer begaanbaar en de Amsterdammers kwamen alleen maar de straat op als het echt niet anders kon.

Bureau Raampoort lag er nog meer dan anders bij als een onneembare burcht midden in de stad. De wachtcommandant groette de oude rechercheur bij binnenkomst vriendelijk en hield een zilverkleurige thermoskan uitnodigend omhoog. ‘Jij bent er vroeg bij. Verse koffie?’

Peter van Opperdoes keek rond. Het was binnen in het bureau al net zo stil als buiten.

De wachtcommandant grijnsde. ‘Er zijn flink wat collega’s gestrand onderweg naar hun werk.’

‘Is Jacob er al wel?’

‘Nog niet gezien. Eigenlijk ben je de eerste. Er rijdt volgens mij maar één politieauto rond in het district.’

Peter van Opperdoes hield een plastic bekertje omhoog en de wachtcommandant goot het vol geurende zwarte koffie.

‘Mis je de Warmoesstraat?’

Peter van Opperdoes haalde zijn schouders op. Het enige wat hij miste was zijn vrouw. ‘Valt wel mee. Je moet er overal zelf wat van maken, toch?’

De wachtcommandant bromde instemmend. ‘Klopt het dat ze je daar te lastig vonden?’

Peter van Opperdoes moest lachen. ‘Vind jij mij lastig?’

‘Nee, ik vroeg het me gewoon af. Je weet hoe d’r geluld wordt in het korps.’

‘Dus het verhaal gaat dat ze me te lastig vonden?’

‘Eigenzinnig, eigenwijs, eigengereid. Alles in je eentje willen doen. Niet luisteren naar bazen. Nou ja, dat soort dingen.’

Peter van Opperdoes keek de wachtcommandant aan en nam een slok van zijn te hete koffie. Hij zoog even wat koele lucht naar binnen.

‘Volgens mij is elke goeie diender eigenwijs en wil hij per definitie niet luisteren naar zijn bazen. In ieder geval zou hij zo moeten zijn.’

De wachtcommandant, zelf ook niet de jongste, schudde ontevreden zijn hoofd. ‘Zo denken wij erover, ja. Maar al die jonge dienders van tegenwoordig, dat is een heel ander slag. Of worden wij oud?’

‘Daar denk ik wel eens over, dat men tegenwoordig zo snel zegt dat vroeger alles beter was. Zullen we wedden dat de jeugd van tegenwoordig over twintig jaar hetzelfde zegt? Mijn ouders zeiden ook al dat vroeger alles beter was.’

De wachtcommandant bromde. ‘Als je het zo bekijkt, wordt het dus alleen maar slechter en slechter de hele tijd. Maar sommige dingen waren vroeger echt beter. Respect voor de politie. Je kreeg een klap, je gaf een klap en iedereen gaf mekaar een hand na afloop. Maar ze luisterden wel naar je. Tegenwoordig mag je helemaal niks meer.’

Peter van Opperdoes knikte. Dat was waar. Soms had ook hij het idee dat het er niet beter op werd op straat.

Hij stak zijn hand op bij wijze van afscheid maar voor hij de balieruimte verliet, draaide hij zich om. ‘Is dat verhaal al het hele bureau doorgegaan?’

‘Welk verhaal?’

‘Dat ik ben weggestuurd van de Warmoesstraat?’

‘Je weet toch hoe dat gaat?’

‘Daarom vraag ik het ook. Ik ben namelijk niet weggestuurd. Ik ben zelf weggegaan. Na vijfentwintig jaar wilde ik wel eens iets anders dan junks en hoeren.’

De wachtcommandant moest lachen. ‘En wat is je eerste zaak hier? Een vermoorde hoer. Haha! Wat een verbetering.’

Peter van Opperdoes deed de deur open en zuchtte. ‘Ik kan er ook niks aan doen.’

Met enige moeite beklom hij de trap van de Raampoort. De kou en de sneeuw deden zijn knieën geen goed, merkte hij. Boven liet hij de lichten van de recherchekamer uit en plofte in zijn stoel.

Een diepe stilte daalde neer over de donkere recherchekamer. De kamer was leeg, zelfs de hele eerste verdieping was leeg. En toch…

Peter van Opperdoes hoefde niet om zich heen te kijken om te weten dat ze er was. ‘Nu voel ik dat je er bent.’

‘Echt waar? Hoe dan?’

‘Weet ik het. Ik voel het gewoon. Gek, hè?’

‘Best wel. Ik weet af en toe zelfs niet eens waar je bent.’

Peter van Opperdoes wist dat hij haar niet hoefde te vragen waar ze was, of wat ze zag. Ze zou er geen antwoord op geven, dus zweeg hij.

Maar zijn vrouw niet.

‘Dat was een lang gesprek dat je met die agent had, beneden.’

‘Dat was geen agent. Dat was een brigadier. De wachtcommandant van het bureau.’

‘Wat kan mij het nou schelen hoe hij heet. Hij heeft een uniform, dus wat mij betreft is het een agent. Dat interesseerde me toch nooit, dat weet je toch? Maar ik ben wel blij dat je even met hem gepraat hebt. Dat is goed. Nou ga je van de week ook een kop koffie drinken in die kroeg bij ons verderop… hoe heet het… Papeneiland. Waar we gisteren waren. Oké?’