Albert Baantjer - Een Rus in de Jordaan

‘Misschien.’

‘Niet misschien. Je gaat gewoon. Weer even onder de gewone mensen. Goed voor je.’

Peter van Opperdoes moest glimlachen. ‘Je blijft me vertellen wat ik moet doen.’

Op de gang kwam Jacob aanlopen, zijn besneeuwde jas nog aan, mopperend op het rotweer. Hoewel de hele verdieping donker was, hoorde hij iemand praten… de stem van zijn oude collega. Het vreemde was dat hij alleen maar zijn stem hoorde, niet degene met wie hij sprak. Hij zit aan de telefoon zijn, dacht Jacob… maar iets maakte dat hij weifelde voordat hij de recherchekamer inliep. Het klonk als een bijzonder persoonlijk gesprek. Alsof… alsof de oude rechercheur met een vrouw zat te bellen. Sterker nog… met zíjn vrouw zat te bellen.

Maar die was… ze was toch overleden?

Jacob stokte.

Uit het zicht bleef hij naast de deur van de recherchekamer staan.

‘Je blijft me vertellen wat ik moet doen,’ hoorde hij.

En toen hoorde hij Peter van Opperdoes zeggen: ‘Ik weet het, het is goed voor me om onder de mensen te komen. Ik zal het ook wel doen. Maar ik mis je zo. En als ik dan bij Papeneiland ben… dan zie ik jou daar… in mijn gedachten. Dan zie ik je op het bankje voor het cafeetje zitten, terwijl je om je heen kijkt en zit te lachen. En dan…’

Jacob merkte hoe geëmotioneerd maar ook hoe gelukkig Peter van Opperdoes nu klonk. Heel voorzichtig gluurde hij om de hoek van de deur. Peter van Opperdoes zat niet met een telefoon aan zijn oor. Hij zat achterovergeleund in zijn stoel, in de donkere recherchekamer, en staarde naar het plafond.

Jacob trok langzaam en zonder op te vallen zijn hoofd terug, draaide zich zachtjes om en liep naar beneden, waar hij zich door de wachtcommandant een kop koffie liet inschenken.

‘Ik dacht dat je geen koffie wilde?’

‘Ik heb me bedacht.’

De wachtcommandant keek hem aan en wilde nog iets vragen, maar Jacob keek zorgelijk en leek heel ergens anders met zijn gedachten.

De klapdeur zwiepte open en commissaris Van Straaten betrad met vlotte tred het bureau. Hij veegde de sneeuw van zijn schouders.

‘Wat een hondenweer.’

De wachtcommandant had zich teruggetrokken achter de balie en Jacob stond met zijn koffie in de hand in gedachten voor zich uit te staren.

‘Het is goed te zien dat de recherche ondanks het slechte weer, alweer vertegenwoordigd is in mijn district.’

Jacob knikte.

Commissaris Van Straaten kwam naast hem staan. ‘Zit er al wat vooruitgang in de zaak?’

‘We zijn druk bezig. Langzaamaan… maar we komen er wel.’

‘Dat is goed om te horen. Goe… hoed! Dat doet mij deugd. Zeg…’ Hij boog zich vertrouwelijk naar Jacob toe. ‘Die Van Opperdoes… Jij hebt nu een paar dagen met hem gewerkt. Hij is… hoe zal ik het zeggen… hij heeft nogal wat verhalen om zich heen zweven. Beetje problematisch figuur. Begrijp me goed, hoor…’ Hij keek om zich heen. ‘Hij lijkt me een zeer geschikte man. Aimabel. En bovendien zéér capabel. Een héle capabale man.’

Van Straaten proefde het woord een paar keer en het beviel hem kennelijk buitengewoon. ‘Capabel. Mits hij hier…’ Van Straaten tikte aan de zijkant van zijn hoofd ‘…lekker in zijn vel zit. En daar twijfel ik een beetje aan. Ik heb jou niet voor niets aan hem gekoppeld, waarde Jacob. Gaat het wel goed met hem? Is hij nog in staat om te werken? Of moet ik maatregelen nemen?’

Jacob aarzelde. Wat hij net had gezien verontrustte hem hevig, maar moest hij dat aan de commissaris vertellen?

Hij nam iets te lang de tijd om antwoord te geven. De commissaris boog zich voorover. ‘Je twijfelt?’

Jacob twijfelde inderdaad. ‘We zijn nog maar een paar dagen bezig. Ik… ehh… ik weet het niet… Nog niet.’

Van Straaten loerde onderzoekend en bespeurde een afkeurende trek op het gezicht van Jacob. ‘Het gaat me niet om de persoon Peter van Opperdoes. Een aardige man, zoals ik al zei. Maar als hij hulp nodig heeft… of als het werk eronder leidt… Op de Warmoesstraat maakte men zich al ernstig zorgen. Waarschijnlijk is dat ook de reden dat hij om overplaatsing heeft gevraagd. Om even rust te hebben.’

Jacob zweeg.

‘Ik verwacht dat je me meteen op de hoogte brengt als jou iets opvalt.’

‘Natuurlijk, commissaris.’

‘Wachtcommandant, ik kan nu wel een kop koffie gebruiken. Heet.’

Enkele minuten later ging Jacob weer naar boven. Hij stampte luidruchtig de trap op, om Peter van Opperdoes te waarschuwen dat hij in aantocht was. In de recherchekamer brandde nu zacht licht en Peter van Opperdoes zat achter zijn computer wat aantekeningen door te nemen.

‘Goedemorgen, waarde collega. Goed geslapen?’

‘Prima, dank je.’

Jacob merkte niets aan Peter van Opperdoes.

‘Ik weet wie de tweede rechercheur was die de inbraak bij de vader van Loesje de Vries heeft onderzocht.’

Jacob was stomverbaasd. ‘Maar… hoe weet jij dat?’

‘Ik ben gisteravond nog even langs Johnny Barendse geweest, de ex-collega van de Warmoesstraat.’

‘Die in die woonboot.’

‘Ja. Ik dacht… misschien herinnert hij zich inmiddels met wie hij was. En ik kon toch niet slapen, dus…’

Jacobs stem klonk bitter. ‘Dus ben jij daar alleen naartoe gegaan.’

‘Ja… ik zag daar geen kwaad in.’

Het duurde even voordat Jacob reageerde. Hij staarde strak voor zich uit en klemde zijn kaken op elkaar.

‘Ik weet niet…’ Jacob stopte even, ‘…ik weet niet hoe jij dat op de Warmoesstraat deed, maar ik ben gewend dat… als je een zaak met z’n tweeën draait… dat je die zaak dan helemaal samen onderzoekt. Van het begin tot het eind.’

Peter van Opperdoes wist niet goed hoe hij moest reageren.

Jacob bromde nog even voor zich uit. ‘Ik ben je Vledder niet.’

‘Wat zeg je?’

‘Je hoorde me wel…’

Peter van Opperdoes hief zijn hand op en Jacob stopte midden in de zin. Zonder verder iets te zeggen sloot hij zijn mond en wachtte af.

‘Laat me uitleggen waarom ik het heb gedaan. Mijn vrouw… ze is vorig jaar overleden. We waren met z’n tweeën, we hadden geen kinderen. We hebben het goed gehad met elkaar. Meer dan goed zelfs, anders hou je het ook niet zo lang vol.’

Peter van Opperdoes keek Jacob aan met een warme blik in zijn ogen. ‘Ik hou van m’n werk. Het geeft me voldoening als ik hier ben en aan een interessant onderzoek kan werken. Maar als ik hier de deur uit stap en naar huis loop, is er niemand die mij welkom heet. De kamers zijn koud, het bed is leeg, het huis is stil. Wat moet ik dan thuis? Dus ga ik wandelen, een beetje nadenken. En dan komt er iets in mijn hoofd op…’

Jacob keek Peter van Opperdoes scherp aan, wachtend op een mogelijke onthulling van wat er net gebeurd was, maar Peter van Opperdoes vervolgde rustig zijn verhaal.

‘Een idee… iets wat we vergeten zijn, of iets waar we nog niet op gekomen zijn. En gisteravond dacht ik aan Johnny Barendse. Moest ik jou dan bellen? Jij zat bij je lieve vrouw en je kindjes, waar je ook al een paar dagen niet bij was geweest. Had ik jou daar weg moeten halen voor iets wat ik makkelijk zelf kon doen? Dat dacht ik. En toen heb ik ervoor gekozen om jou in ieder geval… voor zolang ik het nog kan… al je geluk thuis te gunnen.’

Jacob slikte en kon even niets uitbrengen. Het bleef stil in de kamer.

Peter van Opperdoes merkte wat een uitwerking zijn verhaal op zijn jonge collega had, maar hij had ieder woord gemeend van wat hij zei.

Uiteindelijk zuchtte Jacob diep. ‘Wat zei Johnny Barendse?’

‘Hij noemde Cas Dodewaard als de collega met wie hij de inbraak had onderzocht.’

Jacob hijgde verbaasd. ‘Die foute advocaat? Ex-collega, die nu voor criminelen werkt?’

Peter van Opperdoes knikte. ‘Dezelfde. Alles draait om elkaar heen, qua mogelijke betrokkenheid.’