Albert Baantjer - De Cock en de dartele weduwe

“En?”

“Gezien de temperatuur van het lichaam en de mate van lijkstijfheid, was zijn oordeel dat ze midden in de nacht moet zijn gedood.”

De Cock snoof.

“Een vreemde gedachte, vind je niet,” verzuchtte Vledder.

“Wie weet was haar moordenaar nog wel in de buurt van de Hartenstraat toen Samuel Plasmans bij haar aan de deur kwam.”

“Hij kwam tweemaal bij haar aan de deur.”

“Tweemaal?”

De Cock knikte.

“De eerste keer vond hij haar deur op slot en op zijn bellen werd niet gereageerd. Hij is toen teruggegaan naar de Kromme Waal. Daar wist hij nog een sleutel van het kantoor in de Hartenstraat, de kantoorsleutel van Casper van de Broek.”

Vledder knikte begrijpend.

“Toen kon hij naar binnen en vond hij haar.”

“Precies.”

“Waarom ging hij naar haar toe? Wat wilde Samuel Plasmans van Margje van Medemblik?”

“Een compagnonschap.”

“Een wat?”

De Cock lachte.

“Een compagnonschap. Hij wilde met Margje, niet als ondergeschikte, niet in loondienst, maar als vennoot het kantoor van wijlen Casper van de Broek voortzetten. Als erfgenaam van de bezittingen van de man met wie hij jaren had samengeleefd, vond hij dat een zinvolle gedachte.”

“En nu?”

“Wat bedoel je?”

“Margje is dood.”

“Over zijn verdere plannen met het kantoor voor juridische perikelen hebben we niet gesproken,” zei De Cock.

“Je hebt hem na het verhoor gewoon laten gaan?”

vroeg Vledder.

De Cock zweeg. Ineens schoot hem iets in gedachten.

“De broeders van de Geneeskundige Dienst hebben het lichaam van Margje toch liggend op haar buik afgevoerd?”

Vledder knikte.

“Met het laken over de tentharing als een tentje op haar rug.”

De Cock had moeie voeten.

Het was er ineens, onaangekondigd. Het was als een plotseling onweer bij een heldere hemel. Hij leunde achterover en legde zijn voeten op een hoek van zijn bureau. Met een van pijn vertrokken gezicht bevoelde hij zijn kuiten. Het was alsof geniepige kleine duiveltjes uit pure boosheid met duizend spelden in zijn kuiten prikten. Hij kende de pijn die uit de holten van zijn voeten kwam, langs zijn hielen omhoogtrok en zich vastzette in zijn kuiten. Hij wist ook wat die pijn betekende. Telkens als de zaken slecht verliepen, als zijn onderzoeken dreigden te verzanden en als hij het machteloze gevoel had volkomen in het duister te tasten, gaven de helse duiveltjes acte de présence. Vledder keek hem bezorgd aan.

“Is het weer zover?”

De Cock knikte en sloot zijn ogen. Enkele minuten bleef hij zo zitten, bewegingloos en geconcentreerd. Zijn markante gezicht leek een stalen masker. Om de pijn te verdrijven zette hij zijn tanden in zijn onderlip.

“Het gaat wel weer over,” sprak hij mat.

“Die helse pijn is nog wel te verdragen, maar de wetenschap dat wij na drie moorden en dagen van intensief speuren in feite nog geen stap verder zijn gekomen met ons onderzoek, bezorgt mij een angstig voorgevoel.”

Vledder keek zijn oude collega met een blik vol ongeloof aan.

“Je denkt dat we er niet uitkomen en dat wij de moordenaar nooit zullen vatten?”

De Cock keek hem aan.

“Dat kan toch,” reageerde hij kalm.

“Hoeveel moorden blijven niet onopgelost?”

Vledder schudde resoluut zijn hoofd.

“Niet bij ons,” sprak hij ferm.

“Wij zijn er samen nog altijd uitgekomen.”

Op het gezicht van De Cock brak een glimlach door.

“Misschien is het bijgeloof.”

“Wat?”

“Dat mijn moeie voeten iets met de stand van ons onderzoek te maken hebben.”

Vledder lachte bevrijd.

“Vast.”

De Cock streek nog eens over zijn kuiten.

“Ikmoet je mijn compliment maken. Je hebt je op de peedee [6] Peedee: plaats delict. in de Hartenstraat goed geweerd.”

Vledder glimlachte.

“Ik heb toch liever dat jij er bij bent. Ik ben altijd bang dat ik foutjes maak of iets vergeet.”

De Cock tuitte zijn lippen.

“Ik ken rechercheurs die in hun notitieboekje een waslijst van aantekeningen hebben staan…dingen, waarop ze moeten letten…zaken die ze beslist niet mogen vergeten. En ook die maken foutjes. Maar wie niet in staat is om een fout te maken, is tot niets in staat.”

“Een kreet van je oude moeder?”

De Cock schudde zijn hoofd.

“Abraham Lincoln.”

Vledder gebaarde in de richting van De Cock.

“Jij beschikt als oudere rechercheur toch over een enorme ervaring.”

De grijze speurder grijnsde.

“Diezelfde Abraham Lincoln zei ook: ervaring is eenvoudig de naam die wij aan de som van onze fouten geven. Ergo, hoe meer fouten, hoe groter de ervaring.”

Vledder lachte.

“Die zal ik onthouden.”

De Cock reageerde niet. Hij tilde omzichtig zijn benen van het bureau. De pijn in zijn kuiten trok langzaam weg. Hij wees naar Vledder.

“Kijk eerst in het telefoonboek van Amsterdam of daarin de naam Van Medemblik voorkomt. Probeer familieleden van Margje te achterhalen. Bel straks eens met het bevolkingsregister en de burgerlijke stand.”

De oude rechercheur maakte een kriegelig gebaar.

“We weten nog niets van die vrouw. Was ze getrouwd, had ze relaties met mannen, was ze ergens lid van, leidde ze een turbulent leven?”

Vledder stak zijn wijsvinger omhoog.

“Was zij een gelovige vrouw en hoe beleed ze dat geloof? Was ze een trouwe kerkgangster? Kunnen we nog informatie putten uit geloofskringen van haar?”

De Cock schudde zijn hoofd.

“Gezien de wijze waarop ze werd vermoord, moeten we haar toch plaatsen in de kring van de slachtoffers: Charles de Rusconie en Casper van de Broek.”

“Hoe?”

De Cock zuchtte diep.

“Dat is het. Hoe? Hoe past Margje van Medemblik in de moorden op Charles de Rusconie en Casper van de Broek. Wat is het motief?”

De oude rechercheur stond van zijn stoel op en begon door de grote recherchekamer te ijsberen. Dat deed hij vaker. Wanneer zijn hersenen in normale denkpatronen niet tot een sluitende oplossing konden komen, stond hij op om te stappen. In het slepende ritme van zijn tred lieten zijn gedachten zich gemakkelijker ordenen. Zo verdween de warboel van alle indrukken die op hem hadden ingewerkt in de korte tijd dat ze met deze zaak bezig waren. Hij hoopte dat in de rommelige zolderkamer van zijn geheugen ergens een daad, een uitspraak of een opmerking zou gaan opgloeien, die hem de weg zou wijzen naar de waarheid…naar het hoe en waarom van het handelen van de mensen met wie hij in deze zaak in aanraking was gekomen.

Bij het bureau van Vledder bleef hij staan.

“Ga naar huis, Dick.”

De jonge rechercheur keek hem verwonderd aan.

“Waarom?”

De Cock gebaarde naar de telefoon.

“Voor jij van de peedee terugkwam, werd ik gebeld door jouw Adelheid. Ze mocht van haar chef vroeger naar huis. De zaak waaraan zij lange dagen had meegewerkt, was tot een goed einde gekomen.”

De oude rechercheur zweeg even.

“Bovendien…Adelheid is jarig.”

Vledder kneep zijn ogen dicht, haalde eenmaal hoorbaar diep adem en sloeg met zijn vlakke hand tegen zijn voorhoofd.

“Dat is waar! Was ik glad vergeten.”

De Cock schudde zijn hoofd.

“Relaties moet je koesteren. Vooral wanneer die relatie een vrouw is. Die zijn gevoelig voor attenties. Koop iets voor haar en toon je vreugde over het feit dat ze bereid was om weer een jaar aan jouw zijde te blijven.”

Vledder stond op.

“En wat doe jij?”

De Cock streek met zijn pink over de rug van zijn neus.

“Ik breng nog een bezoek aan de dartele weduwe. Ik heb het gevoel dat het drama bij haar begon.”

Toen De Cock de volgende morgen redelijk op tijd de grote recherchekamer binnenstapte, vond hij Vledder, zoals gebruikelijk, achter zijn computer. De jonge rechercheur keek eerst op toen De Cock tegenover hem aan zijn bureau ging zitten.