Albert Baantjer - De Cock en de dode tempeliers

Vledder trok zijn schouders op.

’Dat heb ik niet gevraagd.’

De jonge rechercheur gniffelde.

’Ik krijg gelijk,’ vervolgde hij hoogmoedig. ’Terecht. Het zat er dik in. Vader en zoon Finken zijn bij de moorden op de tempeliers betrokken.’

De Cock reageerde niet.

’Beschikte de regio Gooi- en Vechtstreek over de vingerafdrukken van Robert Finken?’ vroeg hij ontwijkend. Vledder knikte.

’Robert Finken is een paar maanden geleden betrokken geweest bij een vechtpartij in een café in Breukelen. Er werd aangifte tegen hem gedaan terzake mishandeling.’

De Cock glimlachte.

’Toen heeft men een slip [3] Dactyloscopisch signalement. van hem gemaakt.’

’Precies.’

De Cock wreef nadenkend over zijn kin.

’Waar heeft men in Naarden de vingerafdrukken van Robert Finken gevonden?’ vroeg hij kalm.

’Op het heft van de ponjaard.’

De oude rechercheur trok een vies gezicht.

’Op het heft… het heft van de ponjaard die in de rug van Cooperbrander stak?’

In zijn stem trilde ongeloof.

Vledder knikte nadrukkelijk.

’Duidelijker kan niet. Ik bedoel: een prachtig bewijs van schuld. We hebben het er al eens over gehad: als Robert Finken de ponjaard uit Amsterdam heeft meegenomen om Cooperbrander in Naarden om te brengen, dan is er sprake van voorbedachten rade.’

De jonge rechercheur zweeg even.

’Ons onderzoek inzake de dode tempeliers,’ ging hij na een poosje verder, ’is hiermee definitief beëindigd. Als Robert Finken Henry Cooperbrander heeft vermoord, dan is hij ook verantwoordelijk voor de dood van Antonie de Lavaterne. De beide moorden zijn volkomen identiek.’

De Cock boog zich iets naar voren.

’Motief?’

Vledder keek hem niet-begrijpend aan.

’Daar hebben we toch al uitgebreid over gesproken?’ De Cock schudde zijn hoofd.

’Jij verdedigde een motief voor Frederik Finken als lid van de bloedraad van de broederschap, een man die graag tempelier wilde worden omdat het ambt tal van mogelijkheden tot malversaties bood.’

’En?’

’Geldt dat ook voor Robert Finken? Hij is geen lid van de broederschap.’

Het gezicht van Vledder betrok.

’Misschien,’ sprak hij onzeker, ’pleegde Robert Finken de beide moorden wel in opdracht van zijn vader.’

De Cock trok een bedenkelijk gezicht.

’Ik ben dat in mijn lange praktijk als rechercheur nog nooit tegengekomen, een zoon die moorden pleegt ten behoeve van zijn vader.’

De grijze speurder kwam uit zijn stoel omhoog en slenterde naar de kapstok.

Vledder kwam hem na.

’Waar ga je heen?’

’Naar Lowietje, mijn droge keel snakt naar het fluweel van een cognackie.’

Lowietje, wegens zijn geringe borstomvang in het woelige wereldje van de penoze meest Smalle Lowietje genoemd, wreef zijn kleine handjes langs zijn morsig vest en begroette De Cock met glinsterende ogen.

’Welkom, welkom,’ kirde hij uitbundig. ’Welkom in mijn nederig etablissement. Het is niet te geloven. Hoe zeggen ze dat ook weer, hoe later op de avond, hoe schoner volk. Ik had je op dit uur niet meer verwacht.’Hij hield zijn sproetig muizensmoeltje een beetje scheef. ’Mocht je niet meer thuiskomen van je vrouw?’ De Cock lachte hartelijk.

’Ik heb nog steeds een gelukkig huwelijk, maar voor jou, Lowie, trotseer ik een echtbreuk.’ Hij schuifelde naar het einde van de bar en hees zijn negentig kilo op een kruk. Het was zijn vaste stek. Hij wist hoe licht ontvlambaar de gemoederen in de buurt waren. Vanaf die plaats had hij een goed overzicht, voor alle eventualiteiten.

Vledder nam lenig naast hem plaats. De jonge rechercheur was eerst wat onwennig, maar voelde zich steeds meer thuis in het schemerige, intieme lokaaltje van Smalle Lowietje, waar meisjes van de vlakte verpozing en vergetelheid zochten achter een pittig likeurtje of een citroentje met suiker.

De tengere caféhouder keek naar de oude rechercheur op. Zijn vriendelijk smoeltje glom van genegenheid.

’Hetzelfde recept?’

De Cock antwoordde niet. Hij wist dat dit niet van hem werd verwacht. Die vraag vormde slechts een inleiding, een inleiding tot een bijna sacraal gebeuren. Vergenoegd keek hij toe hoe Smalle Lowietje aalglad onder de tapkast dook en te voorschijn kwam met een fles pure cognac Napoleon, die de caféhouder speciaal voor hem gereserveerd hield. Hij zette diepbolle glazen op de bar en schonk behoedzaam in.

De Cock genoot van de koesterende toewijding waarmee de caféhouder hem bediende. De schaarse momenten die de misdaad hem vergunde bij Smalle Lowietje door te brengen, probeerde hij in zijn herinnering vast te leggen. Hij nam het glas op, schommelde het zachtjes in zijn hand en snoof. Op zijn breed gezicht vol groeven verscheen een glans van opperste verrukking, Met getuite lippen nam hij een slok en liet het vocht genietend door zijn dorstige keel glijden. Even sloot hij zijn beide ogen, toen zette hij het glas omzichtig op de bar terug. ’Lowie,’ sprak hij zalvend, ’er zijn van die momenten in mijn recherchebestaan, dat ik ondanks alles van het leven houd, dit is zo’n moment.’

De caféhouder straalde.

’Jij zegt altijd van die mooie dingen,’ sprak hij bewonderend. Hij pakte zijn glas op en nam een slok. Met een glans van verrukking op zijn gezicht zette hij het glas terug op de bar. ’Dit,’ sprak hij met overtuiging, ’is toch de beste cognac die ik je kan schenken.’ ’Absoluut.’

’Hoe is de stand van de misdaad?’

De Cock grijnsde.

’Zeer lonend, wijdverbreid en hoog genoteerd.’

Lowie lachte.

’Bijzondere gevallen?’

De Cock keek hem een paar seconden nadenkend aan. Daarna wreef hij zich achter in zijn nek. ’Lowie,’ sprak hij traag, bedachtzaam. ’ik ben met een vreemde zaak bezig.’

’Moord?’

De grijze speurder knikte.

’Twee moorden met een ponjaard.’

’Een wat?’

’Een ponjaard, een soort dolk. Met de koperen scheiding tussen greep en kling lijkt zo’n ponjaard op het kruis van Christus.’ ’En daar zijn twee moorden mee gepleegd.’

De Cock knikte.

’We zijn erachter gekomen dat de leden van een bepaalde broederschap zo’n ponjaard als symbool van hun lidmaatschap bezitten.’

Smalle Lowietje keek hem verwonderd aan.

’Bestaan er nog broederschappen? Ik bedoel echte? Bij ons zeggen ze: hij is ook van de broederschap , maar dat betekent dat hij graag een borrel lust.’

De Cock lachte.

’Er bestaan nog wel degelijk broederschappen. Denk maar aan de broederschap der notarissen, aan de broederschap der ontvangers en aan broederschappen met een godvruchtig doel. De broederschap die zo’n ponjaard draagt, is de Broederschap van het Kruis. Zij willen dat juist het kruis van Christus als symbool van verlossing, als symbool van een leven na de dood, een grotere gevoelswaarde krijgt.’

Smalle Lowietje spreidde zijn armen.

’Die gevoelswaarde is er toch al? Wanneer iemand rooms was, dan zeiden wij bij ons thuis: die is van het houtje . En daar bedoelden wij het ruwhouten kruis van Christus mee.’ De Cock knikte.

’Ik ken die uitdrukking.’

De caféhouder leunde voorover op de bar.

’Er komt hier elke woensdagmiddag een vent, een rijke vent in gezelschap van een niese uit de buurt. Voor hij een bestelling doet steekt hij zijn wijsvingers omhoog en schuift die over elkaar in de vorm van een kruis.’

Lowietje grinnikte.

’Een rare vent. Exact om half zes zoent hij tot afscheid dat niese en stapt in een taxi, die prompt om die tijd voor de deur van mijn etablissement staat. Die brengt hem thuis. Ik heb eens geprobeerd om hem hier een minuutje langer te houden.’ ’Dat lukte niet?’

Smalle Lowietje schudde zijn hoofd.

’Hij zei dat zijn vrouw hem elke dag exact om zes uur thuis verwachtte. Als hij een minuutje later thuiskomt, krijgt ze onmiddellijk argwaan.’