Albert Baantjer - De Cock en de geur van rottend hout

De Cock knikte begrijpend.

'Hoe heette het meisje?'

'Edith Kuijters.'

'Bestond er verder enige relatie tussen Jelle Poelstra en het meisje?'

Vledder trok zijn schouders op.

'Dat ben ik nog niet tegengekomen.'

De Cock gebaarde voor zich uit.

'Lees dan verder.'

Het klonk wat kriegel.

Vledder boog zich weer voorover.

Nu een minuut of tien schoof hij de groene map opzij.

Het meisje, zo blijkt uit het proces-verbaal, kende hem wel. Oppervlakkig. Ze woonde bij hem in de buurt. Maar er was geen sprake van een relatie.'

De Cock kneep zijn ogen half dicht.

'Heeft Jelle Poelstra bekend?'

Vledder knikte.

'Vrijwel onmiddellijk nadat hij met de aangifte werd geconfronteerd. Maar zijn bekentenis is vrij summier, met weinig details.'

'Blijkbaar voldoende voor de rechter om hem terzake die verkrachting te veroordelen.'

'Precies.'

En de loods… het meisje werd toch in een oude loods verkracht?'

Die loods stond op het Prinseneiland.'

De Cock staarde enige ogenblikken voor zich uit. Toen stond hij op en sjokte naar de kapstok.

'Waar ga je heen?' vroeg Vledder.

De Cock draaide zich half om.

Ik wil die loods zien. Kom mee.'

Ze reden met hun trouwe Golf vanaf de Nieuwe Teertuinen stapvoets over de smalle houten Sloterdijkbrug naar de Galgenstraat.

Het begon al te schemeren en de straatverlichting floepte aan. Vledder schakelde van dim- op grootlicht. Aan het einde van de Galgenstraat gingen ze rechts het Prinseneiland op. Het was er stil. In het felle licht van de koplampen scharrelde langs de huizenkant een eenzame rat. Langzaam reden ze langs oude pakhuizen en schuttingen van kleine scheepswerven. Toen ze opnieuw aan het einde van de Galgenstraat waren gekomen, stopte Vledder.

'Heb jij een loods gezien?'

De Cock schudde zijn hoofd.

'We zijn geen loods tegengekomen… niets wat er op leek. Wat stond er nu precies in dat proces-verbaal van de Zedenpolitie?'

'Op het Prinseneiland in een oude loods van gegolfd plaatijzer.'

De Cock wees naar voren.

'We maken het rondje nog eens. Ergens moet hier op het Prinseneiland toch zo'n loods staan.'

Toen ze voor de tweede maal aan het einde van de Galgenstraat waren gekomen, stopte Vledder opnieuw.

'Geen loods van gegolfd plaatijzer.'

De Cock dacht even na.

'Heb je nu het nummer van de Sloterdijkstraat in je hoofd?'

'Je bedoelt het huis van Jelle Poelstra?'

'Dat bedoel ik.'

Vledder glimlachte.

'Dat heb ik vanmiddag nagekeken. Het is Sloterdijkstraat zevenendertig.'

De Cock wees naar de Galgenstraat.

'Als je terugrijdt over dat kippenbruggetje, rij je zo rechtdoor de Sloterdijkstraat in.'

Vledder keek hem met enige achterdocht aan.

'Wat wil je?'

De Cock trok een onnozel gezicht.

'Jelle Poelstra moet toch weten in welke loods hij dat kind verkrachtte.'

De Cock drukte op een koperen bouton, waaronder een kleine witte emailleplaat met 'J. Poelstra' in zwarte letters was aangebracht.

Eerst na enkele minuten werd de deur langzaam geopend. In een gerafelde en verkleurde spijkerbroek met een groene wollen trui zag Jelle Poelstra er niet zo imposant uit.

Met zijn lichtgroene ogen blikte hij van De Cock naar Vledder en terug.

Wat verschaft mij het genoegen van uw komst,' sprak hij verwonderd.

De Cock glimlachte.

Als u ons toestaat om binnen te komen, zal ik het u vertellen.'

lelie Poelstra deed een stap opzij.

Loopt u maar door,' sprak hij gedienstig. 'De eerste deur links is mijn huiskamer.'

De Cock en Vledder stapten binnen en Jelle Poelstra deed de deur lichter hen dicht.

In de huiskamer was het behaaglijk warm. Achter de verkleurde micaglaasjes van een oude kolenhaard gloeide een zacht vuur. Het vertrek was verder uiterst schaars gemeubileerd. Om een ronde tafel met een glazen plaat, stond een vaal gebloemd bankstel op een kale houten vloer. Aan een van de wanden hing een grote kalender met een prikkelend beeldschoon naakt. Verder waren er geen decoraties, schilderijen, platen of versieringen. De enige verlichting kwam van een gloeilamp, die aan de bedrading uit het plafond hing.

De Cock liet zich in een gebloemde fauteuil zakken, legde zijn hoedje naast zich op de houten vloer en keek demonstratief om zich heen.

Geen vrouw?'

lelie Poelstra schudde zijn hoofd.

Vrouwen moeten mij niet,' sprak hij somber. 'Mijn aanpak is blijkbaar niet goed. Wat ik ook probeer… het wordt nooit wat.'

De Cock wachtte tot de man op de bank tegenover hem was gaan zitten, terwijl Vledder achter hem bleef staan.

'Woont u hier al lang?'

lelie Poelstra grinnikte.

Ik ben in dit huis geboren. Mijn broers zijn getrouwd, mijn ouders zitten in een verzorgingshuis. Ik ben hier alleen achtergebleven.'

De Cock sloeg zijn handen tegen elkaar.

'Het is… eh, het is nooit prettig om nare zaken uit het verleden op te rakelen,' opende hij voorzichtig. 'Ik probeer dat zoveel als doenlijk te vermijden. Maar we hebben in onze administratie ontdekt dat u een keer bent veroordeeld.'

Jelle Poelstra knikte.

'Klopt.'

'Waarvoor?'

'Verkrachting.'

De Cock hield zijn hoofd iets schuin.

'Verkeerde aanpak?'

Rond de mond van Jelle Poelstra dartelde een glimlach.

'Ik ben er voor gestraft.' Hij zweeg even en dacht na. 'En misschien geldt die straf nog. Ik heb het idee dat ik er nooit meer van los kom.'

De Cock liet de opmerking aan zich voorbijgaan.

'We hebben bij de zedenpolitie,' sprak hij vriendelijk, 'uw procesverbaal van die verkrachting gelicht en daarin is onder meer sprake van een oude loods van gegolfd plaatijzer op het Prinseneiland.

Wij hebben inzake ons onderzoek naar de moord op uw vriend Ferdinand de Graaf belangstelling voor die loods.'

In de lichtgroene ogen van Jelle Poelstra gloorde achterdocht.

'Waarom?'

'Dat is moeilijk uit te leggen,' sprak De Cock ontwijkend. 'We zijn tweemaal over het Prinseneiland gereden, maar we hebben die oude loods niet kunnen vinden.'

Jelle Poelstra schudde zijn hoofd.

'Die loods is er niet meer… gesloopt.'

De Cock gleed met zijn vingertoppen over zijn voorhoofd.

'Kunt u ons nog iets van die oude loods vertellen… waar stond die precies… bij wie was die loods in gebruik… hoe zag hij er van binnen uit?'

Jelle Poelstra plukte aan zijn scherpe neus.

'Hij stond,' sprak hij peinzend, 'net even over het kippenbruggetje, links, tegenover de teertonnen van Broms & Uijlenbroek. Die loods was leeg… werd niet gebruikt. Er stonden een paar lege houten vaten. Meer niet. Wij jongens speelden vaak in die loods. Het was er altijd schemerig en het rook er een beetje zurig, naar schimmel en verrot hout.'

' Vond u dat een prettige lucht?'

Jelle Poelstra trok zijn schouders op.

Daar heb ik nooit over nagedacht,' sprak hij lacherig. 'Het had… eh, het had wel iets geheimzinnigs… die hele loods had iets geheimzinnigs. Het geluid was er anders dan buiten, er waren donkere hoeken en achter die houten vaten kon je je goed verschuilen.'

Hij leunde iets achterover.

Het Prinseneiland,' ging hij verder, 'is niet meer het Prinseneiland van mijn jeugd. Vroeger was er handel en bedrijvigheid… zochten we in de pakhuizen naar cacaobonen. Nu zijn die prachtige pakhuizen opgedeeld in appartementen.'

De Cock knikte begrijpend.

Het Amsterdam van nu is ook niet meer het Amsterdam van mijn Jeugd.'

De oude rechercheur wuifde het onderwerp weg.

Kent u de heer Abraham van der Velde?'

Brammetje.'

De Cock knikte.

Inderdaad… Brammetje. We hebben hem vanmorgen gevonden…

In zijn oude loods aan de Houthaven… vermoord.'

De mond van Jelle gleed half open.

Brammetje… vermoord?'