Albert Baantjer - De Cock en moord in beeld

De Cock grijnsde.

‘Dat is een mondvol.’

Vledder knikte.

‘Zo is het… men heeft er de mond van vol. Maar er wordt niets gedaan. Er bestaat voor het behoud van ons milieu al geruime tijd een Nationaal Milieubeleidsplan. We hebben ook al zo’n twintig jaar een milieuwetgeving in Nederland en bij al die wetten hebben wij, rechercheurs, trouwens alle politiemensen, een duidelijke opsporingsbevoegdheid.’

De Cock grinnikte.

‘Dat is voor het eerst dat ik dat hoor.’

Vledder wond zich zichtbaar op.

‘Precies. En daar erger ik mij aan. Gruwelijk. Heb jij inzake het milieu wel eens enige voorlichting gehad? Heb jij ooit zo’n nieuwe milieuwet onder ogen gekregen? Heeft iemand jou ooit verteld hoe zo’n milieuzaak strafrechtelijk moet worden aangepakt… hoe de bewijsvoering verloopt?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Men mocht vroeger op straat op bepaalde uren geen matjes kloppen en het was de hoeren verboden om hun gebruikte condooms in de gracht te gooien. Dat is alles wat ik ooit aan de bescherming van het milieu heb gedaan.’

Vledder gniffelde.

‘Weinig… voor een lang en intens politieleven.’

De Cock maakte een verontschuldigend gebaar.

‘Onze huidige regeringen zijn gul in het maken van wetten. Er komen steeds nieuwe. Maar wat heeft dat voor zin als er geen mogelijkheden en middelen zijn om die wetten te handhaven… als er niemand op toeziet dat ze worden nageleefd?’

Hij gebaarde voor zich uit.

‘Men zou in of nabij bedrijven, waarvan verwacht kan worden dat ze milieuonvriendelijk gedrag vertonen, deskundige mensen moeten posteren met geavanceerde meetapparatuur om zo’n bedrijf direct te kunnen aanpakken als er illegaal gif wordt geloosd.’

‘Zoals bij Chemie IJsselstein?’

De Cock trok zijn schouders op.

‘Ik kan niet bezien of Peter van Lunteren gelijk heeft.’

Hij snoof en stak zijn brede kin iets naar voren. ‘Maar ik zou het bewijs van zijn gelijk best willen leveren. Ik ben gewoonlijk geen rancuneus mens, maar als iemand het water van de oude Amstel vergiftigt, dan begaat hij niet alleen een misdaad aan het volk, maar dan treft hij ook mij in persoon.’ Hij zwaaide wat geëmotioneerd om zich heen. ‘Ik houd van deze stad… ik houd van dit bezopen Amsterdam en ik houd van de Amstel… voor mij de mooiste rivier die er is.’

Bij de Oude Kennissteeg namen ze de brug naar de Voorburgwal en sjokten vandaar naar de Lange Niezel. Bij de sekstheaters stonden mannen in de rij.

Vledder stootte De Cock aan.

‘Is seks belangrijker dan milieu?’

Om zijn mond danste een glimlach.

De oude rechercheur wuifde achter zich. ‘Kijk naar de Wallen,’ sprak hij grimmig, ‘en je hebt het antwoord.’

Ze liepen zwijgend de Lange Niezel uit en slenterden rechtsaf de Warmoesstraat in.

Vledder schoof de mouw van zijn colbert iets terug en keek op zijn horloge. Daarna blikte hij opzij.

‘Het is al laat. Zal ik je met onze nieuwe Golf [5] Zie De Cock en moord à la carte . even naar huis brengen?’

De Cock antwoordde niet. Bij de ingang van het oude politiebureau, pal voor de blauwstenen stoep, bleef de grijze speurder staan. Besluiteloos, weifelend. Hij had het vreemde, vage, onbestemde gevoel, dat er iets was gebeurd… dat het wellicht beter was om niet naar binnen te gaan.

Vledder keek hem verwonderd aan.

‘Heb je mij niet gehoord?’

De Cock knikte traag.

‘Ik heb je gehoord, maar ik wil eerst weten of Peter van Lunteren al boven water is.’

Vledder bromde.

‘Dat kan morgen ook.’

De Cock reageerde niet. Hij haalde diep adem en liep de hal van het bureau binnen.

Achter de balie stond Jan Kusters met een rood gezicht en hij hield de hoorn van de telefoon in zijn hand. Toen hij de grijze speurder in het oog kreeg, smeet hij onmiddellijk de hoorn op het toestel terug en slaakte een zucht van verlichting. Hij wuifde De Cock wild naderbij.

‘Ik ben blij dat je er bent.’

De oude rechercheur keek hem wantrouwend aan.

‘Waarom?’

De wachtcommandant hijgde.

‘Ik heb een paar minuten geleden een surveillancewagentje met twee jonge dienders naar de Scheevenaarstraat gestuurd. Daar zou een vrouw haar man ernstig gewond in hun gezamenlijke woning hebben aangetroffen. De jongens belden net.’

‘En?’

‘De man is dood… vermoord.’

Vledder reed de nieuwe Golf met gierende banden vanaf het Damrak de Prins Hendrikkade op.

De Cock, onwennig hangend in zijn autogordel, keek zijn jonge collega bestraffend aan. ‘Kan het niet wat kalmer!’ riep hij boven het motorgeronk uit. ‘Je rijdt alsof de duivel je op de hielen zit.’ Hij zwaaide met zijn armen. ‘En denk aan mijn pensioen. Ik wil er best nog een paar jaar van genieten.’

Vledder verminderde de snelheid.

‘Het is een moord,’ riep hij verontschuldigend.

De Cock trok zijn schouders op.

‘En?’

‘Ik wil er gauw zijn.’

De Cock bromde. Hij had een hekel aan snel rijden. Hij had een hekel aan al het moderne verkeer. De trekschuit leek hem een ideaal vervoermiddel.

‘Dood is dood,’ reageerde hij kwaad. ‘En dood is nog steeds onomkeerbaar. Daar veranderen jij en ik niets meer aan.’ De oude rechercheur wond zich zichtbaar op. ‘Of denk je misschien dat de moordenaar daar nog gezellig naast zijn slachtoffer zit?’ Hij grijnsde met een scheve mond. ‘Heren, ik heb maar even op jullie gewacht… anders lopen jullie zo lang naar mij te zoeken.’

Het klonk sarcastisch.

Vledder begreep de opwinding van De Cock niet. Hij gniffelde.

‘Als dat zou kunnen…’ De jonge rechercheur maakte zijn zin niet af. Hij reed de Golf vanaf de Prins Hendrikkade de Scheevenaarstraat in en stopte achter een surveillancewagen, die ongeveer in het midden van het straatje stond geparkeerd.

De Cock en Vledder stapten uit.

Een jonge diender kroop uit de surveillancewagen en liep op de rechercheurs toe. Hij wees schuin omhoog.

‘Mijn collega is boven. Het is op de eerste etage. Ik heb net weer even met onze wachtcommandant gesproken. Hij zou iedereen waarschuwen.’

De Cock schonk hem een glimlach. Zijn opwinding van zoeven was weggeëbd.

‘Prachtig.’

De jonge diender duimde over zijn schouder naar de surveillancewagen. ‘We kregen aanvankelijk de melding dat er een man was gewond, maar toen we boven kwamen zagen we direct dat hij hartstikke dood was.’

De Cock trok een grijns.

‘Gewoon dood is voldoende,’ reageerde hij simpel.

De jonge diender negeerde de opmerking.

‘De vrouw van het slachtoffer,’ ging hij onverstoorbaar verder, ‘hebben we maar zolang bij de buren ondergebracht. Ze was totaal overstuur en krijste voortdurend: “Het is niet waar… het is niet waar… het mag niet waar zijn.”’ De jonge diender schudde zijn hoofd. ‘Wat ging dat mens tekeer. Het was niet om aan te horen.’ Hij liep voor de rechercheurs uit naar een kale deur met vies graffiti op de panelen en duwde die verder open.

‘Hier is het.’

Het was aardedonker in het portaal en het stonk er naar urine. De Cock stak zijn handen vooruit en tastte naar de leuning. Toen hij die had gevonden, hees hij voorzichtig zijn negentig kilo de nauwe trap op. De uitgesleten houten treden kraakten onder zijn gewicht. Vledder volgde met lichtere tred.

Het portaal van de eerste etage kreeg wat contour door een zwak schijnsel dat door een smal lichtraampje boven de woningdeur viel.

De Cock drukte de kruk van de woningdeur naar beneden en deed de deur open. In een kleine, schaars gemeubileerde kamer, stond een jonge diender. Niet ver van zijn voeten, half op de drempel van een aangrenzend vertrek, lag het lichaam van een man. Hij lag op zijn buik, zijn linkerbeen was iets opgetrokken en zijn armen staken gestrekt naar voren. De vingers van zijn brede handen grepen geklauwd in het vloerzeil. Van het hoofd van het slachtoffer was slechts een warrige kruin zichtbaar.