Albert Baantjer - De Cock en de dood van een profeet

Vledder grijnsde.

‘Dat kwam Laufferbach niet goed uit.’

De Cock schudde opnieuw zijn hoofd.

‘Diederik Laufferbach zat in de knel. Stanley van Blaisse was een paar dagen tevoren overleden en hij had overal verkondigd, dat De Oude Bataaf nog enige manuscripten van Stanley van Blaisse in bewerking had, die alsnog postuum zouden worden uitgegeven.’

‘Motief voor moord.’

De Cock knikte.

‘Diederik Laufferbach,’ sprak hij somber, ‘kocht een groot model stiletto en toog naar de woning van de profeet aan het Turfdraagsterpad. Het was, zo vertelde hij mij, niet direct zijn bedoeling om dat wapen ook werkelijk te gebruiken. Hij wilde eerst proberen om met Sjoerd van Obergum tot een vergelijk te komen.

In een emotioneel gesprek vroeg hij de profeet om zijn toestemming de ingeleverde manuscripten onder de naam Stanley van Blaisse uit te geven.

Sjoerd van Obergum… verontwaardigd… weigerde.’

Vledder kneep zijn lippen op elkaar.

‘Het werd zijn dood.’

De Cock knikte.

‘Om ons op een dwaalspoor te brengen, maakte Diederik Laufferbach een enorme ravage in de woning van de profeet. Hij haalde alles overhoop, duwde de deur uit haar sponningen en deed het voorkomen alsof de profeet bij een inbraak om het leven was gekomen.’

Vledder keek hem verward aan.

‘Diederik Laufferbach heeft ook het houten cilinderbureau overhoop gehaald. Waarom nam hij die vijftigduizend gulden niet mee?’

De Cock plukte aan het puntje van zijn neus.

‘Die waren er niet meer.’

‘Wat?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Hoewel jij nogal gecharmeerd van haar leek,’ antwoordde hij fijntjes, ‘had ik al van het begin af aan het idee, dat Barbara… Belinda van de Bosch ons bedroog. Ze had die vijftigduizend gulden een dag tevoren… overigens met toestemming van de profeet, die het toch niet geheel vertrouwde om zoveel geld in huis te hebben… naar Vader Ambrosius gebracht.

Toen ze de profeet op de dag van de bijeenkomst dood aantrof, was ze aanvankelijk te versuft om nuchter te kunnen denken. Later kwam ze op het idee om aan ons de gedachte op te dringen, dat de profeet omwille van het geld was vermoord en dat de moordenaar al het geld had meegenomen.

Later op de avond ging ze naar Vader Ambrosius, vertelde hem wat ze had gedaan en stelde de oude man voor om het geld niet aan de jongeren van het clubje te geven, maar het samen te delen… en niet alleen het geld.’

‘Hoe bedoel je?’

De Cock glimlachte.

‘Barbara moet heel goed hebben beseft, dat Vader Ambrosius op haar vermetel plan zou ingaan en… voor haar charmes zou bezwijken.’

Vledder zuchtte.

‘Haar duivelse verleidingskunst… hij was er al zo bang voor.’

Fred Prins gebaarde voor zich uit.

‘Waarom die andere moorden.’

De Cock boog zich iets naar hem toe.

‘Laufferbach begreep dat de vriendin van Sjoerd van Obergum de inhoud van de manuscripten van de profeet moest kennen en beslist zou gaan reageren wanneer de schriftstukken van de profeet onder de naam van Stanley van Blaisse zouden worden gepubliceerd.’

Fred Prins knikte begrijpend.

‘Werd om die reden ook de vrouw in de Vierwindenstraat vermoord?’

De Cock liet zijn hoofd iets zakken.

‘Arme tante Evelien. Ze werkte al jaren voor Diederik Laufferbach. Vrijwel alle manuscripten die De Oude Bataaf uitgaf, werden door haar persklaar gemaakt. Ze was ook volkomen op de hoogte van het plan om de manuscripten van Sjoerd van Obergum onder de naam van Stanley van Blaisse uit te geven.’

Fred Prins fronste zijn wenkbrauwen.

‘Bezwaarde haar dat niet?’

De Cock trok zijn schouders op.

‘Ik ben niet bekend met de ethiek van het uitgeversgilde. Maar na de moord op de profeet en zijn vriendin vond Diederik Laufferbach het toch te riskant om Evelien de Groot in leven te laten. Ze liet hem nietsvermoedend binnen. Toen hij haar had vermoord, zocht hij in haar werkkamer alles af… floppy’s, contracten, bescheiden, die mogelijk op een verband tussen haar en de uitgeverij De Oude Bataaf konden wijzen.’

Vledder grijnsde.

‘Hij vergat dat een computer ook een harde schijf heeft, waarop bestanden zijn aangebracht.’

De Cock knikte.

‘En hij wist niet dat de profeet ’s nachts, wanneer hij een inval had, soms stukken van zijn manuscript achter zijn bed op het behang schreef. Die stukken op het behang hebben we in de computer van tante Evelien teruggevonden in tekstgedeelten, die onder de naam Stanley van Blaisse zouden worden gepubliceerd.’

Fred Prins spreidde zijn beide handen.

‘Dan begrijp ik nog niet,’ sprak hij weifelend, ‘waarom die Diederik Laufferbach naar de Achterburgwal kwam om Vader Ambrosius te vermoorden.’

Om de mond van de grijze speurder gleed een grijns.

‘Daar had ik de hand in. Toen ik wist dat Vader Ambrosius in het bezit was geweest van die vijftigduizend gulden, had ik een middel om hem aan mijn plan dienstbaar te maken.’

‘Chantage?’

De Cock tuitte zijn lippen.

‘Noem het een geestelijk overwicht. Ik liet Vader Ambrosius via de telefoon aan Diederik Laufferbach openbaren, dat hij, Vader Ambrosius, wist waarom de profeet, Barbara en mevrouw De Groot waren vermoord en dat hij in het bezit was van afdrukken, die hij eens op verzoek van de profeet van de manuscripten had gemaakt. Voor een half miljoen was Vader Ambrosius wel bereid om afstand van de afdrukken te doen.’

De oude rechercheur vouwde zijn handen.

‘Diederik Laufferbach concludeerde dat hij weinig keus had.’

Fred Prins grijnsde.

‘Een typische De Cock-truc.’

De grijze speurder reageerde niet.

‘Ik heb er lang over gepeinsd,’ ging hij verder, ‘waarom mevrouw De Groot het bestand Obergum in de computer liet staan. Ik denk dat het niet veel meer was dan een losse notitie na een opdracht van Laufferbach. Ik ben er achteraf van overtuigd, dat een van de manuscripten van Sjoerd van Obergum inderdaad met de dichtregels van Willem Elsschot begon. Toen Laufferbach ons van die dichtregels had verteld, konden die uiteraard niet in het pseudo-manuscript van Stanley van Blaisse blijven staan. Vandaar… weg-laten.’

De oude rechercheur zweeg even.

‘Maar doodslaan deed hij niet ,’ declameerde hij luid, ‘want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren.’

Om zijn lippen zweefde een matte glimlach.

‘Het is dom om wetten en praktische bezwaren weg te laten. En dat geldt niet alleen voor Laufferbach.’

Fred Prins en Appie Keizer lachten, maar reageerden verder niet.

De Cock schonk nog eens in. De lange uiteenzetting had hem vermoeid. Hij nam zijn glas op, liet het schommelen, drukte het onder zijn neus en snoof. De prikkelende geur van de cognac verkwikte hem.

Mevrouw De Cock ging opnieuw met lekkernijen rond en het gesprek werd algemener. De dood van de profeet raakte wat op de achtergrond.

Nadat de gasten op een nog redelijk uur waren vertrokken, trok mevrouw De Cock een poef bij en ging recht tegenover haar man zitten.

‘Zou je zelf niet eens computerles gaan nemen? Tegenwoordig heeft bijna iedereen zo’n peecee in huis staan.’

De Cock trok zijn schouders op.

‘Ik heb Vledder.’

Mevrouw De Cock schoof haar poef nog iets dichterbij.

‘De anderen hebben het niet gevraagd… maar wat doe je met het geld van die meiden?’

De Cock glimlachte.

‘Verdelen… verdelen onder de leden van het clubje… zoals de profeet dat had gewild.’

‘Met inachtneming van hun talenten?’

‘Precies.’

Mevrouw De Cock keek naar hem op.

‘Neem je de taak van de profeet over?’

De oude rechercheur schudde zijn hoofd.

‘Dat kan niet meer,’ antwoordde hij somber. ‘Na dertig jaar politie is mijn geloof in een proces van loutering weggeëbd.’