Albert Baantjer - De Cock en de dood van een profeet

‘Jouw tante?’ riep hij geschrokken.

Jasper de Groot knikte traag.

‘Ik… eh, ik heb nu niemand meer.’

De Cock beet op zijn onderlip. Het klonk zo verslagen, zo intriest, dat hem een brok in zijn keel schoot.

Jasper de Groot stak zijn beide handen naar voren… met de handpalmen naar boven.

‘Ik heb de stiletto dit keer laten zitten.’

Met Jasper de Groot tussen hen in liepen ze vanaf de Nieuwe Teertuinen via het oude klapbruggetje naar het Prinseneiland. Voor de Galgenstraat gingen ze linksaf.

De Cock blikte opzij.

‘Wanneer heb je haar ontdekt?’

‘Vanmorgen. Ik heb vannacht bij Peter Zandvliet geslapen… aan de Bloemgracht. Peter had niets in huis om te eten. Ik had honger en wilde tante Evelien vragen of ze een ontbijt voor me had en of ik bij haar een douche mocht nemen.’

‘Meer niet?’

Jasper de Groot schudde zijn hoofd.

‘Ik heb nog geld. Maar tante Evelien maakte altijd een lekker ontbijt voor mij klaar… als ik erom vroeg… eieren, gebakken met bacon.’

‘Hoe laat was je vanmorgen bij haar?’

Jasper de Groot haalde zijn schouders op.

‘Ik ben niet zo’n man van de klok. Ik denk een uur of tien.’

Ze liepen het pakhuis Vrede voorbij.

‘Heb je een sleutel van haar woning?’

Jasper de Groot knikte.

‘Van de buitendeur en van haar appartement.’

‘Heb je die gebruikt?’

Jasper de Groot tastte in zijn broekzak en hield een ring met sleutels omhoog. ‘Alleen de sleutel van de buitendeur. De deur van haar appartement stond op een kier. Dat vond ik al vreemd. Ik heb de deur bij haar nog nooit open aangetroffen.’

‘Opengebroken?’

‘Wat bedoelt u?’

‘Vertoonde die deur sporen van braak?’

Jasper de Groot schudde zijn hoofd.

‘De deur was gaaf. Ik heb er niets bijzonders aan gezien. Ook aan de deurstijl niet.’ De jongeman wees. ‘We moeten hier linksaf.’

Langs grote stapels tropisch hout liepen ze naar een pittoreske smalle houten voetgangersbrug. De Cock keek omhoog. Met witte letters in een zwart ovaal stond Drieharingenbrug .

Met Jasper de Groot voorop stapten ze vanaf de brug naar de Vierwindendwarsstraat.

De Cock haalde de jongeman in.

‘Je weet toch zeker,’ vroeg hij bezorgd, ‘dat tante Evelien dood was toen je haar vond? Ik bedoel, dat ze niet inmiddels aan haar verwondingen is bezweken?’

Jasper de Groot knikte.

‘Ze was dood,’ sprak hij overtuigend. ‘Absoluut. Ik heb haar kapspiegel voor haar mond gehouden. Ze ademde niet meer.’

Ze liepen rechts de Vierwindenstraat in.

‘Volgens mij,’ ging de jongeman verder, ‘is ze gisteren al vermoord… in de morgen. Haar ochtendkrant van de vorige dag vond ik vanmorgen ongelezen op haar tafel.’

‘Heb je binnen nog iets aangeraakt?’

Jasper de Groot schudde zijn hoofd.

‘Ik ben ook niet in paniek geraakt… zoals bij Barbara.’ Om zijn mond gleed een moede grijns. ‘Blijkbaar ga je aan die dingen wennen.’

Vierwindenstraat 705 lag op een steenworp afstand van het Jan Mensplein, genoemd naar Jan Mens, de grootste verteller die Amsterdam ooit heeft voortgebracht. Het waren drie aaneengesloten oude pakhuizen met kleine boograampjes achter zware tralies. De eens zo trotse veempanden waren in een vuile crèmekleur gesausd en boden een trieste aanblik.

Na een brede groene deur en een kleine hal bereikten ze een afgesloten glazen deur. Jasper de Groot nam opnieuw de ring met sleutels uit zijn broekzak en maakte de deur open.

Met de lift bereikten ze de derde etage.

Boven bij de halfgeopende deur van het appartement bleef de jongeman staan en gebaarde naar De Cock.

‘Gaat u maar naar binnen. Ik blijf hier. Ik wil haar niet nog eens zien.’

De oude rechercheur knikte begrijpend.

‘Ga niet weg, Jasper,’ gebood hij. ‘Ik moet nog een verklaring van je opnemen en een paar dingen met je regelen.’ Hij duwde met zijn elleboog de deur iets verder open en ging naar binnen.

In het appartement van Evelien de Groot heerste geen enkele wanorde. Op een tafel met een pluchen kleed lag De Telegraaf van de vorige dag… zoals Jasper de Groot al had opgemerkt… ongelezen.

Met Vledder in zijn kielzog liep De Cock verder. Op het glanzende parket, van een kamer met een schitterend uitzicht over de oude Realengracht, lag op haar buik een vrouw. Haar armen met geklauwde handen lagen schuin naar voren en tussen haar schouderbladen stak het heft van een groot model stiletto.

Toen de meute uit het appartement was verdwenen en de onaandoenlijke broeders van de Geneeskundige Dienst het lijk van Eveliena Petronella Maria de Groot hadden weggedragen, nam De Cock de situatie ter plekke nog eens in zich op.

Rechts van het raam met het fraaie uitzicht over de Realengracht, stond een breed eiken bureau met daarop een NCR-computer, een beeldscherm en een plat toetsenbord. Links daarvan prijkte een printer van het merk Hewlett Packard. En naast die ultramoderne printer tikte een ouderwets bureauklokje met romeinse cijfers traag de seconden weg.

De Cock trok de laden van het bureau één voor één open. Er waren lege mappen en stapels blanco papier. Tot zijn verbazing bevatte geen enkele lade brieven, documenten of bescheiden.

Samen met Vledder doorliep hij de andere vertrekken van het appartement. Alles zag er proper en zindelijk uit. Bijna steriel.

De Cock slenterde naar de toegangsdeur en bekeek opnieuw de stijlen en het slot. Hij kon geen enkele vorm van beschadiging vinden.

Buiten, enige meters links van de deur, stond Jasper de Groot. De jongeman leunde met zijn rug tegen de muur. Zijn hoofd hing iets voorover en zijn gezicht zag grauw. De Cock wenkte hem naderbij.

‘Heb je gezien,’ vroeg hij vriendelijk, ‘dat ze haar hebben weggedragen?’

Jasper de Groot knikte.

‘Waar brengen ze haar heen?’

‘Naar Westgaarde. Morgen wordt er bekeken of die dolksteek dodelijk was.’

Jasper de Groot keek verrast naar hem op.

‘Twijfelt u daaraan?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Ik niet. Maar in onze rechtspleging geniet de verdachte nu eenmaal the benefit of the doubt .’

‘Wat is dat?’

De Cock glimlachte.

‘Het voordeel van de twijfel. Daarom willen de Heren Rechters alles zeker weten. En met die gebefte Heren heb ik als rechercheur te maken.’

De Cock wees naar de deur.

‘Zijn er buiten jou en tante Evelien nog meer mensen die een sleutel hebben van dit appartement?’

Jasper de Groot trok zijn schouders op.

‘Ik dacht het niet.’

‘Familieleden… kennissen… een werkster… ik bedoel, een interieurverzorgster?’

Jasper de Groot schudde zijn hoofd.

‘Tante Evelien bemoeide zich, net als ik, niet met de rest van de familie. Dat geeft alleen maar ellende. En voor zover ik weet had ze geen kennissen.’

‘Een werkster?’

Het idee deed de jongeman gniffelen.

‘Tante Evelien vond dat ze het beste zelf haar boeltje kon schoonhouden.’

De Cock glimlachte.

‘Ik vond jouw opmerking… op weg hierheen… over die krant op tafel heel goed. Schrander. Volgens onze lijkschouwer was tante Evelien inderdaad al ruim vierentwintig uur dood.’ De grijze speurder wees voor zich uit. ‘Als je nu die deur beziet, wat is dan jouw conclusie?’

Jasper de Groot kneep zijn lippen op elkaar.

‘Dat tante Evelien haar moordenaar zelf heeft binnengelaten.’

De Cock knikte instemmend.

‘Zij moet de man of de vrouw die haar doodde, hebben gekend?’

Jasper de Groot staarde voor zich uit.

‘Tante was van nature erg achterdochtig… vertrouwde niemand… hield de deur van het appartement altijd op slot.’

De Cock plukte aan zijn onderlip.