Albert Baantjer: De Cock en de dood van een profeet

Vledder lachte.

‘Denk jij met je voeten?’

De Cock lachte niet. De oude rechercheur trok diepe rimpels in zijn voorhoofd.

‘De moord op tante Evelien past er niet in.’

‘Hoe bedoel je?’

De oude rechercheur boog zich iets naar voren.

‘Voor de moord op Barbara en haar profeet zijn genoeg motieven te vinden. Maar de relatie Barbara, de profeet en tante Evelien is voor mij alsnog een raadsel. Tante Evelien heeft nooit contact met die twee gehad. De enige schakel is haar neef Jasper de Groot.’

‘En die zie jij niet als dader?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Naar mijn gevoel had Jasper de Groot er alle belang bij, dat zijn tante in goede welstand bleef. Zij was zijn enige houvast.’

Vledder grijnsde.

‘Het is natuurlijk wel toevallig, dat Jasper de Groot de jongeman was, die zowel Barbara als zijn tante Evelien vermoord aantrof.’

De Cock zuchtte.

‘Toeval… en niet meer dan dat.’ Hij wreef nadenkend over zijn kin. ‘Er rest maar één mogelijkheid: we moeten terug naar die computer.’

‘Het bestand Obergum .’

De Cock knikte.

‘Hoe komen die twee dichtregels van Willem Elsschot… de begintekst van het verdwenen manuscript… in de computer van tante Evelien en wat betekent de aanduiding weglate n?’

Vledder maakte een hulpeloos gebaartje.

‘Kunnen we aannemen dat tante Evelien dat manuscript van de profeet heeft gestolen… en hem en passant heeft vermoord?’

De Cock schudde zijn hoofd. Daarna stak hij zijn beide handen trillend vooruit. ‘Eén ding is zeker: tante Evelien moet dat verdwenen manuscript onder ogen hebben gehad.’

Vledder trok een bedenkelijk gezicht.

‘En zelf tot de overtuiging zijn gekomen,’ vroeg hij aarzelend, ‘dat zij die twee dichtregels van Willem Elsschot beter kon weglaten?’

De Cock schudde opnieuw zijn hoofd.

‘Het lijkt er veel meer op, dat iemand haar op een of andere manier de opdracht gaf om die dichtregels niet te gebruiken.’

Vledder hijgde.

‘De man of vrouw, die het manuscript van de profeet had gestolen.’

De Cock staarde enige tijd strak voor zich uit.

‘Die foto,’ riep hij plotseling, ‘die foto, die Bram van Wielingen heeft gemaakt van de krabbels op het behang achter het bed van Sjoerd van Obergum… heb je die bij de hand?’

Vledder boog zich voorover en trok een lade van zijn bureau open. Hij nam daaruit een bruine enveloppe met foto’s. Na enig zoeken vond hij de juiste opname en gaf die aan De Cock.

De oude rechercheur bekeek de foto aandachtig.

‘De tekst op het behang is bijna niet te lezen. Vraag aan onze Fotografische Dienst of ze deze foto zo sterk voor ons uitvergroten, dat die tekst wel duidelijk te onderscheiden is.’

Vledder keek hem niet-begrijpend aan.

‘En dan?’

De Cock kwam opmerkelijk kwiek uit zijn stoel overeind. De grillige accolades rond de mond van de grijze speurder bewogen speels.

‘Dan gaan we samen terug naar de computer van tante Evelien de Groot. Ik heb namelijk nog een bestand gezien: Blaisse.’

Lichtelijk nerveus en met een sluimerend gevoel van onzekerheid slenterde De Cock een paar maal heen en weer in het zaaltje aan de Achterburgwal. De vroegere gelagkamer van het oude logement van Tante Marie had een kleine gedaanteverwisseling ondergaan. De fraaie katheder met daarop de grote indrukwekkende Statenbijbel, stond er nog, maar rechts langs de muur waren twee aaneengeschoven grote houten kasten aangebracht. Ook in de nabijheid van de toegangsdeur van het zaaltje stond een hoge kast opgesteld.

Het had de oude rechercheur de grootste moeite gekost om de drie hoge houten kasten van de afdeling voorzieningen geleverd te krijgen. Van Reiszen, de hoogste chef van de afdeling logistiek, vond het ongepast en ongebruikelijk en had ook verder nog tal van bezwaren, maar uiteindelijk had De Cock zijn zin gekregen, al had hij daarvoor wel een tocht naar het Paleis van Justitie moeten ondernemen om de heer Medhuizen, de officier van justitie, van zijn gelijk te overtuigen.

In de deuren van de kasten had men op verzoek van de grijze speurder op ooghoogte kleine kijkgaatjes aangebracht.

De Cock keek op zijn horloge. Hij had nog ruim een kwartier.

De moeilijkheid was, dat de geleverde houten kasten in feite te nauw waren om je in te verbergen en dat onheilspellend gekraak alleen maar was te voorkomen door je totaal niet te verroeren. De opdracht om onbeweeglijk te blijven, maakte een lang verblijf in de kasten tot een kwelling. Daarom had De Cock besloten, de kasten pas op het laatste moment te bemannen.

Rechercheur Appie Keizer, in de opmerkelijke vermomming van een verlopen junk, sjokte buiten tussen het leger van behoeftigen over de Achterburgwal. Onder zijn jack had hij een kleine handzame mobilofoon, en zijn enige opdracht was, Vledder met zijn mobilofoon op te roepen, wanneer rond de klok van negen uur iemand het bordes naar de vroegere gelagkamer op zou gaan.

De Cock bleef bij Vader Ambrosius staan. Zijn smalle gezicht met ingevallen wangen zag nog grauwer dan gewoonlijk. Met zijn priemende donkere ogen, zijn lange grijze golvende haren en zijn stemmig zwart kostuum, had hij het aanzien van een orthodoxe, hel en verdoemenis prekende dominee.

De grijze speurder had inmiddels ervaren, dat het slechts een pose was… een schijnbeeld… dat achter dat strenge uiterlijk van Vader Ambrosius een weifelend en onzeker man schuilging.

‘Bang?’ vroeg hij.

Vader Ambrosius plukte aan het haar langs zijn gezicht.

‘Ja,’ verzuchtte hij, ‘ik ben bang. Waarom zou ik dat ontkennen?’

De Cock strekte zijn hand naar hem uit.

‘U kunt zich nog terugtrekken,’ sprak hij vriendelijk. ‘Ik heb u al een paar maal gezegd, uw medewerking geschiedt op basis van vrijwilligheid. Ik dwing u tot niets.’

De oude man friemelde opnieuw aan zijn lange haren.

‘Ik heb de laatste dagen al zoveel zonden begaan, dat ik aan boetedoening toe ben. Bovendien ben ik de profeet dit verschuldigd.’

De Cock schonk hem een bemoedigende glimlach.

‘We hebben er praktisch alles aan gedaan om uw veiligheid te garanderen.’ De oude rechercheur klopte Vader Ambrosius op zijn rug. ‘Die metalen plaat biedt voldoende bescherming. Ik ga ervan uit, dat de moordenaar niet van systeem verandert en u van achteren zal aanvallen.’ De grijze speurder glimlachte opnieuw. ‘Ik kan u moeilijk in een middeleeuws harnas presenteren.’

‘Zal ik hem mijn rug toekeren?’

De Cock knikte.

‘Maar niet te nadrukkelijk,’ adviseerde hij kalm. ‘Dat wekt mogelijk argwaan.’

De Cock liep bij hem vandaan. Vledder kwam de vroegere gelagkamer binnen met achter zich de rijzige gestalte van Fred Prins. De grijze speurder had opnieuw een beroep gedaan op de sterke, zwaargebouwde rechercheur, die zelfs in de moeilijkste omstandigheden zijn kalmte wist te bewaren.

De Cock grinnikte.

‘Ik hoop dat je in die kast past.’

Fred Prins grijnsde met een scheve mond.

‘Ik zal later in mijn eigen houten wambuis beslist minder levensruimte hebben.’

Het klonk cynisch.

De Cock lachte.

‘Levens-ruimte lijkt mij het juiste woord niet.’

Fred Prins wierp nog een monsterende blik op de kast bij de deur van het zaaltje. ‘Als het maar niet te lang duurt,’ sprak hij ernstig. ‘Een paar minuten houd ik het daarin wel uit.’

De Cock schoof de mouw van zijn regenjas iets terug en keek op zijn horloge. Het was een paar minuten voor negen. ‘Het wordt tijd,’ sprak hij hees, ‘dat we onze posities innemen.’

De Cock wachtte even tot Vledder en Fred Prins hadden plaatsgenomen. Toen trok hij de deur van de kast voor zich dicht. Door het kijkgaatje zag hij Vader Ambrosius bij de katheder. Met zijn handen gevouwen voor zich, liep hij ijsberend om het spreekgestoelte heen. Soms wierp hij zijn hoofd even achter in zijn nek en zwaaide met zijn lange haren. Het waren zichtbare uitingen van grote spanning en nervositeit.