Albert Baantjer - De Cock en de dood van een profeet

Vledder grinnikte.

‘Vader Ambrosius is niet van deze tijd.’

De Cock knikte.

‘Het kan best zijn,’ verzuchtte hij, ‘dat Vader Ambrosius in het verleden leeft, maar we hebben nú met hem te maken.’

De grijze speurder staarde enige tijd nadenkend voor zich uit. ‘Ik wil in verband met deze affaire toch nog een keer met Trees van Gamelen en Ansje van der Wiel praten. Vrouwen bezien de dingen om zich heen vaak anders dan mannen.’

Vledder wees naar zijn bureau.

‘Ze staan al vanaf het begin van ons onderzoek op mijn lijstje.’ Hij keek naar De Cock op. ‘Zal ik per telex hun Opsporing Verblijfplaats verzoeken?’

De oude rechercheur schudde zijn hoofd.

‘Dat haalt gewoonlijk niet veel uit. Je hebt hun namen toch ook al in onze telex met verzoek om inlichtingen opgenomen?’

Vledder knikte.

‘Ik heb beneden in de telexkamer nog even met Jan Kusters zitten praten. De wachtcommandant las het telexbericht dat ik had verzonden en herinnerde zich, dat de profeet een paar maanden geleden met die twee jonge vrouwen bij hem voor de balie kwam met het verzoek of ze een nachtje op het politiebureau mochten verblijven.’

‘Verzoek om onderdak?’

Vledder knikte opnieuw.

‘Jan Kusters heeft de profeet toen naar de zusters Augustinessen van Sint Monica verwezen. Maar eerst had de wachtcommandant Trees van Gamelen en Ansje van der Wiel bij het Polblad [6] Polblad: politieadministratie van verdachten. opgevraagd. Ze werden op dat moment niet gezocht, maar hadden beiden wel een stevig strafblad met diefstallen en zelfs een beroving, in vereniging [7] In vereniging: tezamen. gepleegd.’

De Cock gniffelde. ‘Lekkere meiden.’

Vledder snoof. ‘Sinds het zwakke geslacht spijkerbroeken is gaan dragen, zijn ze steeds crimineler geworden.’

De Cock lachte uitbundig.

‘Dat moet je voorleggen aan het WeeOoDeeCee,’ riep hij vrolijk, ‘het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Centrum in Den Haag… lijkt me uitermate geschikt voor een justitiële studie: relatie vrouw, spijkerbroek en misdaad.’

Vledder lachte niet.

‘Ik meen wat ik zeg,’ sprak hij ernstig. ‘De statistieken wijzen het ook uit. De criminaliteit onder meisjes en jonge vrouwen neemt steeds meer toe.’

De Cock grinnikte.

‘Dat heet emancipatie,’ reageerde hij plagend. ‘En heeft niets met het dragen van spijkerbroeken te maken.’

Vledder kneep zijn lippen op elkaar.

‘Geloof me,’ sprak hij nadrukkelijk, ‘spijkerbroeken spelen een rol.’

De Cock liet het onderwerp rusten. Hij keek schuin omhoog naar de grote klok boven de toegangsdeur van de recherchekamer. Het was halfzes.

‘Wat doen we… gaan we nog even naar Smalle Lowietje of gaan we dit keer eens bijtijds naar huis? Ik wil het gezicht van mijn vrouw wel weer eens zien als ze niet slaapt.’

Vledder stond glimlachend op.

‘We gaan naar huis,’ sprak hij beslissend. ‘Misschien kan ik dan verwachten dat jij morgenochtend weer eens op tijd bent.’

De telefoon op het bureau van De Cock rinkelde. De jonge rechercheur reikte over het bureau en nam de hoorn op. Hij luisterde enkele minuten. Toen legde hij de hoorn op het toestel terug. Zijn gezicht stond gespannen.

De Cock keek hem onderzoekend aan.

‘Wie was het?’

‘Beneden… de wachtcommandant. Er is zojuist een reactie binnengekomen op ons telexbericht.’

‘En?’

‘In het hoofdbureau van politie aan de Rademarkt in Groningen zitten twee jonge vrouwen vast. Ze zijn in het warenhuis van Vroom & Dreesmann gearresteerd terzake winkeldiefstal. Bij fouillering aan het politiebureau bleek, dat zij ieder meer dan twintig bankbiljetten van duizend gulden in hun bezit hadden.’

‘Wat?’

Vledder slikte.

‘Ieder,’ herhaalde hij, ‘meer dan twintig bankbiljetten van duizend gulden. Ze wilden over de herkomst van dat geld geen verklaring afleggen. In Groningen waren ze blij met ons telexbericht.’

De Cock stak zijn handen vooruit.

‘En hun namen?’

Over het gezicht van Vledder gleed een blos.

‘Moet ik ze nog noemen… Trees van Gamelen en Ansje van der Wiel.’

Vledder zwaaide heftig.

‘Wij gaan erheen,’ riep hij opgewonden. ‘We gaan erheen.’

‘Waarheen?’

‘Naar Groningen.’

De Cock wees omhoog naar de klok.

‘Nu nog? Voor we er zijn is het nacht. Bovendien dacht ik dat we…’

Vledder onderbrak hem.

‘Natuurlijk gaan we,’ reageerde hij enthousiast. ‘Het is ongeveer tweehonderd kilometer. Als we via de polders rijden, zijn we er in goed anderhalf uur.’ Hij ging weer zitten en greep de telefoon. ‘Ik bel even naar Groningen dat we komen.’

De Cock kwam zuchtend overeind, slofte naar de kapstok en wurmde zich in zijn regenjas.

Naar zijn mening was het veel simpeler geweest om de twee jonge vrouwen met hun geld door de parketpolitie op transport te laten stellen naar Amsterdam, maar hij wilde het enthousiasme van zijn jonge collega niet beteugelen.

Even voorbij de Gaasperdammerweg op de A1 zaten ze met hun Golf al vast in een file. De Cock keek met gemengde gevoelens naar de lange rijen auto’s voor, opzij en achter hem. Hij schoof zijn oude hoedje ver naar voren en liet zich onderuitzakken. Op zijn breed gezicht lag een grijns. ‘Maak mij maar wakker als we in Groningen zijn,’ bromde hij.

Vledder trok de Golf weer een stukje vooruit en remde. Hij stootte De Cock met zijn elleboog aan. ‘Doe niet zo narrig,’ riep hij geprikkeld. ‘Dit is de oplossing. Besef je dat niet? Trees van Gamelen en Ansje van der Wiel zijn al vaker samen op pad geweest. Die twee weten wat ze aan elkaar hebben. Ze wisten waar die vijftigduizend gulden lagen en zijn toen op een ideetje gekomen.’

De Cock drukte zich kreunend omhoog en schoof zijn hoedje terug. De grijns was nog niet van zijn gezicht verdwenen.

‘En toen de profeet hen bij die diefstal betrapte, staken ze hem geniepig een stiletto in zijn rug.’

Het klonk cynisch.

Vledder blikte opzij.

‘Is… eh, is dat onmogelijk?’ vroeg hij verwonderd.

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Zeker niet.’

‘Waarom doe je dan zo cynisch?’

De Cock draaide zich half naar hem toe.

‘De volgende dag,’ ging hij nog steeds grijnzend verder, ‘wandelden die twee jongedames nog even terug naar het Turfdraagsterpad en duwden en passant Belinda van de Bosch een stiletto tussen haar schouderbladen.’

Vledder stak zijn beide handen in een gebaar van wanhoop omhoog. Zijn jong gezicht zag rood. Over zijn wangen zwiepte een zenuwtrek.

‘Trees van Gamelen en Ansje van der Wiel,’ riep hij wild, ‘waren in het bezit van dat geld. Althans een groot deel daarvan. En dat geld lag in een lade van het houten cilinderbureau van de profeet. Daarover bestaan toch geen misverstanden?’

De Cock glimlachte.

‘Dat zijn de resultaten van ons onderzoek… tot nog toe.’

De jonge rechercheur zuchtte diep.

‘Wil je de diefstal van dat geld dan loskoppelen van de beide moorden? Wil je beweren dat tussen beide zaken geen enkel verband bestaat?’

De Cock schoof zijn onderlip naar voren.

‘Ik heb mijn twijfels.’

Vledder grinnikte vreugdeloos.

‘Belinda van de Bosch verklaarde voor haar dood dat het geld in die lade lag. Peter Zandvliet beweert dat. Ook Erik Voogd en Jasper de Groot getuigen daarvan.’ Hij stak zijn beide handen vooruit. ‘Wat is dan de basis van jouw twijfels?’

Achter hen klonk een toeterconcert van claxons. De Cock wees naar de voorruit van de Golf.

‘Je laat een gat vallen.’

Vledder reed een tiental meters verder en stopte noodgedwongen opnieuw. Wat onbesuisd trok hij de handrem aan en keek naar De Cock.