Albert Baantjer - De Cock en het roodzijden nachthemd

Aan de kruk van de deur die naar de slaapkamer leidde, stak schuin omhoog een stuk elektriciteitsdraad.

De verbijstering van de oude rechercheur duurde slechts enkele seconden. Met de binnenzijde van zijn knie schoof hij de slaapkamerdeur verder open.

De hete adem van Vledder kriebelde in zijn nek.

Aan de andere kant van de deur, slechts gekleed in een lang roodzijden nachthemd dat tot haar enkels reikte, hing het levenloze lichaam van Marjolein Ridderspoor.

De Cock had moeie voeten. Ze waren er ineens, onaangekondigd. Het kwam als een donderslag bij heldere hemel. Hij leunde achterover en legde zijn voeten op de hoek van zijn bureau. Met een van pijn vertrokken gezicht bevoelde hij zijn kuiten. Het was alsof geniepige kleine duiveltjes uit pure boosaardigheid met duizend spelden in zijn kuiten prikten. Hij kende de pijn, die uit de holten van zijn voeten kwam, langs zijn hielen omhoog trok en zich vastzette in zijn kuiten. Hij wist ook wat die pijn betekende. Telkens als de zaken slecht liepen, als zijn onderzoeken dreigden te verzanden en als hij het machteloze gevoel had volkomen in het duister te tasten, gaven die helse duiveltjes acte de présence.

Vledder keek hem bezorgd aan.

‘Zijn ze er weer… de duiveltjes?’

De Cock knikte en sloot zijn ogen. Enkele minuten bleef hij zo zitten, bewegingloos en geconcentreerd. Zijn markant gezicht leek een stalen masker. Om de pijn te verdrijven zette hij zijn tanden in zijn onderlip.

‘Het gaat wel weer over,’ sprak hij mat. ‘De pijn is nog wel te verdragen, maar de wetenschap dat wij na drie moorden en dagen van intensief speuren met ons onderzoek in feite nog geen stap verder zijn gekomen, bezorgt mij een angstig voorgevoel.’

Vledder keek hem met een blik vol ongeloof aan.

‘Ben je bang dat we er niet uitkomen… dat de moordenaar ons ontglipt?’

‘Dat kan toch gebeuren. Hoeveel moorden blijven niet onopgelost?’

Vledder schudde zijn hoofd.

‘Niet bij ons,’ reageerde hij fel.

De Cock negeerde de opmerking.

‘Ik sprak van drie moorden,’ zei hij loom, ‘maar het zijn er vier.’

‘Je bedoelt Blaffer Henkie?’

De Cock knikte.

‘Als ik het goed inschat, dan kan zijn dood ook op het conto worden geschreven van de man die Sabrine Achterbroek, Sarah Harreveld en nu Marjolein Ridderspoor ombracht.’

De oude rechercheur trok de pijpen van zijn pantalon iets terug en wreef over zijn kuiten. Het verzachtte de pijn. Ineens veranderde de uitdrukking op zijn gezicht. Een glimlach dartelde om zijn lippen.

‘Vanmorgen, op weg hierheen, zat voor mij in de tram een stevig gebouwde man met een zwarte snor en zwart krullend haar. Zijn magistrale snor bedekte zijn gehele bovenlip. Ik kon er niets aan doen. Die snor biologeerde mij. Ik bleef er naar kijken. Toen de man op de Westermarkt uit de tram stapte, stond ik in een reflex op en stapte achter hem uit. Op de halte, terwijl hij van mij wegliep, besefte ik ineens hoe onzinnig mijn impuls was. Zwart krullend haar en het hebben van een snor maakt iemand niet tot dader van een reeks moorden.’

De oude speurder schoof de pijpen van zijn pantalon terug en nam zijn benen van zijn bureau.

‘Dat is het gevaar van ons beroep… Een onderzoek moet geen obsessie worden.’

Vledder boog zich iets naar hem toe.

‘Acht je de man met de snor ook verantwoordelijk voor de dood van Marjolein Ridderspoor?’

De Cock zuchtte.

‘Ik heb in deze zaak het gevoel, dat wij stukjes van diverse legpuzzels in handen hebben en dat daarom niets past.’

‘Verstrengelde motieven.’

De Cock knikte.

‘Zoiets. De man met de snor speelt een belangrijke rol. Absoluut. Sabrine Achterbroek nam niet voor niets het initiatief om een huurmoordenaar voor hem te benaderen. Het feit, dat ze als uitvoerder een louche Hendrik Spaargaren trof, zal haar eigen dood hebben versneld.’

Vledder keek hem onderzoekend aan.

‘Je bedoelt, dat de moordenaar eerst tot zijn daad overging, nadat hij van Blaffer Henkie had vernomen dat Sabrine Achterbroek zijn dood wenste?’

De Cock knikte opnieuw.

‘Dat kan haar dood verklaren. Ten aanzien van de moord op Sarah Harreveld en Marjolein Ridderspoor tast ik nog volkomen in het duister. Ook begrijp ik nog niets van de controverse die er moet zijn gerezen tussen Sabrine Achterbroek en haar moordenaar… Een moordenaar die zij kende, met wie zij contacten onderhield.’

Vledder spreidde zijn handen.

‘Waren Sarah Harreveld en Marjolein Ridderspoor van die contacten op de hoogte?’

De Cock maakte een hulpeloos gebaar.

‘Dat weet ik niet. De dood is ons steeds een slag voor. Onze getuigen sterven voordat…’

De telefoon op het bureau van De Cock rinkelde. Vledder nam de hoorn op en luisterde. Al na enkele seconden legde hij de hoorn op het toestel terug.

De oude rechercheur keek hem vragend aan.

‘Wie was dat?’

Het gezicht van Vledder verstarde.

‘Commissaris Buitendam. Je moet onmiddellijk bij hem komen.’

Commissaris Buitendam, de lange statige chef van het politiebureau aan de Amsterdamse Warmoesstraat, wenkte met een slanke hand.

‘Kom binnen, de Cock,’ sprak hij geaffecteerd, ‘en ga zitten.’

De grijze speurder trok zijn gezicht in een onwillige plooi. ‘Als het u hetzelfde is… Ik blijf liever staan.’

De commissaris verschoof iets op zijn stoel.

‘Zo je wilt.’ Hij kuchte. ‘Ik… eh, ik neem aan dat je vanmorgen het ochtendblad hebt gelezen.’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Door ons onderzoek naar de moord op Marjolein Ridderspoor is het gisteravond nogal laat geworden. Ik had vanmorgen nog geen trek in een ochtendblad.’

Over de vale wangen van de commissaris zwiepte een zenuwtrek. ‘Ik had vanmorgen wel trek in een ochtendblad,’ riep hij cynisch. ‘Ik heb elke morgen trek in een ochtendblad.’ Hij trok de lade van zijn bureau open en hield de krant omhoog.

‘Ervaren rechercheur blundert opnieuw.’

De Cock las de kop hardop.

Buitendam liet de krant zakken.

‘Weet jij wie de ervaren rechercheur is?’

Op het gezicht van De Cock verscheen een milde grijns.

‘Uit het enthousiasme waarmee u mij die krantenkop laat zien, neem ik de vrijheid te concluderen dat ik die blunderende ervaren man ben.’

Het klonk spottend.

Buitendam knikte heftig.

‘Inderdaad… jij.’

De Cock keek hem onbewogen aan.

‘En waarmee heb ik dit keer geblunderd?’

Buitendam snoof.

‘Je… eh, je,’ stotterde hij, ‘je hebt de moordenaar van die vrouw laten ontsnappen.’

De Cock keek hem verbaasd aan.

‘Wie zegt dat?’

Commissaris Buitendam pakte de krant weer op.

‘De journalist Pieter van Vlietland. Hij schrijft dat jij in de zaak van de Gehangen Vrouwen de ene blunder op de andere stapelt. Na tweemaal een gecamoufleerde moord niet te hebben doorzien, zagen jullie gisteravond de moordenaar uit de woning van het slachtoffer vluchten en deden geen enkele moeite om die vlucht te beletten.’

De Cock trok zijn gezicht in een milde grijns.

‘Dat klopt.’

Buitendam keek hem verbijsterd aan.

‘Dat klopt?’

De Cock knikte.

‘Wij zagen inderdaad een man uit haar woning vluchten, maar volgens mij was hij niet de moordenaar, de man die wij zoeken.’

‘Jij kent die man?’

‘Bob Verhagen.’

Commissaris Buitendam strekte zijn rug.

‘Ik wil dat je die man onmiddellijk arresteert.’

‘Op basis waarvan?’

Buitendam kneep zijn lippen opeen.

‘Is het feit,’ vroeg hij vol onbegrip, ‘dat een man vlucht uit een woning waar een moord is gepleegd, niet voldoende?’

De Cock zette zijn benen iets uit elkaar. Een vleugje adrenaline stuwde door zijn bloed. Het irriteerde de oude rechercheur mateloos wanneer de commissaris zich met zijn zaken bemoeide. Om zijn woede te bedwingen duwde hij zijn nagels in de palm van zijn handen.